Беларускія праваабаронцы распачалі кампанію па маніторынгу мясцовых выбараў, міжнародная праваабарончая арганізацыя Amnesty International прызнала асуджанага верніка-адмоўніка вязнем сумлення, гарадзенскі абласны суд 18 лютага павінен разгледаць крымінальную справу супраць актывіста партыі "Беларуская хрысціянская дэмакратыя" (БХД).

Новы "вязень сумлення"

Міжнародная праваабарончая арганізацыя Amnesty International прызнала верніка габрэйска-месіянскай суполкі "Новы запавет" Івана Міхайлава "вязнем сумлення". 1 лютага суд Мінскага раёна абвінаваціў маладзёна ва ўхіленні ад вайсковай службы і прыгаварыў яго да трох месяцаў арышту.

На судовым працэсе Іван Міхайлаў заяўляў, што служыць у арміі яму не дазваляюць рэлігійныя перакананні. Юнак спасылаўся на Канстытуцыю Рэспублікі Беларусь, якая гарантуе грамадзянам краіны права на альтэрнатыўную службу. Amnesty International патрабуе неадкладнага вызвалення Івана Міхайлава з вязніцы.

Маніторынг выбараў

У Беларусі стартавала кампанія "Праваабаронцы за свабодныя выбары", якую ладзяць Беларускі Хельсінскі камітэт (БХК) і Правабарончы цэнтр "Вясна". Па словах старшыні БХК Алега Гулака, маніторынг будзе доўгатэрміновым. Праваабаронцы маюць намер адсочваць усе этапы выбарчай кампаніі, пачынаючы ад фармавання выбарчых камісій і выбарчых акругаў і заканчваючы працэдурай агітацыі, галасавання і падліку галасоў.

Алег Гулак лічыць вельмі важным, што праваабаронцы адсочваюць і ацэньваюць сітуацыю, на фоне якой адбываюцца выбары, бо сапраўдны свядомы выбар будзе, на яго думку, калі люді не будуць баяцца.

Неспрыяльныя ўмовы

Кіраўнік Правабарончага цэнтру "Вясна", віцэ-прэзідэнт Міжнароднай федэрацыі правоў чалавека (МФПЧ) Алесь Бяляцкі падкрэсліў, што ў Беларусі склалася сітуацыя, неспрыяльная для правядзення аб’ектыўных і празрыстых выбараў. Гэта, паводле праваабаронцы, у першую чаргу датычыцца рэгістрацыі палітычных партыяў.

Кіраўнік "Вясны" канстатаваў, што з 2000-га году на беларускай палітычнай арэне фактычна не з’явілася ніводнай новай палітычнай сілы, наадварот, колькасць палітычных суб’ектаў пастаянна скарачаецца. Па словах Бяляцкага, у 2009 годзе правабаронцы зарэгістравалі звальненні палітычных і грамадскіх актывістаў, а таксама выключэнні студэнтаў з ВНУ за актыўную грамадзянскую пазіцыю.

Эксперт прыгадаў апошні абуральны выпадак, калі прадстаўнікоў розных палітычных партый, што працуюць настаўнікамі, выклікалі ў мінскі аблвыканкам, дзе ад іх катэгарычна запатрабавалі выйсці з палітычных структур. "Цэнтральныя ўлады на гэта глядзяць скрозь пальцы і нават ухваляюць такую дэпалітызацыю беларускага грамадства, у выніку чаго правесці нармальную выбарчую кампанію робіцца практычна немагчыма", - заявіў віцэ-прэзідэнт МФПЧ.

Рэкамендацыі ўдзельнікам выбарчага працэсу

Беларускі Хельсінскі камітэт разам са спецыялістамі ў галіне выбарчага заканадаўства падрыхтаваў і прапанаваў палітычным партыям і ўсім удзельнікам выбарчага працэсу шэраг рэкамендацый, звязаных з абскарджваннем парушэнняў выбарчага права. Старшыня юрыдычнай камісіі БХК Гары Паганяйла падкрэсліў, што гэта важна, каб адсачыць, наколькі працэдуры выбарчага працэсу будуць адпавядаць існуючым заканадаўчым нормам.

Юрыст нагадаў, што на мінулых выбарах суды не прымалі да разгляду скаргі ўдзельнікаў выбарчых працэдур. "Сёння у трынаццаці выпадках у Выбарчым кодэксе маюцца прадпісанні аб магчымасцях судовага абскарджвання рашэнняў выбарчых адміністрацый", - падкрэсліў праваабаронца.

Суд над актывістам

Гарадзенскі абласны суд 18 лютага ў касацыйным парадку разгледзіць крымінальную справу актывіста Партыі "Беларуская хрысціянская дэмакратыя" з Навагрудка Юрыя Казака. Суд першай інстанцыі прысудзіў маладзёну штраф у памеры 8 мільёнаў 750 тысяч рублёў - каля 3 тысяч еўра ў пераліку за тое, што ён нібыта ўноч на 7 лістапада 2009 году ў Наваградку абліў помнік Леніну зялёнай фарбай.

Адвакат актывіста Павел Сапелка лічыць, што Навагрудскі суд неабгрунтавана крытычна ацаніў паказанні яго падабароннага, а таксама цалкам не прыняў да ўвагі і памылкова ацаніў паказанні сведкаў. Сапелка лічыць, што прысуд Казаку мусіць быць адменены.

Аўтар: Генадзь Канстанцінаў

Рэдактар: Уладізімір Дорахаў