Još prošle godine su nemački istražni organi boravili u ulici "Šene auziht" na severu Hamburga. Službenici su u novembru 2023. pretražili impresivnu zgradu - šiitsku džamiju Imam Ali, poznatu kao "Plava džamija". Danas, u sredu (24. jula 2024.), policija je ponovo došla na istu adresu. Ovaj put, međutim, ne samo da bi izvršila raciju, već - da zatvori džamiju.

Prema informacijama javnog servisa ARD, Savezno ministarstvo unutrašnjih poslova zabranilo je rad udruženja Islamski centar Hamburg (IZH) blizak Iranu, koji upravlja "Plavom džamijom". Iz ministarstva je saopšteno da udruženje krši ustavni poredak Savezne Republike Nemačke i raspiruje antisemitsku i antiizraelsku mržnju. Uz to, predstavnici te organizacije, kako je saopšteno, u prošlosti su veličali nasilna dela terorističkih organizacija kao što je Hamas i podržavali terorističke organizacije poput Hezbolaha.

Zabrana rada za još pet udruženja

Pored toga, savezna ministarka unutrašnjih poslova Nancy Feser zabranila je još pet udruženja koja se smatraju podorganizacijama IZH-a. U osam saveznih pokrajina jutros su izvršene policijske racije. Ukupno su pretražena 53 objekta, uključujući džamije i prostorije udruženja i došlo je do zapjene materijala i imovine udruženja.

Nakon racija prošle godine, vlasti su pod vođstvom Saveznog ureda za zaštitu ustavnog poretka pregledale zaplenjen materijal u vezi sa aktuelnom zabranom rada udruženja. Među materijalima su bili brojni pisani dokumenti, uređaji za skladištenje podataka, računari i literatura.

Kako proizlazi iz dokumenta Saveznog ministarstva unutrašnjih poslova, koji sadrži više od 200 stranica, IZH navodno propagira agresivni antisemitizam i masivno neprijateljstvo prema Izraelu, čime krši ideju međunarodnog razumevanja. Udruženje takođe, kako se navodi, širi ideologiju totalitarnog islamizma, kakvu zastupa iranski režim.

Optužbe za podršku Hezbolahu

U dokumentu je i deo koji sadrži krivičnu optužbu za podršku terorizmu: udruženje je optuženo da je podržavalo u Nemačkoj zabranjenu terorističku organizaciju Hezbolah, na primer kroz regrutovanje osoba i prikupljanje donacija.

Savezno ministarstvo unutrašnjih poslova polazi i do toga da je IZH širom Nemačke izgradio strukturu koja lokalnim džamijama daje političke i vjerske smjernice te u ime iranske države prenosi antisemitske i antidemokratske stavove.

"Plava džamija" važi kao jedan od najvažnijih centara šiitske verske zajednice u Evropi. Udruženje IZH, koje je osnovano 1953. godine, u početku su finansirali Iranci u egzilu. Smatra se da neguje bliske veze s Iranom, posebno od momenta preuzimanja vlasti od strane verskih fundamentalista u Teheranu nakon 1979. godine.

Hamburški Ured za zaštitu ustavnog poretka još od 1993. prati rad IZ i klasifikuje ovo udruženje kao islamističko, jer zastupa fundamentalističku ideologiju iranskog režima. Prema ovom Uredu, radi se o "spoljnoj ispostavi Teherana koja deluje po direktivama".

Neuspešna tužba zbog nadziranja

Čelnici IZH su zbog nadzora podneli tužbu, ali bez uspeha. U junu 2023. godine, nakon dvodnevnog suđenja, Upravni sud u Hamburgu je odlučio da vlasti mogu i dalje da klasifikuju udruženje kao islamističku organizaciju sa ciljevima, koji su protivni nemačkom Ustavu i da smeju da spominju u svom Izveštaju o zaštiti ustava. Sud je ocenio da samo pojedine izjave o IZH u Izvještaju o zaštiti ustavnog poretka iz 2019. godine nisu u skladu sa zakonom.

"IZH je jasno ekstremistička i antidemokratska institucija", izjavio je senator unutrašnjih poslova Hamburga Andi Grote (SPD), nakon izricanja presude.

Srećna okolnost za službe bezbednosti bio je slučajni pronalazak nekoliko godina ranije, kada je na aerodromu izvršena kontrola prtljaga imama "Plave džamije", koji je često boravio u Teheranu. Tom prilikom, pripadnici federalne policije su otkrili nekoliko notesa i dokumenata, uključujući dokumente koji su mogli da se povežu sa iranskim bezbednosnim aparatom.

Iz pronađenih dokumenata je proizlazilo da rukovodstvo džamije očigledno ima bliske veze s režimom u Teheranu. U dokumentima je, na primer, voditelj IZH, Mohamed Hadi Mofateh, u pismima nazivan "predstavnikom Vrhovnog vođe, šefom Islamskog centra Hamburg". Savezna obaveštana služba (BND) je takođe u službenom izveštaju potvrdila da je Mofateh početkom 90-ih godina i sam služio u korpusu iranske Revolucionarne garde.

Nekretnina očito prelazi u vlasništvo države

Današnja zabrana delovanja IZH sadrži i posebnu stavku. Naime, prema informacijama javnih servisa NDR, WDR i lista Zidojče cajtung nekretnina sada prelazi u vlasništvo države. Kakva će biti dalja subina ovog objekta, još uvek se ne zna. Prema informacijama iz bezbednosnih krugova, džamija bi i u budućnosti trebalo da služi za verske svrhe, ali još nije odlučeno kome će biti povereno upravljanje.

Današnja zabrana rada IZH predstavlja značajan udarac protiv aktivnosti i struktura iranskog režima u Evropi, čuje se iz bezbednosnih krugova, dok se u onim diplomatskim očekuje da bi Teheran na taj potez mogao da reaguje donošenjem zabrane rada nemačkih organizacija i institucija. Ili čak još strožijim mjerama odmazde.

Strah od odmazde

Prema informacijama NDR i WDR, u Ministarstvu spoljnih poslova vlada velika zabrinutost da bi sada mogla biti izvršena smrtna kazna nad nemačko-iranskim državljaninom Džamšidom Šarmahdom, koji je u februaru 2023. godine osuđen zbog navodnih terorističkih dela. Šarmahd, koji je bio aktivan u iranskoj opoziciji u egzilu, u leto 2020. godine je uhapšen od strane iranske obavještajne službe u Dubaiju i prebačen u Iran. Od tada se nalazi u zatvoru u Teheranu.

Revolucionarni sud je ovog 68-godišnjaka, između ostalog, proglasio odgovornim za teroristički napad u kojem je ubijeno 14 ljudi. Isti sud ga je optužio i za saradnju sa stranim obaveštajnim službama, poput američke CIA ili izraelskog Mosada. Šarmahd je uvek iznova negirao te optužbe.

Nemačka ministarka vanjskih poslova Analena Berbok (Zeleni) nazvala je presudu neprihvatljivom i pozvala iransku vladu da je "odmah poništi". Kao reakciju na presudu, nemačka vlada je proterala dva zaposlenika iranske ambasade u Berlinu, među kojima je i jedan pripadnik Iranske obaveštajne službe.

fš/ff/vk/WDR/MDR

Pratite nas i na Facebooku, preko Twittera, na Youtubeu, kao i na Instagramu