AB ve İran arasındaki görüşmelere devam
22 Aralık 2005Viyana’da İran ve AB adına Almanya, İngiltere ve Fransa’nın temsilcileri, Tahran yönetiminin sahip olduğu tartışmalı nükleer programla ilgili dün görüşmelerde bulundu. Öngörüşme niteliği taşıyan buluşmaların devamına karar veren taraflar, önümüzdeki ocak ayında yeniden bir araya gelmek konusunda anlaştılar. İranlı müzakereci Cevad Waidi, görüşmenin yine Viyana’da yapılacağını kaydetti.
Ancak geçen ağustos ayında kesilen görüşmelerden sonra taraflar arasında dün yapılan ilk toplantıda İran, tutumunda vazgeçmeyeceğini belli etti. İran heyeti, buluşmada nükleer enerji santrallarında yakıt olarak kullanılan uranyumu kendi ülkelerinde işleme hakkından vazgeçmeyeceklerini duyurdu.
Dışişleri Bakanı Manuçehr Mottaki de Tahran’da yaptığı açıklamada, uranyum zenginleştirme hakkından feragat etmeye niyetli olmadıklarını vurguladı. İran Dışişleri Bakanı, ağustos ayında kesilen görüşmelerin başarıyla sürdürülebilmesi için İran’ın uranyum üretimini bizzat kontrol edebilmesi gerektiğini belirtti.
AB heyeti umutsuz
AB adına Viyana buluşmasına katılan üçlü heyetin üyeleri ise ilk tur görüşmeden sonra, uzlaşmaya varılmasının son derece zor olduğunu belirttiler. Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nın Viyana’daki merkezinden yapılan açıklamalarda, AB ile İran arasındaki diyalog ‘olmayan bir konunun görüşülmemesi’ şeklinde tanımlanmıştı.
İran Milli Güvenlik Kurulu Başkanı Cevad Vaidi ve beraberindeki İranlı uzmanlarla yapılan buluşmanın, diyaloğu sürdürmekte yarar olup olmadığını ortaya çıkaracağını belirten Batılı yetkililer, İran’ın bizzat zenginleştireceği uranyumu nükleer silah yapımında da kullanabileceği görüşündeler.
Tahran yönetiminin uranyum zenginleştirme çalışmalarının ilk aşamasına yeşil ışık yakması ve İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad’ın İsrail devletini, “kazınması gereken habis bir tümöre” benzeten sözleri, Batılı devletleri endişelendirmiş ve Tahran ile AB arasındaki gerginliğin artmasına yol açmıştı.