Выставу яе беларускі куратар Алесь Родзін назваў Дахам'7. Гэта сёмая па ліку імпрэза доўгатэрміновага праэкту. Увогуле ён аб’ядноўвае мастакоў рознага паходжання, але пераважна тых, хто працуе ў Беларусі і ў Нямеччыне. Назву Дах/Dach - на нямецкай і на беларускай гэта слова мае адзін і той жа сэнс - тлумачыць Алесь Родзін: "Дах як быццам бы аб’ядноўвае і тую старану мастацкую і гэту нашу старану, беларускую".

"Крышачку ў гісторыю"

Алесю Родзіну падаецца важным распавесьці, з чаго ўсё пачалося: “У 2001 годзе ў Берліне была выстава Дах’1. Яе арганізавалі беларускія мастакі Ігар Ермакоў і Алесь Тарановіч. Каля 30 нашых мастакоў прыехалі ў Берлін у Tacheles і выставілі вельмі шырокі спектр сваіх працаў: жывапіс, інсталяцыі, а таксама перфомансы, паэтычныя чытанні”.

Тую выставу Алесь Родзін назваў “вялікай з’явай на той час, калі толькі наладжвалася абменныя мастацкія праэкты”. Менавіта тады яго запрасілі працаваць у Тахелес, і ў яго з'явілася магчымасць запрашаць творчых асобаў з Беларусі і ладзіць у Бэрліне разнастайныя мастацкія акцыі. Запрашэнне ў Tacheles, кажа Алесь Родзін: “Гэта для меня была падзея, мне там майстэрню далі, залю глядзельную, я там выставіўся, працаваў шмат, пазнаёміўся з мастакамі з розных краінаў з усяго свету: і з Японіі, і з Італіі, Мексікі, Новай Зеландыі, Аўстраліі”.

Такі “кактэйль” вельмі ўразіў Алеся Родзіна і з той пары ў яго з’явілася ідэя паказаць у Беларусі вынікі разнастайных творчых памкненняў мастакоў, якія працуюць у берлінскім мастацкім цэнтры Кунстхаус Tacheles.

Ад жывапісу да кампутарнай графікі

На выставе ў Мінску творы мастакоў, якіх Алесь Родзін называе выбітнымі асобамі: жывапіс Б’янкі Флегель, Андреа Каліці, Барбары Фрагогны. Ёсць ў экспазыцыі і творы Алеся Родзіна. Падчас адкрыцця выставы дэманстраваўся відэа-арт Марціна Райтэра і Пэтэра Рідэльсберга. Дарэчы іх відэа-арт праектуецца ля Тахелеса на вялікім экране памерам прыкладна 100 на 100 мэтраў. А Марцін Райтэр вельмі вядомы ў Нямеччыне сваімі перфомансамі. Адзін з іх меў асабліва вялікі розгалас. Мастак аднойчы прывёз шмат цэглы да Брандэнбургскай брамы і пачаў будаваць нешта кшталту бэрлінскага муру. Марцін Райтэр мусіў тлумачыць шматлікім паліцыянтам, што гэта мастацкая, а не палітычная акцыя. І перфоманс той Марцін зладзіў, паліцыянты адступілі.

Таксама цікавай і выбітнай асобай Алесь Родзін назваў Реза Машодзі, творы якога ўвайшлі ў экспазыцію: “Резо Машааді – іранскі мастак, які эміграваў у Берлін у 1993 годзе. Таленавіты, вельмі цікавыя працы. Магчыма, для нашага гледача ня вельмі зразумелыя, таму што яны тычацца вельмі тонкіх сексуальных адносін. Па-мастацку гэта выдатна падана”.

Прынцыпова цікавая з’ява

Супрацоўнік Музея сучаснага мастацтва ў Мінску Андрэй Янкоўскі заўважае, што творчасць берлінскіх мастакоў дастаткова незвычайная для беларускай культурнай прасторы: "Магчыма, для заходняй культурнай прасторы эпатаж – норма. Там людзі больш талерантныя, яны шмат што бачылі. Самыя "бяскрыўдныя" творы мастакоў, якія працуюць пад дахам Tacheles, выклікаюць пытанні у нашай публікі, асабліва ў кансэрватыўнай".

Андрэю Янкоўскаму падаецца, што знаёмства беларускага гледача з выставай берлінскіх мастакоў – прынцыпова цікавая з'ява, таму што Берлін – мульцікультуральны горад: " Tacheles – «притча во языцех». Там здзяйсняюцца самыя фантастычныя культурныя праэкты, якія уражваюць нават жыхароў Берліна».

Працяг будзе

На думку Алеся Родзіна галоўнае – магчымасць далучыцца да атмасферы Tacheles, Бо і сам гэты цэнтр цалкам унікальны: мастакі з усяго свету імкнуцца туда. І, магчыма, Tacheles – тая прастора, дзе можна назіраць і шукаць адказ на пытанне, як мы разумеем мастацтва і як яго разумеюць іншыя. Алесь Родзін мяркуе, што ёсць падставы спадзявацца на ажыццяўленне імпрэзаў пад назвай Дах'8, 9 і гэтак далей. Бо ёсць добрыя сувязі, узаемная цікавасць і мастакоў, і публікі.