Ombrella e shpëtimit të euros, EFSF, me një volum prej 440 miliardë eurosh, nuk e ka më notën maksimale të agjencive të vlerësimit të bonitetit, AAA. Agjencia e vlerësimit Standard & Poor's uli kualifikimin e ombrellës, pasi Franca dhe Austria, dy nga kontribuesit kryesorë të fondit, humbën të premten (13.12.) notën e tyre më të mirë.

Arsyetimi është në të vërtetë fare i thjeshtë: kur aksionerët, pra shtetet e euros humbasin një pjesë të besueshmërisë kredituese, atëherë edhe fondi, një firmë me seli në Luksemburg e organizuar sipas së drejtës private, humbet besueshmëri. Megjithatë humbja e notës maksimale, nuk nënkupton edhe norma më të larta interesi, pra kosto më të larta për huamarrje.

Shpëtimtarët nën trysni?

Për të ruajtur notën maksimale të vlerësimit aksionerët e fondit, të cilëve iu ul nota, duhet të shtojnë garancitë e tyre, kishte kërkuar deputeti kristiandemokrat Michael Meister. Gjermania nuk ka pasur ulje të notës dhe pra nuk ka arsye përse të ofrojë më shumë garanci nga 221 miliardët, për të cilat është rënë dakord. Franca dhe Austria, të cilat humbën notën maksimale prej agjencisë Standard & Poor's, duhet të kontribuojnë më shumë, kërkon Meister. Por sipas ministrit gjerman të Financave Wolfgang Schäuble (CDU) garancitë e dhëna janë në çdo rast të mjaftueshme për pagesat që ombrella e shpëtimit duhet të bëjë muajt e ardhshëm.

Analisti Jacques Cailloux nga banka "Royal Bank of Scotland", ka tjetër mendim: "Nëse garancitë për ombrellën nuk do të shtohen atëherë ajo mund të humbasë një pjesë të fuqisë së saj vepruese. Pra mund të jetë e shtrënguar t'u japë më pak kredi vendeve me borxhe të larta, të cilat nuk mund të sigurojnë hua në tregjet financiare." Aktualisht vetëm Portugalia dhe Irlanda marrin ndihmë nga ombrella e shpëtimit EFSF. Por ajo duhet të pengojë një shtrirje të krizës në Spanjë, Itali apo Francë. Kryeekonomisti i bankës "Deutsche Bank", Tom Mayer, shkruante në gazetën "Bild am Sonntag", se nëse EFSF humbet së shpejti notën e saj maksimale, do të bëhet më e vështirë të gjehen investues, të cilët do të ishin të gatshëm të blinin letra me vlerë të tij.

Politika reagon me gjakftohtësi

Ministri francez i Ekonomisë dhe Financave François Baroin, tha se sipas vlerësimit të tij ulja e bonitetit të vendit të tij nuk do të ketë efekte negative në ombrellën e shpëtimit EFSF. Nuk do të ketë detyrimisht rritje të interesave, që duhet të paguajë EFSF në tregun financiar, tha Baroin për gazetën "Frankfurter Allgemeine Zeitung". As fondi afatgjatë i shpëtimit ESM, i cili duhet të fillojë nga puna në mes të vitit, nuk do të preket negativisht.

Ndërsa Kancelarja Angela Merkel sheh në uljen e bonitetit të Francës, Austrisë dhe disa vendeve të tjera të Eurozonës, një arsye më shumë për të përshpejtuar ritmet në zbatimin e reformave. "Tani na bëhet thirrje të zbatojmë edhe më shpejt paktin fiskal, ta zbatojmë atë me vendosmëri dhe jo të përpiqemi me çdo mënyrë ta zbusim sërish. Duhet të përballemi vërtet me sfidën për garantimin e financave të qendrueshme në të ardhmen (...)", deklaroi Merkel.

Shefi i  Standard & Poor's për Europën, Moritz Kraemer, deklaroi se politika në Eurozonë nuk ecën me shpejtësinë e krizës. "Nota u ul për mënyrën e administrimit të krizës", tha Krämer.

Autor: Bernd Riegert (Reuters, afp) / E. Xhani

Redaktoi: Aida Cama