امریکا په پاکستان او ایران کې د وسلو او ډرونونو له پرمختیایي پروګرامونو او په اوکراین کې د روسیې د جنګي فعالیتونو د ملاتړ په سبب ۲۶ سوداګریز شرکتونه یا بنسټونه په تور لیست کې شامل کړي دي.
پر کومو ۲۶ شرکتونو چې بندیز لګول شوي دي، اکثره یې په پاکستان، چین او متحدو عربي اماراتو کې موجود دي.انځور: AP
اعلان
د امریکا د سوداګرۍ وزارت له خوا د دوشنبې په ورځ (د اکتوبر میاشتې ۲۱ نیټه) د خپرې شوې اعلامیې پر اساس پر کومو ۲۶ شرکتونو چې بندیز لګول شوي دي، اکثره یې په پاکستان، چین او متحدو عربي اماراتو کې موجود دي.
دغه شرکتونه د صادراتي توکو له کنترول څخه په سرغړونې، د خطرناکو وسلو په پروګرامونو کې د ښکیلتیا یا پر روسیې او ایران د امریکایي بندیزونو او صادراتي کنترول څخه د ځان په بچ ساتلو تورن دي.
ظاهراً د «بندیزونو په لیست» کې له شاملولو وروسته دغه سوداګریزي کمپنۍ د حکومت له اجازې پرته، نه شي کولی چې امریکایي توکي او ټکنالوژي ترلاسه کړي.
د دې ډلې په هکله ویل کیږي چې له ۲۰۱۰م کال راهیسې یې اصلي مصرفوونکو له پاره، په کوم کې چې د کروز توغندیو او ستراتیژیک ډرونو پروګرام د پرمخ بیولو یو پاکستانی شرکت هم شامل دی، د نوم په پټ ساتلو سره امریکایي توکي خریداري کړي دي.
د امریکا د سوداګرۍ وزارت ویلي دي چې د سوداګریزو شرکتونو دغه فعالیتونه د امریکا د ملي امنیت او بهرنۍ تګلارې د ګټو خلاف دي.
د چین ۶ شرکتونه په دې فهرست کې شامل دي
د چین شپږ نور شرکتونه په دې فهرست کې شامل کړای شوي، کوم چې د چین د نظامي برخې په عصري کولو یا د ایران د وسلو او ډرونونو له پروګرام سره یې د مرستې له پاره امریکایي توکي پیرلي دي.
امریکایي چارواکي وایي چې متحده عربي اماراتو درې او د مصر یوې کمپنۍ په ۲۰۲۲م کال کې پر اوکراین د امریکا له حملې وروسته له لګول شوو بندیزونو څخه د ځان ساتلو په خاطر امریکایي تجهیزات ترلاسه کړي یا یي د ترلاسه کولو کوښښ کړی دی.
په همدې منځ کې بیا یو کاناډایي شرکت د بندیزونو له لیست څخه ایستل شوی دی.
پاکستان د ۱۰۰ او ۱۲۰ تر منځ اتومي وسلو درلودونکې دی. کله چې پاکستان په ۱۹۹۸ کال کې اټوم بم جوړ کړ تر هغه وروسته د پاکستان او هند تر منځ کومه جگړه نه ده رامنځته شوې. مخکې تر دې د هند او پاکستان تر منځ دری جنگونه ترسره شوې دي. که څه هم پاکستان وایې چې د دوی اټومي وسلې د دفاعي مقاصدو له پاره دي، خو څارونکي ویره لري که د دغو دواړو هیوادونو تر منځ جگړه رامنځته شي، نو کیدای شي پر یوې اټومي جگړې واوړي.
انځور: picture-alliance/AP
هندوستان
په ۱۹۷۴ کال کې د لومړي ځل او په ۱۹۹۸ کال کې د دویم ځل له پاره د اټومي وسلو ازمیښت ترسره کونکی هیواد هندوستان له ۹۰ څخه تر ۱۱۰ پورې اوټوم بمونه لري. له چین او پاکستان سره د سرحدي پولو پر سر د شخړې سربیره هندوستان ژمنه کړی چې دغه هیواد به د اتوم بم د کارونې په برخه کې هیڅ کله هم لومړيتوب ونه کړي.
انځور: Reuters
اسرائیل
له ۱۹۴۸ څخه تر۱۹۷۳ کاله پورې له عربي هیوادونو سره دری واره جنگیدلې هیواد اسرائيل ۸۰ اټومي وسلې لري. د اسرائیلو د اټومي پروگرامو په برخه کې ډیر لږ معلومات موجود دي.
انځور: Reuters/B. Ratner
شمالي کوریا
د اټکلونو له مخې شمالي کوریا لږ ترلږه ۶ اټومي بمونه لري. که څه هم شمالي کوریا له جنوبي کوریا سره شخړه لري، خو د دغه هیواد اټومي پروگرامونو لویدیځ هیوادونه هم اندیښمن کړي دي. د ملگرو ملتونو له خوا د لگول شوو بندیزونو سربیره هم دغه کمونستي هیواد په ۲۰۰۶ کال کې د اټومي وسلو ازمیښت ترسره کړ.
