BM, yoksulluğu ortadan kaldırmak ve bu konudaki farkındalığı arttırmak için 17 Ekim'i 'Yoksulluğu Ortadan Kaldırma Günü' olarak belirledi. Bu alanda Endonezya'dan bir girişim, kadınların oynadığı rolü sergiliyor.
Reklam
Yoksulların kaderini değiştiren kadın
05:31
Endonezya'nın başkenti Cakarta'nın merkezine pek uzak olamayan Petamburan'da yaşayanların çoğu, kaçak işçi.
Bu aile, el emeği ile günde yaklaşık 7 euro kazanıyor. Karın tokluğu için günde 1000 adet üretmeleri gerekiyor. '
Ev kadınlarına kredi
Endonezya nüfusunun yarısı resmi yoksulluk sınırının altında yaşıyor, yani günde 2 eurodan daha az kazanıyor. Veronica Colondam ise bu durumu değiştirmek için çaba gösteriyor ve kurduğu YCAB adlı organizasyon ile kadınlara ufak çaplı kredi vererek iş kurmalarını sağlıyor.
Colondam bugün Petamburan'da ufak işletme kuran kadınlar ile buluşuyor. Çoğu seyyar satıcılar için yemek pişiriyor. Ibu Sulami, büyük bir gururla 150 dolarlık kredi ile kendine pirinç ve pilav makinesi aldığını anlatıyor. 54 yaşındaki kadın artık arkadaşlarını eve davet edecek kadar para kazanabiliyor:
"Hepsi ufak çaplı işletmeci ancak bunu istedikleri için değil, aksine bir şekilde geçimlerini sağlamak zorunda oldukları için. Onlara ufak bir sermaye veriyoruz ve bununla işletmelerini ayakta tutabiliyorlar, hatta büyütebiliyorlar bile. Bu ek iş, onlar için çok önemli. Bu sayede çocuklarını okula gönderebiliyor, onların servis ve öğle yemeği masraflarını karşılayabiliyorlar."
Gelecek için 17 hedef
BM'nin 2000'de belirlediği Milenyum Hedefleri'nin devamı olarak kabul edilen 2030 Hedefleri 17 konuyu kapsıyor. Daha adil, daha yeşil bir dünyayı teşvik etmek, açlık ve fakirliğin ortadan kaldırılması hedefleniyor.
Fotoğraf: Emmanuel Dunand/AFP/Getty Images
1. Hedef: Yoksulluğun olmadığı bir dünya
2030'a kadar aşırı yoksul hiç kimsenin kalmaması. Uluslararası toplum böylece, daha önce Milenyum Hedefleri'nde yer alan açlığın yarıya düşürülmesi hedefinin önüne geçmiş oluyor. Birleşmiş Milletler, aşırı yoksulluğu günde 1 dolar 25 cent'ten az bir para ile geçinmek olarak tanımlıyor.
Fotoğraf: Daniel Garcia/AFP/Getty Images
2. Hedef: Açlığın olmadığı bir dünya
BM Gıda ve Tarım Örgütü'nün (FAO) verilerine göre bugün 800 milyondan fazla insan yeterli beslenemiyor. Hedef, 2030’a kadar yetersiz beslenen kimse kalmaması. Bunda sürdürülebilir tarım büyük rol oynuyor. Küçük çiftçiler ve kırsal kesim kalkınma için teşvik edilecek.
Fotoğraf: picture-alliance/dpa
3. Hedef: Dünya çapında sağlık
Dünyada her 5 saniyede bir küçük çocuk ölüyor. Bu da yılda beş yaşın altında 6 milyon 600 bin çocuğun hayatını kaybettiği anlamına geliyor. Hamilelik ve doğum sırasında da yaklaşık 300 bin kadın hayatını kaybediyor. 2030’a kadar her bireyin sağlık hizmetlerine, ödenebilir ilaçlara ve aşıya erişimi olması hedefleniyor.
Fotoğraf: DW/P.Kouparanis
4. Hedef: Herkes için eğitim
Kız ya da erkek, zengin ya da fakir 2030’a kadar her çocuğun gelecekte kendisine mesleki gelişim sağlayacak eğitim alması hedefleniyor. Erkekler ve kadınlar etnik veya sosyal kökenleri ve engellerinden bağımsız olarak eğitimde aynı fırsat eşitliğine sahip olmalı.
Fotoğraf: DW/S. Bogdanic
5. Hedef: Kadınlar için eşit haklar
Kadınlar, kamusal ve siyasi yaşama eşit olarak katılmalı. Şiddet ve zorla evlendirmeler geçmişte kalmalı. Doğum kontrolü ve aile planlaması imkanlarına sahip olmalılar. Bu konu dini çevrelerin eleştirisine maruz kalıyor.
Fotoğraf: Behrouz Mehri/AFP/Getty Images
6. Hedef: Suya erişim insan hakkı
BM’nin tahminlerine göre, 770 milyon insan temiz içme suyu bulamazken 1 milyar kişi hijyen ihtiyacını karşılayamıyor. 2030 yılına kadar tüm insanların güvenli ve uygun fiyatlı içme suyu, ayrıca sıhhi tesislere erişmesi hedefleniyor. Su kaynaklarının sürdürülebilir kullanımı sağlanmalı.
Fotoğraf: DW/B. Darame
7. Hedef: Dünya çapında enerji kaynağı
Herkesin 2030 yılına kadar öncelikli olarak yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik ve enerji sağlayabilmesi hedefleniyor. Küresel enerji verimliliğinin özellikle yoksul ülkelerde altyapı güçlendirilerek iki katına çıkarılması planlanıyor. Bugün 1 milyar 300 milyon insan elektriksiz yaşıyor.
Fotoğraf: Fotolia/RRF
8. Hedef: Herkes için adil iş
Dünya çapında adil ve sosyal çalışma koşulları, gençlere iş imkanı ve sürdürülebilir bir küresel ekonomi hedefleniyor. Bu madde, gelişmiş ülkelerde olduğu gibi gelişmekte olan ülkelerde de çocuk işçiliğin sonlandırılması ve uluslararası çalışma standartları oluşturulması hedefini de kapsıyor.
Fotoğraf: GIZ
9. Hedef: Sürdürülebilir altyapı
Daha iyi bir altyapıyla ekonomik kalkınmayı teşvikten herkesin yararlanması hedefleniyor. Sanayileşme, toplumsal ve çevresel olarak sürdürülebilir olmalı, daha iyi ve daha fazla istihdam sağlamalı, yeniliği teşvik etmeli ve sosyal adalete katkıda bulunmalı.
Fotoğraf: imago/imagebroker
10. Hedef: Adil dağılım
Birleşmiş Milletler'e göre küresel ekonomik büyümenin yarısı, dünya nüfusunun sadece yüzde 1’inin elinde. Bu nedenle zengin ve yoksul arasındaki makas giderek açılıyor. Uluslararası kalkınma politikası özellikle nüfusun en yoksul diğer yarısı ve dünyanın en fakir ülkelerine yardımcı olabilecek.
Fotoğraf: picture-alliance/dpa
11. Hedef: Yaşanabilir şehirler
Küresel metropollerde uygun fiyatlı konutlar, insan ve çevre dostu yaşam alanları olması hedefleniyor. Şehirler sürdürülebilir ve yeşil olmalı. Özellikle gelişmekte olan ülkeler, iklimle ilişkili afetlere karşı dayanıklı şehirler kurmaları konusunda desteklenmeye devam edilmeli.
Fotoğraf: picture alliance/blickwinkel
12. Hedef: Sürdürülebilir tüketim ve üretim
Geri dönüşüm, yeniden değerlendirme, atık miktarının azaltılması, gıda üretimi ve tüketiminde yer alan herkesin sorumluluğu var. Kaynaklar ekolojik açıdan sürdürülebilir olmalı ve fosil yakıtlar için verilen sübvansiyonlar aşamalı olarak düşürülmeli.
Fotoğraf: DW
13. Hedef: İklim değişikliğini önlemek
Küresel ısınmayı önleme ve iklim değişikliğine karşı küresel tedbirler almak bir zorunluluk. BM’de de bu konuda bir uzlaşma zaten mevcut. Zengin ülkelerin yoksul ülkelere teknolojik ve mali yardımda bulunması, aynı zamanda emisyon değerlerinin de önemli ölçüde aşağı çekilmesi hedefleniyor.
Fotoğraf: AP
14. Hedef: Okyanusların korunması
Dünya denizleri tehlike altında. 2020’ye kadar aşırı avlanmaya, kıyıların ve ekolojik sistemlerin tahribatına karşı önlemler uygulamaya geçmeli. Böylece atık ve ötrofikasyonun sebep olduğu kirlilik beş yıl sonra 2025’e kadar önemli ölçüde azaltılmalı.
Fotoğraf: imago
15. Hedef: Çevrenin yıkımını durdurmak
BM üyesi ülkeler, çevrenin zarar görmesini durdurmak için beş yıl içinde su havzaları, ormanlar ve biyolojik çeşitliliğin korunmasını öngörüyor. 2020’ye kadar arazi, orman ve su kaynakları daha iyi korunurken doğal kaynakların kullanımının temelden değiştirilmesi hedefleniyor.
Fotoğraf: picture alliance/dpa
16. Hedef: Hakları ve yasaları uygulamak
Herkes yasalar karşısında eşit olmalı. Ulusal kurumlar ve uluslararası işbirliğiyle şiddet, terör, yolsuzluk ve organize suçla etkili bir şekilde mücadele edilmesi hedefleniyor. 2030’a kadar tüm insanların bir kimliği ve doğum belgesi olmalı.
Şimdiye dek yaklaşık 100 bin kadına ufak çaplı kredi verildi. Uzun vadede yoksulluğun sona erip refah düzeyine ulaşılması hedefleniyor. Ancak sosyal girişimci Colondam, bunun ancak çocukların daha iyi eğitim alabilmesi ile sağlanabileceğini düşünüyor. O nedenle YCAB'e ait okul ve eğitim merkezleri de bulunuyor. Okul masrafları aylık 1 eurodan daha az ancak birçok insan için bu para bile çok fazla.
"Hasta babaanneme bakabilmek için çalışmak zorundayım. Okul masrafları için de. Ayrıca mutlaka bir cep telefonu almak istiyordum. Çok çalıştım ve başardım."
15 yaşındaki Hervina'nın artık bir cep telefonu var, ayrıca okula devam ediyor.
Yaşı daha büyük öğrenciler ise hem pratik hem de teorik eğitim alıyorlar. Bu, Veronica Colondam için en baştan itibaren büyük bir öneme sahip. Bu genç adamlar ileride bilişim sektöründe çalışabilirler. Bu öğrencilerin yüzde 78'si daha sonra bir iş buluyor.
Ticari girişimci olarak kabul ediliyorlar
YCAB'in finansmanı ise çok karmaşık. Zira Endonezya'daki sosyal girişimciler, ticari girişimciler olarak kabul ediliyor. O nedenle Veronica Colondam ve ekibinin, eğitim merkezini ayakta tutabilmek için sponsor ve bağışçılar bulması gerekiyor. Colondam'ın ana görevi, büyüyen işletmelerin organizasyonu. Ama 3 çocuk annesi Colondom, en çok eğitim merkezlerinden birinde bulunmayı seviyor.
"Burada onlar ile iletişim içinde olmak çok önemli. Benim için işin kişisel boyutu daha önemli. Çünkü bu bana enerji veriyor."
Dünya nasıl öğreniyor?
24 Kasım Türkiye’de öğretmenler günü. Bu gün UNESCO öncülüğünde birçok ülkede 5 Ekim’de kutlanıyor. Bu ülkelerin eğitim sistemleri biri birinden büyük farklılıklar gösterse bile. İşte onlardan birkaçı:
Fotoğraf: Reuters/I. Alvarado
Afganistan: Herkese eğitim
Mahayera Armani, Celalabad yakınlarında sadece kız öğrencilerin olduğu bir sınıfa öğretmenlik yapıyor. 2001 yılında Taliban rejimi devrilene kadar kız öğrencilerin okula gitmesine izin verilmiyordu. Sadece 10 yıl sonra ilkokul çağındaki kız çocuklarının yüzde 74'ü düzenli olarak okula gitmeye başladı.
Fotoğraf: Reuters/Parwiz
Japonya: Madalyonun iki yüzü
Tokyo'daki bu ilkokulda öğlen tatili. Japon okul sistemi dünyanın en iyilerinden biri kabul ediliyor. Farklı ülkelerdeki öğrenci performanslarını karşılaştıran Pisa araştırmalarında birçok kez ilk sıralarda yer alan Japonya, başarı konusunda ise öğrencilere yapılan büyük baskıyla ünlü.
Fotoğraf: Reuters/T. Hanai
Brezilya: Yüzen sınıf
Manus'daki bu devlet okulunun öğrencileri dünyanın en uzun nehirlerden biri olan Amazon üzerinde kurulmuş sınıfta öğrenim görüyor. Brezilya'daki devlet okullarının eğitim kalitesi özel okullara oranla oldukça düşük. Yani gerçekten bir şeyler öğrenmek isteyenlerin paraya kıyması gerekiyor.
Fotoğraf: Reuters/B. Kelly
ABD: Fırsatlar ülkesindeki eşitsizlik
Dünyanın en gelişmiş ülkelerinden biri olan ABD, iş eğitime geldiğinde ise fırsat eşitliği konusunda sınıfta kalıyor. Siyah ve Latin Amerika kökenli öğrenciler çoğunlukla beyaz öğrencilerden çok daha düşük ortalamalarla okuldan mezun oluyor.
Fotoğraf: Reuters/J. Young
Vietnam: Karanlıkta ders
Bu üçüncü sınıf öğrencilerinin dersliğinde ne ışık ne de kitap var. Ancak Vietnam’ın bazı bölgelerdeki kötü eğitim koşullarına karşılık ülke kimi zaman Pisa araştırmalarında Almanya'dan daha yüksek puanlar alıyor.
Fotoğraf: Reuters/Kham
İngiltere: Her şeyin başı düzen
Okul üniformasının İngiltere'de çok eski bir geleneği var. Bu konuda bir yasa bulunmasa da, birkaç istisna dışında İngiliz okullarında öğrenciler forma giyiyor. Elbette üniformaya her zaman bir şapka dahil değil.
Fotoğraf: Reuters/S. Plunkett
Pakistan: Tek başına değil, birlikte
Başkent İslamabad'da bir parkta bile olsa bu kız ve erkek çocuklar birlikte eğitim görebiliyor. Pakistan'ın bazı sınır bölgelerinde alışılagelmiş bir görüntü değildi bu. Bu konuda kız öğrenci Malala Yusufzay'ın da büyük katkısı oldu. Yusufzay'a bu yüzden 2014'te Nobel Barış Ödülü verilmişti.
Fotoğraf: Reuters/C. Firouz
Fas: Okuma yazma oranları alarm veriyor
Fas'ta ilkokulun ilk birkaç yılında okula devam eden öğrencilerin oranı yaklaşık yüzde 92. 15 yaşında ise bu oran yüzde elliye düşüyor. Üstelik bu yaş grubundakilerin yüzde 30'u okuma yazma bilmiyor.
Fotoğraf: Reuters/Y. Boudlal
Kenya: Eğitim bedava, sınıflarda yer yok
Kenya'da 2003'ten bu yana ilköğretim ücretsiz. Ancak bu tarihten beri eğitime hemen hiç yatırım yapılmadı. Bu yüzden sınıfların çoğu tıklım tıklım dolu durumda.
Fotoğraf: Reuters/N. Khamis
Malezya: Mutlu öğrenciler
Malezyalı öğrenciler dünyanın en mutluları arasında. En azından Pisa araştırması öyle diyor. Okul burada gençlerin günlük yaşamının büyük bir bölümünü kapsıyor. Nüfusun yüzde 60'ı Müslüman. Buradaki Kuran okulu gibi bazıları yatılı.
Fotoğraf: Reuters/O. Harris
Ukrayna: Yabancı dil uzmanları
Ukrayna'da birinci sınıftan itibaren yabancı dil eğitimi veriliyor. Kiev'deki bu okulda ise beşinci sınıftan itibaren ikinci yabancı dil zorunluluğu var. Bu nedenle birçok öğrenci Ukraynaca ve Rusçanın yanı sıra İngilizce, Fransızca ve Almanca biliyor.
Öğrenciler, yoksul ailelerin çocukları. Hepsinin bir hayali var, tıpkı bir zamanlar okulu terk eden ama şimdi çalışkan bir öğrenci olan Dani gibi.
19 yaşındaki Dani, otomobil tamirciliği öğreniyor ve ilk sınavları başarıyla geride bırakmış.
Endonezya ekonomisinin iyi eğitimli genç insanlara ihtiyacı var, tıpkı onlar gibi. Ancak ekonomik büyümeye rağmen devletin yatırımları çok az.
"Ekonomi politikaları açısından bakılırsa büyüme iyi. Ama piramidin altındaki insanlara ne olacak. Yoksul ve zengin arasındaki uçurumu ölçen Gini katsayısı kötüleşti. Bu bağlamda iyiye gittiğimizi söyleyemem. O nedenle çok daha fazla insanın piramidin üst tabakalarına çıkmasını ve eğitim sayesinde daha iyi imkanlara ulaşmasını sağlamak zorundayız."
Veronica Colondam'ın çabaları, Petamburan'daki birçok insana yeni bir şans tanıyor. Zira burada kalmayı isteyen yok denecek kadar az.