NATO akuzoi të martën Moskën për intensifikimin e fushatës së shkeljeve të hapësirës ajrore mbi shtetet anëtare lindore dhe veriore të aleancës.

"Rusia nuk duhet të ketë dyshime: NATO dhe aleatët e saj do të përdorin, në përputhje me ligjin ndërkombëtar, të gjitha mjetet e nevojshme ushtarake dhe jo-ushtarake për të na mbrojtur dhe për të penguar çdo kërcënim nga çdo drejtim", u tha Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Mark Rutte, gazetarëve në Bruksel.

Aleanca me 32 anëtarë bëri thirrje për diskutime urgjente pas zbulimit të një avioni rus mbi Estoni javën e kaluar, gjë e cila ndodhi menjëherë pasi disa dronë rusë ranë mbi Poloni dhe u panë mbi Rumani.

Incidenti në Estoni është pjesë e një serie veprimesh të fundit ruse që po "përshkallëzohen, duke mbartur rrezikun e llogaritjes së gabuar dhe duke rrezikuar jetët", sipas deklaratës.

Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Mark Rutte, deklaroi në një konferencë për shtyp se partnerët e aleancës kishin riafirmuar si "të palëkundur" angazhimin e tyre për mbrojtje kolektive. Veprimet e fundit të Rusisë ishin ose të qëllimshme ose "paaftësi e hapur".

Takimi i NATO-s pas incidentit në Estoni

Para deklaratës së Ruttes, Këshilli i Atlantikut të Veriut, u mblodh organi më i lartë politik i NATO-s. Takimi u nxit nga një incident të premten kur, sipas Estonisë, tre avionë luftarakë rusë qëndruan në hapësirën ajrore të shtetit anëtar të NATO-s për një kohë prej dymbëdhjetë minutash.

Estonia më pas kërkoi konsultime sipas Nenit 4 të Traktatit të Atlantikut të Veriut. Kjo dispozitë i lejon çdo shteti anëtar të kërkojë një takim të Këshillit të Atlantikut të Veriut në rast të një kërcënimi për "integritetin territorial, pavarësinë politike ose sigurinë" e tij.

Pas takimit, u raportua se Komandanti Suprem i Forcave Aleate për Evropën, Alexus Grynkewich, i kishte informuar pjesëmarrësit rreth incidentit. Ai e përshkroi atë si pjesë të një "modeli më të gjerë të sjelljes gjithnjë e më të papërgjegjshme nga Rusia". Përgjigja e NATO-s do të mbetet "e fuqishme" dhe aleatët nuk do të dekurajohen "nga kjo dhe veprime të tjera të papërgjegjshme nga Rusia nga angazhimi i tyre i gjatë për të mbështetur Ukrainën".

Kjo ishte hera e dytë në dy javë që organi më i lartë politik i NATO-s u takua për të mbajtur konsultime mbi shkeljet e hapësirës ajrore ruse. Në fillim të shtatorit, Polonia raportoi ndërhyrjen e rreth 20 dronëve në hapësirën e saj ajrore, disa prej të cilëve fluturuan qindra kilometra në territorin e saj. NATO më pas njoftoi një iniciativë të re për të përforcuar krahun e saj lindor.

Rumania gjithashtu raporton rregullisht shkelje të hapësirës së saj ajrore. Kohët e fundit, Rumania ngriti avionë luftarakë kur një dron rus hyri në hapësirën e saj ajrore gjatë një sulmi ndaj infrastrukturës ukrainase pranë kufirit.

Norvegjia akuzon gjithashtu Rusinë për shkelje të hapësirës së saj ajrore

Nga ana e tij, kryeministri norvegjez Jonas Gahr Støre deklaroi: "Rusia ka shkelur hapësirën ajrore norvegjeze tre herë këtë pranverë dhe verë." Ai përmendi disa raste në të cilat avionë luftarakë rusë u vunë re në anën norvegjeze të kufirit të përbashkët.

"Nuk mund të përcaktojmë nëse kjo është bërë me qëllim apo për shkak të gabimeve të navigimit. Pavarësisht shkakut, kjo është e papranueshme", deklaroi ai, pa konfirmuar dyshimet se Kremlini ishte gjithashtu pas trazirave të së hënës në Oslo.

Shefi i NATO-s Rutte deklaroi se ishte "shumë herët për të thënë" nëse fluturimet e dronëve mbi Danimarkë kishin lidhje me shkeljet e fundit të hapësirës ajrore të NATO-s nga Rusia.

(E.Schumacher/tgsch (AFP, dpa, Reuters)