TÜR 2211 Piratenprozess Hamburg
22 Kasım 2010Almanya’da 400 yıl aradan sonra ilk kez korsanlar hâkim karşısına çıkacak. Somali açıklarında "Taipan" adlı Alman yük gemisini zorla ele geçiren ve Hollanda donanmasının operasyonuyla yakalanarak yargılanmaları için Almanya’ya iade edilen Somalili 10 zanlı Hamburg’da yargılanacak.
Liman kenti Hamburg'da Ortaçağ'da da 500 korsan bir hayli hızlı bir yargılama sürecinin sonunda hüküm giymiş, bir kısmı gemilerin kazıklarına asılarak idam edilirken bir kısmı da tıpkı en ünlü korsanlardan Klaus Stertebecker gibi başları kesilerek öldürülmüştü.
Tabi ki artık bu tür cezalar geçmişte kaldı. Aslında açık denizlerde korsanlığın yeniden bir soruna dönüşmesi de çok yeni, sadece sekiz yıldır uluslararası toplum ve devletler bu sorunla yeniden karşı karşıya.
Hollanda donanmasının, Somali açıklarındaki Alman gemisi ve mürettebatını korsanların elinden kurtararak zanlıları Almanya'ya iade etmesinin zeminini AB'nin korsanlıkla mücadele için başlattığı “Atalanta Harekâtı” antlaşması ve Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku sağladı.
Korsanlık Alman yasalarında suç
Kanada ve Danimarka gibi ülkelerde korsanların yargılanarak hüküm giymesini sağlayan yasal düzenlemeler yok. Ancak Alman ceza kanununda “Deniz ulaşımına saldırı” konusunda bir hüküm var. Ayrıca kanun uyarınca Alman bayraklı gemilerde işlenen suçlarda Alman mahkemeler, geminin kayıtlı limanların bulunduğu kentteki mahkemeler yetkili.
İşte bu nedenle Somali kıyılarının yaklaşık 900 kilometre doğu kesiminde “Taipan” adlı Alman bayraklı gemiye baskın düzenleyen korsanlar Hamburg'da yargılanıyor.
Korsanlığa hangi cezalar öngörülüyor?
Korsanlık için öngörülen cezalar da Alman yasaları tarafından düzenlenmiş durumda. Kiel Üniversitesi'nden Deniz Hukuku Profesörü Uwe Jenisch, Alman yasalarındaki düzenlemeye şu sözlerle açıklık getiriyor: "Alman Hukuku'nda açık denizde korsanlık bir suçtur ve 5 yıllık bir ceza öngörülüyor. Olayda insanlar hayatlarını kaybetmişse eğer en az 10 yıl. Rehin almada da aynı ceza geçerli.”
Bu Hamburg'da yargılanacak Somalili zanlıların, suçlu bulunmaları halinde, 15 yıla kadar mahkûm edilebileceği anlamına geliyor.
Sancılı süreç
Ancak yargılama süreci hiç de kolay değil. Korsanların kimlik tespiti ve zanlıların yaşının belirlenmesinde sıkıntı yaşanıyor. Zira zanlılar gerçek yaşlarını ifade etmiyor, daha küçük olduklarını söylüyorlar. Zira 18 yaşından küçükler çocuk mahkemelerinde yargılanıyor ve daha hafif cezalara çarptırılıyorlar. Ayrıca deliller konusunda da sıkıntı yaşanıyor. Çünkü hem korsanların silahları hem de üzerlerinde parmak izlerinin tespiti gerekli. Deniz Hukukçusu Jenisch güçlükleri şöyle aktarıyor: "Elinizde korsan çetesi var. Ayaklarında terlik, üzerlerinde tişört. Silahlarını gemiden atıp, ‘Biz sadece gemiye bakmaya geldik, balıkçıyız' diyorlar ve bu sizin suçluları tespit etmenizi zorlaştırıyor.”
Hapishane bile umut olabiliyor
Almanya'daki yargılama süreci Somali'de de yakından takip ediliyor. Alman Uluslararası Deniz Hukuku Derneği'nden Max Johns Almanya’da hapishanede kalmanın bile Somalililer için umut olabileceğini şu ifadelerle aktarıyor: "Bazıları, çok kötü koşullar altında yaşayan Somaliler için yargılanıp mahkûm edilerek birkaç yıl Almanya'da yaşamanın çok cazip olabileceğini söylüyor.”
Yirmi yıldır iç savaşın yaşandığı Somali'de halk yoksulluk ve çaresizlik içersinde. “Irin” adlı haber ajansı için korsanların Hamburg'daki yargılama sürecini izleyen Mahmed Garani Kadham da çözümün mahkemeler yoluyla aranmasının sonuç vermeyeceği görüşünde.
Kadham, "Korsanlıkla mücadele ederek elinize bir şey geçmez. Yılanın başını ezebilmek için önce ülkedeki sorunlar çözülmeli” diyor.
© Deutsche Welle Türkçe
Wolfgang Dick/ Çeviren: Değer Akal
Editör: Nihat Halıcı