Borsada oynamanın riskli hale gelmeye başladığını düşünen ve spekülasyondan kaçanl 29 yaşındaki Wang Liang şöyle konuşuyor:

“Amacıma ulaşıp yüzde 30 kârla bütün hisse senetlerimi sattım. Hisse senedi piyasası riskli hhale geldi. Hisse değerleri hızla inip çıkmaya başladı. Hisse senetleri gerçek değerinin çok üzerinde işlem görüyor. Bankalardan çekilen 10 milyar euro borsaya yatırıldı. Gidişatı tehlikeli buluyorum.”

Şangay kısa zamanda toparlandı

Şubat ayındaki ilk krizde endeksin yüzde 9 oranında gerilemesi bütün dünya borsalarında hissedilmiş ama Şangay endeksi kısa zamanda toparlanıp rekor üzerine rekor kırmaya başlamıştı. Çin hükümetinin ve Merkez Bankası’nın bütün endişelerine rağmen borsaya rağbet artıyor. Pekin Üniversitesi profesörlerinden Lin Yifu de endişeleri paylaşmıyor:

“Hisse senedi piyasasının köpükleşmmesiyle ilgili olarak her kafadan bir ses çıkıyor. Enddeksin puanı binden 1 500’e çıktığında herkesi çöküş korkusu sarmıştı. Puan üçbine çıktıktan sonra da felaket senaryoları böşladı. Hisse senedi piyasasının da iniş ve çıkışları olur. Puan ne zaman düşer bilemem ama piyasa duruldduktan sonra yeniden tırmanış başlayacak. Hhisse senetlerinin ortalama değer kaybının ne olacağını da kimse kestiremez.”

Faizler arttırılacak mı?

Profesör Lin, zaten düşük olan tüketim harcamalarını daha da daraltacağından, faizlerin arttırılacağını sanmıyor. Gerçekten de Pekin yönetimi uzun zamandır tüketimin nasıl teşvik edilebileceğini düşünüyor. Tutumluluklarıyla tanınan Çinliler sosyal güvenlik sistemi olmadığı için kara gün akçesini hisse senetleriyle biriktirmeye çalışıyorlar. Wang Liang bunun son derece riskli bir tercih olduğu görüşünde:

"Hisse senetleri gerçek değerinin üzerinde alınıp satılıyor. İlk olumsuz haberle birlikte herkes hisse senetlerini elden çıkarmaya çalışırsa fiyatlar tabana vurur. Birkaç ay geçmeden borsaya uğramam.”

Borsada kriz beklenmiyor

South China Morning Post gazetesinin köşe yazarlarından Jake van der kamp, Pekin yönetiminin, 2008 olimpiyatlarından önce borsa krizine izin vermeyeceği görüşünde:

"Altyapı projelerine aşırı para yatırdıklarını, köprü, otoban ve demiryolu bağlantıları için çok para çarçur edildiğini, yatırımların ekonomik karşılığının alınamayacağını idrak edecek ve müsrifliğin bedelini ödemek zorunda kalacaklar. Müsriflik edip bunu gizlemeye çalışırsan bankacılık sisteminin başınna iş açılır. Bunu da gizlersen durum giderek bozulur ve 1997 Asya krizindeki gibi çöküntüye uğrarsın. Çin’de de böyle olması mmukadderdir.”