د آلمان د شمالکالدن ښاروالۍ ويلي دي چې ظريفه غفاري ته د آلمان د لوتر ښارونو د »زړورې وينا« جايزه ورکول کيږي. په دې سره په افغانستان کې د دغې سياستوالې هلې ځلې ستايل کيږي.
دغه جايزه به د ۲۰۲۳م کال د اپريل مياشتي پر ۱۵مه په شمالکالدن کې هغې ته ورکول کيږي. د شمالکالدن ښارول، توماس کامينسکي وويل چې د پرېکړې دليل دا دی چې غفاري »زموږ څخه یوه« ده.ملګرو ملتونو په کابل کې د طالبانو له خوا د فعالو ښځو نیولو ته غبرګون وښود
دغه ۳۰ کلنه ښځه د ۲۰۱۸ او ۲۰۲۱م کلونو ترمنځ د ميدان وردګ ولايت د ميدان ښار ښارواله وه. د تقرر په ورځ يې آن وسله والو کسانو ښاروالۍ ته د تللو لاره تړلې وه.
په ۲۰۱۹م کال کې يې د ښاروالۍ چارې پر غاړه واخيستلې، خو د امنيتي دلايلو له مخې يې په کابل کې ژوند کاوه چې له ميدان ښار څخه ۴۰ کيلومتره لېرې پروت دی. ويل کيږي چې د ښارولې په توګه يې په خپل ښار کې د ښځو د حقونو له پاره مبارزه کوله او د ښځو يو بازار يې په ميدان ښار کې پرانيستی وو چې له دې لارې ښځو ځان ته کار پيدا کړ.امريکايي ديپلوماته: طالبان دې میرمن يعقوبی له توقیف څخه آزاده کړي
د ۲۰۲۱م کال په اګست مياشت کې د طالبانو په واکمنېدو سره بيا دغه رغوونکي کارونه ودرېدل او اقتصادپوهه غفاري مجبوره وه چې د کمینسکي په خبره آلمان ته پناه راوړي.
د »زړورې وينا« په نوم جايزه په ۱۹۹۶م کال کې د لوتر د ۱۶ ښارونو له خوا رامنځ ته شوه. هغه د اصلاح کوونکي مارتين لوتر په ياد ورکول کيږي چې له ۱۴۸۳ تر ۱۵۴۶م کال پورې يې ژوند کړی دی. دغه جايزه ۱۰ زره يورو هم له ځان سره لري چې په هرو دوو کلونو کې وېشل کيږي.
آ./ن.ص./ن.ز.
انځورنه: د کلیوالو ښځو نړیواله ورځ، د افغانستان کلیوالې ښځې
هر کال د اکتوبر میاشتې ۱۵مه نیټه په نړۍ کې د کلیوالو ښځو د ورځ په توګه لمانځل کیږي. د دې کار هدف د کلیوالو ښځو او د کلیو د ټولنو د اقتصاد ملاتړ دی.
انځور: dpicture-alliance/AP Photo/M. Hossainiد انځورونو په دې البوم کې د بدخشان د یوه کلي د ښځو ژوند ته نظر اچوو. په دې کلي کې اوس هم کورنۍ په ډیرو لومړنیو امکاناتو ژوند کوي.
د افغانستان د غرونو په لمن کې داسې کورنۍ ژوند کوي چې ښځې په کې ډیر مهم نقش لوبوي. دا د بدخشان د واخان سیمې انځور دی.
د کلیو ښځې د ماشومانو د ساتنې تر څنګ د دهقاني په څیر سخت کارونه هم کوي.
د افغانستان په کلیو کې مالداري د ښځو یوه بله دنده ده. په دې انځور کې په واخان کې میرمنې په مالداري مصروفه دي.
که څه هم په افغانستان کې د نفوس دقیقې شمیرې په لاس کې نه شته، خو بیا هم ویل کیږې چې د دې هیواد د ښځو شمیر تر نارینه و ډیر دی.
په افغانستان کې ښځې له ډیرو ستونزو سره لاس او ګریوان دي. دغه ستونزې پیا په کلیو کې تر ښارونو ډیرې دي. د بیلګې په توګه یو شمیر کورنۍ خپلو روڼو ته اجازه نه ورکوي چې ښوونځي ته ولاړې شي. خو پر دې هر څه سربیره، افغان میرمنو په ورستیو وختونو کې د پام وړ پرمختګونه کړي دي.
په افغانستان کې د واده قانوني سن ۱۸ کاله ټاکل شوی دی خو اوس هم ډیری نجونې تر دې په کښته عمر کې ودونو ته اړ کیږي. په کلیو کې د ماشومانو د ودونو پیښې د ښارونو په پرتله ډیرې لوړې دي.
د افغانستان په کلیو کې اوس هم ډیر شمیر نارینه څو ښځې لري. دغه موضوع په ډیرو مواردو کې د ښځو د ژوند د خرابوالي لامل کیږي.
د افغان میرمنو یو له اصلي کارونو څخه د ډوډۍ پخول دي.
که څه هم افغانانو په وروستیو کلونو کې د طالبانو د واکمنۍ د دوران په پرتله ډیر پرمختګ کړی دی، خو د کلیو د ښځو په ژوند کې ډیر بدلون نه دی رامنځ ته شوی.
د ښځو پر ژوند باندې د ناامنیو اغیزه
ښځې او ماشومان د افغانستان د جګړې تر ټولو اسیب پذیره قشرونه بلل کیږي. په وروستیو وختونو کې په افغانستان کې د ناامنیو زیاتیدل د دې سبب شوي دي چې د ښځو وروستۍ نسبي لاس ته راوړنې له ګواښ سره مخامخ شي.
په وروستیو کلونو کې د افغان کلیوالو ښځو په ملاتړ یو شمیر پراخ پروګرامونه پلي شوي دي خو داسې ښکاري چې ښځو له دغو پروګرامونو څخه ډیره ګټه نه ده ترلاسه کړې.
