1. Kalo tek përmbajtja
  2. Kalo tek lista qendrore e navigimit
  3. Kalo tek më shumë oferta të DW
PolitikëJaponi

Zgjedhjet në Japoni: Kthim në kohë të paqëndrueshme

Martin Fritz
29 Tetor 2024

Pas humbjes së rëndë zgjedhore, kryeministri japonez Shigeru Ishiba dhe Partia e tij Liberal Demokratike mund të vazhdojnë të qeverisin vetëm me ndihmën e partive opozitare.

Kryeministri Ishiba pas konferencës së shtypit në Tokio, i përulur
Kryeministri Ishiba pas konferencës së shtypit në Tokio: shkaqet e humbjes ai i sheh te skandali i LDP-sëFotografi: Kim Kyung-Hoon/REUTERS

Për dymbëdhjetë vjet, Japonia ishte një bastion i stabilitetit politik. Votuesit i dhanë fund kësaj faze të dielën. Koalicioni i Partisë Liberal Demokratike (LDP) dhe Komeito nuk arriti shumicën në zgjedhjet e reja për Dhomën e Ulët. Koalicioni qeverisës humbi një të katërtën e vendeve të tij dhe fitoi vetëm 215, ndërsa të gjitha grupet opozitare së bashku tani kanë 250 nga 465 deputetë.

Një koalicion i madh përjashtohet

LDP mbeti partia më e fortë me një diferencë prej 51 mandatesh, përpara Partisë Demokratike Kushtetuese (CDP) të opozitës, nën udhëheqjen e re të ish-kryeministrit Yoshihiko Noda. Por është hera e parë që nga viti 2009, që kur Liberal Demokratët nuk arritën të fitojnë shumicën vetë. Kryeministri Shigeru Ishiba, i cili ka qenë në detyrë vetëm që nga fillimi i tetorit, tani mbështetet në partitë më të vogla opozitare për të vazhduar qeverisjen. Kreu i CDP-së Noda e ka përjashtuar një koalicion të madh me LDP-në. Në të njëjtën kohë, opozita është shumë heterogjene për të krijuar aleancën e saj.

Pas më shumë se një dekade qetësie relative politike në Japoni, e karakterizuar nga mbretërimi i gjatë i kryeministrit Shinzo Abe, i vrarë më vonë, tani fillon një epokë paqëndrueshmërie. "Rezultati i zgjedhjeve do të përkeqësojë betejat e brendshme për pushtet dhe rivalitetet brenda LDP-së dhe do ta bëjë përparimin në reformat ekonomike pothuajse të pamundur," tha vëzhguesi gjerman në Japoni Jesper Koll. Koalicioni LDP-Komeito humbi shumicën e tij për herë të fundit 15 vjet më parë, kur Partia Demokratike e Japonisë (DPJ), paraardhësja e CDP-së aktuale, mori kontrollin e parlamentit.

Skandali i donacioneve dhe rritja e inflacionit

Rënia e votave të LDP-së pasqyron mosbesimin e elektoratit ndaj partisë që ka qeverisur Japoninë pandërprerë për gati 70 vjet, pasi doli në dritë një sistem fondesh sekrete brenda partisë parlamentare. Dorëheqja e kryeministrit Fumio Kishida dhe sanksionet ndaj deputetëve të përfshirë nuk arritën të shuanin zemërimin e publikut për skandalin financiar. Në të njëjtën kohë, kthimi i inflacionit pas dy dekadash çmimesh të qëndrueshme pa rritje korresponduese të pagave kishte shkaktuar pakënaqësi të madhe ndaj partisë në pushtet.

Numërimi i votave evidentoi humbjen e shumicës nga qeveriaFotografi: Richard A. Brooks/AFP

Një ditë pas zgjedhjeve, Ishiba përmendi skandalin e donacioneve dhe rritjen e dobët të pagave si arsye për humbjet e larta. Tani LDP duhet të jetë modeste, të reflektojë për gabimet e saj dhe të bëjë reforma të brendshme në parti. Megjithatë, ai nuk planifikon të zgjerojë qeverinë e koalicionit LDP-Komeito. Në vend të kësaj, ai do të përpiqet të arrijë një marrëveshje me partitë më të vogla në fusha të caktuara të politikave, tha Ishiba.

Tolerim nga partitë opozitare

Si rezultat, Japonia përballet me një qeveri të pakicës që tolerohet nga partitë më të vogla. Partia e Inovacionit të Japonisë (Ishin no Kai) nga rajoni i Osakës, me 38 mandate, dhe Partia Demokratike për Popullin (DPFP) janë kandidate të mundshme. Kjo e fundit arriti të katërfishojë numrin e mandateve në 28. Të dyja partitë përjashtuan mundësinë e anëtarësimit në një koalicion të udhëhequr nga LPD në prag të zgjedhjeve. Megjithatë, ata ka të ngjarë të jenë të gatshëm të mbështesin Ishiba-n në këmbim të koncesioneve, siç është ulja e taksës së akcizës ushqimore. Ishiba ka 30 ditë për të formuar qeverinë.

"Ishiba dhe LDP përballen me kohë të vështira," tha analisti Rintaro Nishimura i konsulencës Asia Group. "Sa më shumë palë të përfshihen, aq më shumë kërkesa, negociata dhe kompromise duhet të bëhen."

Në fakt, kreu i ri i qeverisë dhe lideri i partisë, Ishiba shpresohej të sillte kthesën për LDP-në. Me ndihmën e popullaritetit të tij të madh si politikan, ai duhej ta nxirrte LDP-në nga balta e popullaritetit të ulët në nivele historike. Megjithatë, Ishiba shpërndau parlamentin dhe shpalli zgjedhje të reja, në kundërshtim me premtimin e tij të mëparshëm dhe pavarësisht nga sondazhet zhgënjyese. Në të njëjtën kohë, ai tërhoqi planet e tij progresive, si zgjedhja e lirë e emrave për çiftet e martuara, duke zhgënjyer kështu pritshmëritë për një LDP të re, më pak konservatore. Sipas analizave të para elektorale, këtë herë qëndruan në shtëpi më shumë mbështetës të moshuar të LDP-së. Sipas një vlerësimi të gazetës Nikkei, pjesëmarrja e votuesve ishte 53%, një tregues se votuesit donin të ndëshkonin LDP-në në vend që të sillnin opozitën në pushtet.

 

Kaloje seksionin tjetër Zbulo më shumë