Çeçenistan’daki iki savaşın ardından başkentte yeniden imar tüm hızıyla sürüyor. Geniş caddelerde tasarımcı butikleri birbiri ardına sıralanıyor. Başkent Grozni'de, yeni inşa edilen büyük caminin yanı başında, bir beton iskelet ve vinçler çalışıyor. Şehrin merkezinde, kentin ilk gökdeleni inşa ediliyor. Ayna cepheli 50 katlı dev binanın çatısında, helikopter pisti kuruluyor. Ne var ki, kentte görünüm modernleşirken toplumsal yaşamda geriye dönüş gözlemleniyor. Çok eşlilik yayılıyor, başörtüsü zorunlu hale geliyor, alkol tabulaşıyor.

"Başkan ne diyorsa o oluyor"

“Sorunun kaynağı, Çeçenistan’da şu anda sadece tek yasanın olması. Bu yasanın, Rus yasaları ya da uluslararası insan hakları kapsamındaki yükümlülüklerle hiçbir ilgisi bulunmuyor. Çeçenistan Başkanı ne diyorsa yasa da o” şeklinde konuşan İnsan Hakları İzleme Örgütü’nden Tatyana Lokşina, Çeçenistan’da dine dayalı bir maço kültürün hakim olmaya başladığını ve Kremlin'in herhangi bir müdahalesi olmadan her geçen gün daha fazla Rusya’dan uzaklaştığını ifade etti.

Çeçenistan Özerk Cumhuriyeti Başkanı Ramazan Kadirov ise “Bizdeki gibi bir demokrasi hiçbir yerde yok. Yaptığımız her şey, Çeçen halkını yeniden diriltmeye hizmet ediyor. Bu nedenle ahlakî bir politika yürütüyoruz. Çabalarımız halk tarafından destekleniyor. Halkın yüzde 92’si yanımızda. Sadece 0,34’lük küçük bir kesim bize karşı” sözleriyle, herşeyin halkın desteğiyle halk için uygulandığını savundu.

Ülkede, yönetimi açık açık eleştirmeye cesareti olanlar azınlıkta. Tıpkı alkol yasağı gibi. Birçok genç erkek, plastik şişede yarım litrelik votka ya da bira alabilmek için gizli saklı dükkanlarda kuyruklarda bekliyor.

Tehdit mektupları gönderiliyor

Kadınlar ise başörtüsü takmaya mecbur bırakılıyor. Başörtüsü takmayanlar potansiyel fahişe olarak görülüyor, hatta boya tabancasına hedef olabiliyorlar. İnsan Hakları İzleme Örgütü’nden Tatyana Lokşina, baş örtüsü takmayan kadınlara gönderilen tehdit mektuplarında, ağır cezalardan bahsedildiğini belirtti. Lokşina, “Daha ağır cezalar, bu durumda "sizi bir kez daha başörtüsüz görürsek, gerçek silahlarla ateş ederiz” anlamına geliyor" şeklinde konuştu.

Çeçenistan'da alkol yasağı ve başörtü takma zorunluluğu getirilirken, erkeklerin birden fazla evlilik yapması ise engellenmiyor. Kendisi de çok eşliliğe karşı olmayan Devlet Başkanı Ramazan Kadirov, şöyle konuştu:

“Karımı seviyorum, ona saygı duyuyorum ve onunla mutluyum. Ancak karımdan daha güzel bir kadın gördüğümde, neden sıkıntıya düşeyim ki? İlk karım karşı olmadığı sürece, İslam başka bir kadınla da evlenmeme izin veriyor. Yani sağlıklıysam, mali sorunlarım yoksa neden başka bir kadını sevip evlenemediğim için acı çekeyim ki?”

Kadirov, Rus yasalarının da çok eşlilik önünde engel teşkil etmediğini söylüyor. Çeçenistan’da Kadirov’un desteklediği herşeyi yapmak serbest. Hoşuna gitmeyen herşey ise feshediliyor, baskı altına alınıyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Christina Nagel / Çeviren: Gezal Acer

Editör: Beklan Kukasızoğlu