Türkiye, ABD'nin bazı ülkelere kısmen vergi muafiyeti sağlayan Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi'nden (GTS) 17 Mayıs 2019 itibarıyla çıkarıldı. Söz konusu Amerikan programı, Türkiye dâhil 120 ülkeden binlerce ürünün vergi muafiyetiyle ABD'ye girişini mümkün kılıyordu.

Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada, Türkiye'nin, ekonomik gelişim düzeyi nedeniyle GTS programından çıkarıldığı ifade edildi.

ABD Ticaret Temsilciliği geçen Mart ayı başında, Türkiye'nin "ekonomik açıdan yeterince gelişmiş olduğu gerekçesiyle artık GTS programından faydalanmasına gerek olmadığını" belirtmişti. Bu nedenle ABD Başkanı Donald Trump'ın talimatıyla Türkiye'nin muafiyetinin sonlandırılacağını duyuran temsilcilik, yapılan statü değişikliğinin yürürlüğe girmesinin en az iki ay alacağını ifade etmişti. Trump da aldığı bu karar hakkında ABD Kongresi'ni bilgilendirdiği mektubunda, Türkiye'nin GTS'ye dâhil edildikten sonra geçen 45 yıl içinde ekonomisinin "büyüdüğünü ve çeşitlendiğini" belirtmişti.

Türkiye, ABD'nin en eski ve en büyük ticaret ayrıcalığı programı olan GTS'ye Washington tarafından 1975 yılında dâhil edilmişti.

ABD Ticaret Temsilciliği verilerine göre, 2017'de Türkiye'den bu ülkeye GTS programı kapsamında 1,66 milyar dolar ihracat gerçekleşti. Bu meblağ, ABD'nin Türkiye'den yaptığı toplam ithalatın yüzde 17,7'sine tekabül ediyor. ABD'nin Türkiye'den GTS kapsamında ithal ettiği ürünler arasında taşıtlar, taşıt parçaları, mücevherat ve kıymetli metaller ön plana çıkıyor.

Çelik vergisi yarıya indirildi

Trump, ABD'li papaz Andrew Brunson'ın tutukluluğu nedeniyle geçen yaz Ankara ve Washington arasında yaşanan kriz sırasında Türkiye'den çelik ithalatına uyguladığı gümrük vergisini yüzde 25'ten yüzde 50'ye yükseltmişti. Beyaz Saray'dan yapılan son açıklamada, söz konusu verginin yeniden yüzde 25'e düşürüldüğü belirtildi. Açıklamada, "Ulusal güvenliğimize yönelik tehdide karşılık, şu aşamada, birçok ülkeye uyguladığımız yüzde 25'lik gümrük vergisini sürdürmek gerekli ve uygun olacaktır" denildi.

Türkiye'den açıklama  

Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan konuyla ilgili olarak resmi Twitter hesabından açıklama yaptı. Türkiye'nin küresel ticarette adil, sürdürülebilir ve kural bazlı bir sistemden yana olduğunu söyleyen Pekcan, "ABD’nin Türkiye'den yapılan çelik ithalatında vergileri yüzde 50’den yüzde 25’e indirmesi olumlu; ancak beklentimiz ikili ticaretin önündeki tüm engellerin kaldırılmasıdır. Ayrıca, Türkiye'nin Genelleştirilmiş Tercihler Sisteminden (GTS) çıkarılması kararı, iki ülke hükümetleri tarafından ilan edilen 75 milyar dolar ticaret hacmi hedefi ile çelişmektedir. ABD ile ikili ticaretin önüne konulan engeller sadece Türk firmalarını değil, ABD firmalarını da etkilemektedir. Önemli bir ticaret ortağımız olan ABD ile ticaret hacmimizi artırmaya yönelik çalışmalarımızı kararlılıkla sürdürmeye devam edeceğiz" dedi.

DW,rtr/CÖ,HT

© Deutsche Welle Türkçe