طالبان، ازبکستان، چین او قرغزستان د جمعې په ورځ په تاشکند کې د یوه نوي اقتصادي کوریدور په رامنځته کولو موافقې ته ورسیدل.

د طالبانو د اورګاډې لیکې اداره وایي چې د طالبانو، ازبکستان، چین او قرغزستان استازو د دغه اقتصادي کوریدور رامنځته کولو موافقه لاسلیک کړې ده.

نوموړي ادارې ویلي دي چې دغه دهلیز په ازمایشي ډول د درو میاشتو له پاره رامنځته شوی دی. په پام کې ده چې له دې مسیر څخه به سوداګریز توکي لومړی له چین څخه قرغزستان او بیا به د ازبکستان د اورګاډي پټلۍ له لارې د افغانستان بلخ ولایت ته انتقال او هلته ښکته کړای شي.

سربیره پر دې د افغانستان داخلي تولیدات او ترانزیتي توکي به هم د دغه دهلیز له لارې یوازې په څو ورځو کې دغو هیوادونو ته رسول کیږي. د نوموړي ادارې مسئولین وایي چې د دې اقتصادي دهلیز په ترکیب کې څو ډوله ترانسپورتي وسایط شامل دي چې په ځینو مواردو کې به له باروړونکو موټرو، خو اکثره وختونه به له ریلونو څخه کار اخیستل کیږي.

ویل کیږي چې د دې اقتصادي دهلیز سره هغه سوداګریز مالونه چې پخوا به د موټرو په وسیله په یوه میاشت کې له چین څخه افغانستان ته رسیدل، اوس به د ریل ګاډي په وسیله په دوو اونیو کې افغانستان ته رسیږي.

افغانستان ته د هند د صادراتو کمښت

طالبانو په داسې یو وخت کې له دغو هیوادونو سره د یوه نوي اقتصادي کوریدور په رامنځته کولو موافقه کړې ده، چې په دې وروستیو کې د افغانستان د بیارغونې له پاره د امریکا د څار ځانګړې ادارې (سیګار) د ځمکې له لارې له هندوستان څخه افغانستان ته د سوداګریزو مالونو په راتګ د کمښت خبر ورکړی دی.

نوموړي بنسټ د شنبې په ورځ د یو لړ تویټري پيغامونو په ترڅ کې لیکلي دي چې د پاکستان او طالبانو ترمنځ تجارتي او ترانزیټي موافقتنامه اجازه نه ورکوي چې د هند سوداګریز مالونه دې د ځمکې له لارې افغانستان ته داخل شي. په داسې حال کې چې د افغانستان صادراتي توکو ته بیا اجازه ورکول کیږي چې هند ته لاړ شي.

کرونا: افغانستان د څه ډول اقتصادي وضعیت سره مخ کېدونکی دی؟

په افغانستان کې تر بشري بحران وروسته، هندوستان له دغه هیواد سره د ۵۰ زره ټنه غنمو مرستې ژمنه وکړه، خو څو میاشتې وخت یې ونیوه، څو دغه بشر دوستانه مرستې د پاکستان له لارې افغانستان ته د انتقالیدو اجازه ترلاسه کړي.

سیګار زیاته کړې ده چې د طالبانو د ادعا سربیره، په تیرو شپږو میاشتو کې د افغانستان صادرات او واردات کم شوي دي.

نوموړي بنسټ ویلي دي چې د نړیوال بانک د شمیرو له مخې، په افغانستان کې د طالبانو له خوا د واک تر نیولو وروسته، د تیر کال په پرتله د افغانستان داخل او خارج ته سرحدي ترافیک یا د اموالو لیږد رالیږد ۴۰ تر ۵۰ سلنه کم شوی دی.

شکیلا ابراهیم خیل: ش.ن/ ن.ص