Kwa mujibu wa Tume Huru ya Uchaguzi na Mipaka ya Kenya (IEBC),utaratibu unaofuatwa unaegemea awamu nne za kuhakiki matokeo, hii ikiwa ni ishara kuwa mshindi wa urais hayuko mbali na kutangazwa.

Tume ya IEBC imeandaa vitengo vya kutazama viashiria, utaratibu, usimamizi na ubora, ambapo kila afisa msimamizi anayewasilisha fomu za 34A na B analazimika kuyapitia madawati hayo manne kabla ya matokeo kufanyiwa uhakiki na fomu 34C kuandaliwa na mwenyekiti wa tume hiyo, Wafula Chebukati.

Mawakala wa wagombea wa urais wanaruhusiwa kuwa kwenye madawati yote manne kushuhudia kinachoendelea.

Akitangaza matokeo ya mwanzo mwanzo kutoka maeneo bunge, Chebukati alisisitiza kuwa kauli ya mwisho ni ya IEBC.

”Shughuli ya kumtangaza mshindi ni kazi ya tume ya IEBC. Mawakala wanaweza kujumlisha matokeo yao ila kauli ya mwisho ni ya tume ya uchaguzi.”

Fomu za 34A

Maafisa wasimamizi wa IEBC walitazamiwa kuwasilisha fomu zote siku ya Ijumaa (Agosti 12).

Jumla ya maeneo bunge 290 yalishiriki kwenye uchaguzi mkuu na matokeo yote yanafanyiwa uhakiki kwenye ukumbi wa Bomas of Kenya.

Kufikia usiku wa Alkhamis (Agosti 11), shughuli ya kuchapisha maelezo ya fomu ya 34A kutokea vituo vyote 46,229 vya kupigia kura ilikuwa karibu na kukamilika.

Kwa mujibu wa Katiba ya Kenya, IEBC inapewa wiki moja tangu siku ya kupigwa kura, iwe imeshakamilisha utangazaji matokeo. Kwa hivyo, mwisho ya kumtangaza mshindi wa urais ni 16 Agosti ambayo ni siku saba baada ya uchaguzi mkuu kufanyika.

Mwenyekiti wa ujumbe wa waangalizi wa Jumuiya ya Afrika Mashariki, Jakaya Kikwete, aliwaambia wanahabari kwamba "uchaguzi ulipita salama".

"Shughuli ya kupiga kura ilikuwa salama na ulikuwako uwazi mkubwa. Hata hivyo iwapo itatokea kuwa matokeo hayatawaridhisha baadhi, basi mahakama zipo na wanaohisi kuonewa wataweza kusaka haki kupitia njia hizo.” Alishauri rais huyo wa zamani wa Tanzania.

Wapiga kura milioni 14 walishiriki kwenye uchaguzi mkuu wa tarehe 9 Agosti kati ya watu milioni 22 waliosajiliwa.

Imetayarishwa na Thelma Mwadzaya, DW Nairobi