Avrupa Birliği (AB), Türkiye’nin ev sahipliği yaptığı sığınmacılara desteğini iki önemli insani yardım programı ile 2022 yılının başına kadar sürdürme kararı aldı. 

AB Komisyonu tarafından bugün yapılan açıklamada, tahsis edilen ek 485 milyon euroluk mali kaynakla, Acil Sosyal Güvenlik Ağı (ESSN) ile Eğitim için Şartlı Nakit Transferi (CCTE) adlı insani yardım programlarının desteklenmeye devam edileceği belirtildi. 

Temel ihtiyaç ve eğitim desteği

Bir sosyal yardım programı olan ESSN kapsamında, 1 milyon 800 bin sığınmacıya aylık nakit transferi yapılıyor, gıda gibi günlük temel ihtiyaçlarını karşılayabilmeleri sağlanıyor. AB’nin mali desteğini sürdürme kararı almaması durumunda bu program Mart 2021’de sona erecekti. İlave destek kararıyla bu proje Mart 2022’ye kadar devam edebilecek. 

Kızılay’ın, Kızılhaç ve Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) ile birlikte hayata geçirdiği CCTE programı sayesinde ise yaklaşık 700 bin çocuk eğitimine devam edebiliyor. Bu projenin AB’nin bugüne kadar desteklediği en büyük eğitim projesi olduğu belirtiliyor. AB desteğini uzatma kararı almasaydı, bu program Ocak 2021’de durma noktasına gelecekti.  

“Avrupa dayanışması”

AB’nin Kriz Yönetiminden Sorumlu Komiseri Janez Lenarcic, Türkiye’deki sığınmacılara yönelik iki önemli programa devam edecek destek ile binlerce sığınmacı ailenin günlük hayatlarını sürdürebileceklerine işaret etti.  

Türkiye’deki sığınmacıların insani yardıma duydukları ihtiyacın sürdüğüne, koronavirüs salgını nedeniyle bu ihtiyacın daha da arttığına dikkat çeken Lenarcic, AB’nin geçmiş senelerde olduğu gibi destek duyanların yanında olmaya devam edeceğini kaydetti.

AB yetkilisi bu desteğin, “Avrupa dayanışmasını gözler önüne serdiğini” de sözlerine ekledi.

Mali kaynak projelere tahsis ediliyor

Türkiye’deki sığınmacılara ilave 485 milyon euroluk mali kaynak tahsis edilmesine AB üyesi ülkeler ile Avrupa Parlamentosu Temmuz ayında onay vermişti. Sağlanan mali kaynak doğrudan Türk hükümetine değil projeleri uygulayan hükümet dışı kuruluşlara ve uluslararası yardım kuruluşlarına tahsis ediliyor.

AB'nin desteklemeye devam etme kararı aldığı her iki program, Türkiye ile AB arasında18 Mart 2016'da imzalanan Mülteci Mutabakatı sonrasında uygulanmaya başlanmıştı.  

Bu arada AB, geçtiğimiz günlerde, mutabakat kapsamında Türkiye'ye taahhüt edilen 6 milyar euroluk mali desteğin tamamının ilgili projelere tahsis edildiğini açıklamıştı.

Müzakereler çıkmazda

Bu yılın başında Türkiye ile AB arasında yeni bir mülteci mutabakatının müzakere edilmesi gündeme gelmişti. Ancak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın "Avrupa’ya kapıları açtıklarını” söylemesi üzerine Mart ayında Avrupa sınırlarına başlayan göçmen akını, AB ile Türkiye arasında yeni bir krize yol açmıştı. Tansiyonun düşürülmesinin ardından taraflar arasında müzakereler başlamış ama görüşmeler taraflar arasında yaşanan gerilimler nedeniyle sonuçsuz kalmıştı. 

Cumhurbaşkanı Erdoğan, geçen yıllarda sık sık AB'yi taahhütlerini yerine getirmemekle eleştirmiş, Türkiye'nin ülkedeki 3,6 milyon sığınmacı için 40 milyar dolarlık harcama yaptığını savunmuştu.

10-11 Aralık tarihinde gerçekleştirilen AB liderler zirvesinde "Birlik'in Suriyeli sığınmacılar ve ev sahibi topluma mali desteği sürdürmeye hazır olduğu" beyan edilmişti. Ancak AB, daha kapsamlı mali yardımlar ve mülteci mutabakatına benzer bir uzlaşı için Türkiye’nin Doğu Akdeniz’de “yapıcı bir tutum” takınmasını talep ediyor.

AP,dpa,DW/ DA, BK

© Deutsche Welle Türkçe