Çekya'da 20 ve 21 Ekim tarihlerinde düzenlenen genel seçimlerin galibi milyarder iş adamı ve eski Maliye Bakanı Andrej Babiş oldu. Siyasi üslubu ve iş dünyası geçmişinden dolayı ABD Başkanı Donald Trump'a benzetilen Babiş'in Gayrimemnun Vatandaşlar Partisi (ANO) oyların yüzde 29.6'sını alarak birinci parti olurken, parlamentodaki 200 sandalyeden 78'ini kazandı.

Kısaltması ANO, Çek dilinde "Evet" anlamına gelen partinin 63 yaşındaki lideri Babiş, yeni bir koalisyon hükümeti kurabilmek için önümüzdeki günlerde görüşmelere başlayacak. Ancak birçok parti ANO ile koalisyona yanaşmadığı için Babiş'i zorlu bir süreç bekliyor.

Göçmen karşıtı SPD dördüncü oldu

Oyların tamamının sayıldığı seçimlerde, ANO'yu yüzde 11.3 ile 25 milletvekili çıkaran muhafazakâr Sivil Demokrat Parti (ODS) izledi.

Parlamentoya ilk kez giren Korsan Parti yüzde 10.8 ile üçüncü, AB ve göçmen karşıtı Özgürlük ve Doğrudan Demokrasi Partisi (SPD) ise yüzde 10.6 ile dördüncü oldu. Her iki parti de 22 milletvekili çıkardı.

Sosyal Demokrat Parti'ye ağır darbe

Mevcut hükümet koalisyonunun lideri Sosyal Demokrat Parti (CSSD) yüzde 7.3 oy alarak parlamentoda 15 sandalye kazanabildi. Bu oran Başbakan Bohuslav Sobotka’nın genel başkanlığını yaptığı CSSD'nin, Çekoslovakya'nın bölünmesinden bu yana gösterdiği en düşük seçim performansı oldu.

Koalisyonun bir diğer ortağı Hristiyan Demokratlar (KDU-CSL) ise yüzde 5.8 oy ile 10 vekil çıkarabildi.

Çekya'nın en zengin ikinci kişisi olan Babiş'in partisinin zaferi, ülkenin çeyrek asırlık tarihinde ana akım bir partinin kazanamadığı ilk seçim olarak tarihe geçti.

Babiş: Büyük başarı

ANO'nun mevcut koalisyon ortakları CSSD ve KDU-CSL'nin yanı sıra ODS de Babiş'le hükümet kurmak istemediğini açıkladı. Ancak Babiş buna rağmen tüm partilerle görüşmeye açık olduğunu dile getirdi.

Prag'da partisinin merkezinde seçim sonuçlarını değerlendiren Babiş, "Bu çok büyük bir başarı" dedi. Çek siyasetçi, "Tek bir takım olan bir hükümet kuracağımıza inanıyorum" diye ekledi.

CSSD gelişen ekonomiye rağmen başarısız

Avrupa Birliği üye ülkeleri arasında işsizliğin en düşük olduğu Çekya aynı zamanda istikrarlı bir bütçeye ve hızla büyümekte olan bir ekonomiye sahip. Buna rağmen, ANO ve KDU-CSL ile koalisyon kuran Sosyal Demokratlar bu seçimlerden başarısız ayrıldı.

İktidara gelmesi durumunda ülkeyi bir iş adamı gibi yöneteceği sözünü veren Babiş, seçim programı ile ana akım partilere ters düşen bir siyaset vadederken, Brüksel'in uyguladığı mülteci alım kotalarına da karşı çıkıyor. Göçmen karşıtı ANO'nun başkanı, aynı zamanda ana akım partilerin liderlerini yolsuzlukla suçluyor.

Kesin sonuçların açıklanmasını takiben başlayacak koalisyon görüşmelerinin iki hafta sürmesi bekleniyor. ANO yönetimi seçimlerden önce gerekli görülmesi durumunda hükümet kurmak için komünistlerle ya da SPD ile görüşebileceğinin işaretini vermişti.

Babiş'in maliye bakanı olduğu dönemde karıştığı usulsüzlüklerden dolayı görevine son verilmişti. İş adamına AB sübvansiyonlarında 2,4 milyon Euro'luk yolsuzluk yaptığı suçlaması yöneltilirken, komünist dönemdeki gizli polisle birlikte çalıştığına dair yargılandığı bir dava ekim ayında tekrar açıldı.

Çekya Cumhurbaşkanı Miloş Zeman, siyasi teamül uyarınca koalisyon görüşmeleri için bir ay süre tanıyacağını, yeni meclis toplanana kadar mevcut hükümetin göreve devam etmesine izin vereceğini söylemişti.

Reuters/dpa/AFP,ÇÖ/CÖ

© Deutsche Welle Türkçe