Većina njih je napustila Iran u toku i nakon islamske revolucije 1979. Oni su ili pobornici Šaha ili su, kao što je to slučaj u Evropi, različitih političkih opredeljenja. Ta raznovrsnost se uočava u radu brojnih organizacija koje zastupaju interese Iranaca.

„Lojalisti“ su posebno jaki u Americi i okupljeni su oko Šahovog sina Reza. On i dalje govori kako želi da se kao vođa iranske opozicije vrati u Iran. U samom Iranu, međutim, on nema sigurne pristalice. Zbog toga su njegove pristalice, među kojima i nekadašnji ministri i visoki predstavnici armije, odustale od ideje obnavljanja nekadašnjeg režima, pa se zalažu za uspostavljanje konstitucionalne monarhije.

Pojedine organizacije dospele i na liste terorista

O toj mogućnosti „narodni mudžahedini“ (MKO) ne žele ni da čuju. Okupljeni oko Marjama Ražavija, oni čine najveću grupu takozvanog „nacionalnog otpora“ sa sedištem u Parizu. Sarađivali su sa Sadamom Huseinom, a kao naoružana grupacija bili su stacionirani u Iraku u logou Ashraf. Sa ovog položaja izvođeni su napadi na Iran, ali i u samom Iranu.

Ova grupa je pre svega zbog terorističkih napada nepopularna među Irancima. S druge strane, ta vrsta aktivnosti je ovu organizaciju i dovela na listu terorista u SAD i Evropi.

U međuvremenu je Vašington, nakon što je od njih dobio informacije o iranskom nuklearnom programu, popravio odnose sa MKO. U Francuskoj i Velikoj Britaniji vlasti ne čine ništa po pitanju ove organizacije. U Nemačkoj ona nije javno prisutna, ali su aktivne druge manje i politički nerelevantne grupe izbeglih Iranaca. Među njima je najznačajnija levica. Nju čine pristalice nekadašnje „Tudeh partije“, male socijalističke grupe, poput maoista i levičarskih islamista. Nijedna od tih grupa nema ni prepoznatljivog vođu, a ni atraktivni program. O njihovim aktivnostima može se uglavnom pročitati na internetu. U samom Iranu one nemaju baš nikakav uticaj.

autor: P, Filip / Z. Dragićević

odg. urednik: N. Jakovljević