Uluslararası Af Örgütü  Polonya'da "barışçıl protesto gösterileri" hakkında bir rapor yayınladı. Pazartesi günü yayınlanan çalışmada Polonya'da toplanma ve ifade özgürlüğünün karşı karşıya olduğu sorunlara dikkat çekildi.

Raporda, Varşova yönetiminin göstericilere karşı güç kullandığı, insan hakları ihlalleri ile ilgili hesap vermediği ve barışçıl gösterilerin cezalandırıldığı kaydedildi.

Af Örgütü Polonya'da ayrıca göstericilerin yasalar önünde ve fiiliyatta farklı muamele gördüğünü ve aktivistlerin fişlendiğini kaydetti.

Varşova'da gazetecilere konuşan örgütün Avrupa Direktörü Gauri van Gulik, "Barışçıl protesto gösterileri temel bir haktır, ancak Polonya'da ciddi bir tehdit altında olduğunu görüyoruz" ifadesini kullandı.

Yetkililerin farklı siyasi görüşlerlere farklı muamele gösterdiğini belirten rapor, aşırı sağcılara ve hükümet yanlılarını karşı hoşgörü ile yaklaşıldığını, ancak hükümet karşıtlarına ise güç kullanıldığını savundu.

Van Gulik, 2015 yılında iktidara gelen muhafazakar Hukuk ve Adalet Partisi'nin (PiS) gerçekleştirdiği ve ülkedeki liberal kesim tarafından "gerici" olarak nitelendirilen bazı reformlara karşı düzenlenen protestoların bazılarında güvenlik güçlerinin aşırı güç kullandığını tespit ettiklerini söyledi.

"Hakimler baskı altında"

Ek olarak Polonya'daki hakimlerin "siyasi baskı" ile karşı karşıya kaldıklarını belirten Af Örgütü, bu baskıların özellikle PiS hükümetinin gerçekleştirdiği reformlarla ilintili olduğunu kaydetti.

Raporda "Reformlardan sonra (siyasi baskılara) boyun eğmeyi reddeden hakimler, aralarında disiplin soruşturmalarının da bir takım yöntemlerle taciz ediliyor" ifadesi yer aldı.

Polonya hükümeti ise bu reformların komünist dönemden kalma adalet sistemini modernize etmek ve ülkedeki yolsuzlukla mücadele için gerekli olduğunu savunuyor.

AB devrede

Avrupa Birliği ise üyesi olan Polonya ve Macaristan'ın adalet sistemiyle ilgili olarak giderek artan endişeler üzerine soruşturma başlatmaya hazırlanıyor.

Brüksel, hukuk düzenine karşı "sistematik tehditlerden" ötürü Birlik'in temel anlaşma metinlerinden Lisbon Anlaşması'nın 7'inci maddesi uyarınca Polonya'nın AB içindeki oy hakkını gözden geçirmeye hazırlanıyor.

Varşova yönetiminin yargı bağımsızlığını ihlal ettiği gerekçesiyle Salı günü bir araya gelecek AB yetkilileri bu iddiaları görüşecek.

Benzer bir şekilde Pazartesi günü bir araya gelen Avrupa Parlamentosu Sivil Haklar Komitesi Macaristan'daki popülist Viktor Orban hükümetinin AB'nin temel değerlerini ihlal ettiği gerekçesiyle 7'inci maddeyi işletmeyi tavsiye eden bir rapor yayınladı.

Budapeşte yönetimi, yargı bağımsızlığını ihlalin yanı sıra, ülkede basın özgürlüğünün baskı altına alınması ve sığınmacılara kötü muamele gösterilmesi ile eleştiriliyor.

Ancak Polonya ve Macaristan'ın 7'inci maddenin işletilmesi önerisini muhtemelen veto edecek olması dolayısıyla bu iki ülkenin AB içindeki oy haklarını kaybetmeleri beklenmiyor.

AFP,AP/ÇÖ,GY

© Deutsche Welle Türkçe