TBMM'de, PKK'nın silah bırakma süreciyle ilgili gerekli yasal düzenlemelerin ele alınacağı komisyonun kurulması için hazırlıklarda son aşamaya gelindi. TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, siyasi partilerden 31 Temmuz Perşembe günü TSİ 17.00'ye kadar komisyonda yer alacak üyelerin isimlerini iletmesini istemişti. CHP de komisyona katılacağını açıkladı.

Peki hükümetin "Terörsüz Türkiye" olarak adlandırdığı Meclis komisyonu ne yapacak? PKK'nın silah bırakma sürecinde nasıl bir rol oynayacak? 

Komisyon ne yapacak?

PKK'nın silah bırakma sürecinin bir devamı olan komisyon, sürecin yasal çerçevesini oluşturmakla görevli olacak ve yaz ayları boyunca çalışarak Ekim'de Meclis'in yeni yasama dönemine hazırlanacak. Komisyonda örgütün tasfiyesi sonrası üyelerinin toplumsal entegrasyonu, suçluların hukuki durumları ve suça karışmamış olanların ne olacağı gibi başlıklar ele alınacak.

DEM Parti'ye göre komisyonun ele alması gereken en acil iş Kolombiya ya da başka bazı ülkelerde olduğu gibi silahsızlanmayı teşvik edecek, silahsızlanmayı sağlayacak, silahsızlanan örgüt mensuplarının siyasal, sosyal, kamusal yaşama katılımını sağlayacak bir özel yasa olmalı. Bununla eş zamanlı olarak infaz düzenlemesinin de komisyon gündeminde olması bekleniyor.

Komisyonun ele alması beklenen bir diğer başlık ise terörle mücadele kanunu. DEM Parti, bu kanunun ya kaldırılması ya da uluslararası sözleşmelere uygun hale getirilmesi ve ifade özgürlüğünün önünün açılması gerektiğini ifade ediyor.

Komisyonun yetkileri ne olacak?

Komisyonun çalışarak önerdiği yasal düzenlemelerin önce ilgili ihtisas komisyonlarına gönderilmesi, ardından Genel Kurul'a gönderilerek kabul edilmesi öngörülürken, çözüm komisyonunun kendi içinde bir alt komisyon oluşturması ve silahsızlanmayı takip etmesinin sağlanmasının da söz konusu olabileceği belirtiliyor. 

CHP Genel Başkanı Özgür Özel, komisyonun görev ve yetkisine dair katıldığı Sözcü TV yayınında şunları söyledi:

"Bu komisyona biraz gereğinden fazla şüpheci ve gereğinden fazla yetki varmış gibi bakılıyor. Bu komisyon kanun çıkaran bir komisyon değil ki... Bu komisyona devletin yetkilileri, şehit aileleri, gaziler, terörden zarar görenler gelecekler, anlatacaklar. Bu komisyon bir alt meclis değil, bir anayasa komisyonu değil. Bu komisyonun yapacağı iş, ne olup bittiğinin değerlendirildiği, kanun önerilerinde bulunulabilecek bir uzlaşma komisyonu. Düzenlemeler burada konuşulacak ama burada kanunlaşmayacak... Bu komisyon sadece oturup tartışılabilecek, ayrışanın ayrışma sebebini seçmene izah edebileceği bir komisyon."

Komisyon ne zaman çalışmalarına başlayacak? 

TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş'un açıklamasına göre komisyon, Ağustos'un ilk haftasında çalışmalara başlayacak. Toplantılar başladığında rutin kararlar alınacağını belirten Kurtulmuş, ancak stratejik kararlarda 5'te 3 çoğunluk, yani nitelikli çoğunluk aranacağıın söyledi. Kurtulmuş, "Böylece tüm siyasi partilerin ortak iradesiyle karar alınacak. Şu ana kadar yaptığımız tüm ikili görüşmeler, grup başkanvekilleriyle toplantılar, parti liderleriyle temaslarımız olumlu geçti" dedi. 

CHP komisyona katılma kararını nasıl aldı?

Uzun süre CHP'nin komisyona üye verip vermeyeceği tartışıldı. CHP'li yetkililer komisyona CHP'nin "her şartta katılacağı" gibi bir durumun söz konusu olmadığını belirterek partinin bazı şartlarının olduğunu dile getirmişti. Sürece sadece "Terörsüz Türkiye" ya da barış olarak değil; genel bir demokratikleşme, siyasi davaların sona ermesi, tutuksuz yargılamanın esas olması gibi açılardan bakan CHP, komisyonla ilgili 16 maddelik bir çerçeve öneriyi geçen hafta Meclis Başkanlığına sunmuştu.

Özgür Özel, Çarşamba günü yaptığı açıklamada ise Kurtulmuş'un, partisinin katılma şartlarından olan nitelikli çoğunlukla karar alma hususunun benimsendiğini belirterek "Nitelikli çoğunlukla karar alınacak olması bizim açımızdan önemlidir. CHP bu komisyona gerekli görevlendirmeyi yapacak. 10 arkadaşımızı görevlendireceğiz. Bu komisyonda görev yapacağız" dedi. Özel daha sonra Sözcü TV'ye yaptığı açıklamada, "Bu komisyon CHP'nin önerdiği ve öngördüğü gibi çalışmazsa CHP bu komisyonda olup olmamayı yeniden değerlendirir. Ya bütün partiler eşit temsil edilsin, böylelikle kendi kendilerine karar alma tekeli ortadan kalksın, ya da nitelikli çoğunlukla olsun" dedi. 

Özel aynı yayında, nitelikli çoğunluk konusunda biri üye sayısının beşte üçü, diğeri üçte ikisi olmak üzere iki formül üzerinde çalışıldığını, bunun karar için 31 veya 34 onay gerekliliğine karşılık geldiğini anlattı:

"AK Parti, MHP, Hüda Par ve DSP (toplam) 27 (vekil). Salt çoğunluk olsaydı 26'yla her istediklerini yaparlardı. Şimdi en azından bir partiye daha ihtiyaçları var."

Komisyonda kimler temsil ediliyor?

Kurulması için çağrı yapılan 51 üyeli komisyona, AKP,  MHP ve DEM Parti'nin ardından Yeni Yol, Emek Partisi (EMEP), Demokratik Sol Parti (DSP), Hür Dava Partisi (HÜDA PAR), CHP ve Türkiye İşçi Partisi (TİP) üye verme kararı aldı.

İYİ Parti'nin üye vermeyeceğini açıkladığı komisyona katılma konusunda, Yeniden Refah Partisi (YRP) ve Demokrat Parti (DP) ise değerlendirmelerini sürdürüyor.

Eğer üye verirlerse komisyonda partiler için öngörülen sandalye dağılımı şöyle şekillenecek: AKP 21, CHP 10, DEM Parti 4, MHP 4, İYİ Parti 3, Yeni Yol 3, HÜDA PAR 1, YRP 1, TİP 1, EMEP 1, DSP 1 ve DP 1.

CHP lideri Özel, İYİ Parti'nin komisyona katılmamasının karar sürecinde çoğunluk hesabını değiştirmeyeceğini, nitelikli çoğunluk hesabının sanki İYİ Parti kontenjanı doluymuş gibi 51 tam üye sayısı üzerinden yapılacağını söyledi.

DW / GS,MUK,HS,TY