AB’den Belgrad’a Kosova baskısı
13 Temmuz 2007Sırbistan’ı ziyaret eden Fransa Dışişleri Bakanı Bernard Kouchner, Sırbıstan’ın Avrupa Birliği üyesi olabilmesi için, öncelikle Kosova konusunda adım atması gerektiğini söyledi. Belgrad’da, Sırbistan Dışişleri Bakanı Vuk Jeremic ile görüşen Fransız Bakan, “Bölgesel sorunlar ve etnik çatışmalar içinde bir ülkenin Avrupa Birliği’ne üye olması mümkün değildir” dedi. Kouchner’in bu açıklaması, Avrupa Birliği’nin Sırbistan’a yönelik baskısının artacağı şeklinde yorumlandı.
Kosova’da nüfusun yüzde 90’ını oluşturan Arnavutlar, bağımsızlık istiyor. NATO’nun 1999 yılındaki bombardımanı sonrasında Sırp ordusunun geri çekildiği Kosova, bu tarihten itibaren Birleşmiş Milletler idaresi altında buluyor. Ancak bölge, hukuken
Sırbistan’ın parçası olarak görülüyor.
AB üyelik kozunu oynuyor
Birleşmiş Milletler’in Kosova’nın siyasi geleceğini belirleme konusunda görevlendirdiği özel temsilcisi Martti Ahtisaari, Şubat ayında Güvenlik Konseyi’ne sunduğu raporda “uluslararası gözetim altında bağımsızlık” önermişti. Ancak buna Sırbistan ve ona destek veren Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi üyesi Rusya karşı çıkıyor.
Rusya ve Sırbistan’ın tutumunun çözüm çabalarını engellemeye başlaması üzerine, Avrupa Birliği çevrelerinde, Kosova’nın bağımsızlığının tanınabileceği konuşulmaya başlandı.
1999-2000 yıllarında Kosova’daki Birleşmiş Milletler yöneticisi olarak görev yapan Fransız Bakan Bernard Kouchner Belgrad’da gazetecilerin sorularını yanıtlarken, koşullar karşısında “Fransa’nın tek yanlı olarak Kosova’yı tanıma olasılığının bulunduğunu” söyledi. Ancak hemen ekledi: “Durumun böyle bir noktaya gelmesini arzu etmiyoruz”
Müzakere uzlaşması
Fransız Bakan ile Sırp mevkidaşı Jeremic’in uzlaştıkları tek konu, Kosova’nın geleceği konusunda diplomasiye bir fırsat daha verilmesi ve taraflar arasında müzakerelerin yeniden başlatılması oldu.
Ancak Kosova’daki yönetimin Başbakanı Agim Çeku, 2006 yılında başarısızlıkla sonuçlanan Viyana müzakerelerinin ardından, yeni müzakerelere başlamanın “boşa kürek çekmek olacağını” savunuyor.
Bu nedenle Fransa Dışişleri Bakanı Kouchner’in ikinci durağı Kosova. Bugün Piriştina’da siyasi liderler ile bir araya gelecek olan Franız Bakan, Sırbıstan ile müzakerelere yeniden başlanmasını isteyecek.
Yeni karar tasarısı hazırlığı
Amerika Birleşik Devletleri tarafından hazırlanan ve Avrupa ülkelerinin destek verdiği son Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi karar taslağı, Sırplar ve Kosovalılar arasında müzakerelere 120 gün süre tanımayı, bunun sonunda anlaşma sağlanamaması durumunda “Kosova’nın bağımsızlığının tanınmasını” öngörüyordu.
Ancak bu karar tasarısı, Güvenlik Konseyi üyesi Rusya’nın itirazları nedeniyle gündemden düşmüş durumda.
ABD’nin BM Büyükelçisi Zalmay Halilzad, gazetecilere yaptığı açıklamada, Fransa ve İngiltere ile birlikte yeni bir karar tasarısı üzerinde anlaştıklarını ve bunu Rusya ile görüşmeye başladıklarını söyledi.
Kosova’nın geleceği konusunda hazırlanan raporu yazan Martti Ahtisaari, dün yaptığı açıklamada, Rusya’nın itirazlarını eleştirdi ve bunun Kosova’ya yarardan çok zarar getireceği uyarısında bulundu. Ahtisaari, Rusya’nın bu politikasıyla uluslararası alandaki pozisyonunu da zayflatmakta olduğunu savundu.