Taliban yönetiminin devrilmesinden yedi yıl sonra Paris'te yapılan uluslararası donörler konferansında. Afganistan'a yapılacak mali yardımlar ele alınıyor.

67 ülkeyle, 17 uluslararası örgütün temsil edildiği konferansın açılışını, Afganistan Cumhurbaşkanı Hamid Karzai, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Ban Ki Moon, Fransa Cumhurbaşkanı Nikolas Sarkozy ve Amerika Birleşik Devletleri Başkanı George Bush'un eşi Laura Bush yaptı.

Önceki hafta Afganistan’ı ziyaret eden Laura Bush, ülkede dönüm noktasında bulunulduğunu söyledi ve katılımcı ülkelere "Afganistan'a sırt çevirmeyin" diye seslendi.

Karzai kaygıları gidermeye çalıştı

Yolsuzluk iddiaları nedeniyle yoğun baskı altında olan Afganistan Cumhurbaşkanı Hamid Karzai ise ülkeyi barışçıl bir geleceğe taşımak hedefiyle hazırladığı beş yıllık ve 50 milyar dolar bütçeli bir kalkınma stratejisiyle, mali destek sağlayan uluslararası topluma “yardımların doğru yerlerde kullanılacağı” güvencesi vermeyi amaçlıyor. Bu yardımların güvenlik güçleri, altyapı, eğitim ve tarım sektörünün geliştirilmesinde kullanılması hedefleniyor.

Paris konferansının en önemli hedefi ülkenin yeniden yapılandırılmasında Afganistan'ın sorumluluğunu arttırmak.

Amerikan Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice tarafından temsil edilen Amerika Birleşik Devletleri, konferansta 15 milyar dolar toplanmasını istiyor ve bunun 10 milyar dolarını vermeye hazır. Konferansa ev sahipliği yapan Fransa Cumhurbaşkanı Sarkozy ise yardımlarını iki kat arttıracaklarını açıklarken, "Biz sömürgecilik ya da misyonerlik yapmıyoruz. Amacımız Afganistan'ı terör ve uyuşturucudan kurtarmak" diye konuştu. Sarkozy konferans öncesinde, "Taliban ve El Kaide'nin Kabil'e dönmesini kabullenemeyiz. Bize yenilgi yasak!" açıklaması yapmıştı.

Alman hükümetinden kritik mesajlar

Fransa gibi Afganistan'daki asker sayısını arttırmaya hazırlanan Almanya da ülkenin yeniden imarı için 2008 ila 2010 yılları arasında 420 milyon euro tahsis edileceğini açıkladı. Alman Hükümeti, toplantıda uluslar arası toplumun ortak kaygılarını dile getirirken, Afganistan'da yolsuzluk ve uyuşturucuyla mücadele edilmesine vurgu yaptı ve Afgan hükümetinden daha güçlü bir liderlik ortaya koymasını istediklerini ifade etti.

İnsan hakları örgütleri koşullu yardımdan yana

İnsan hakları ve uluslararası yardım kuruluşları Afgan makamların yardımların doğru bir şekilde dağıtacağından şüphe duyuyor. İnsan Hakları İzleme Örgütü ise donör ülkelerden yardımlarını insan hakları alanında atılacak olumlu adımlara bağlaması çağrısında bulundu.

Konferansa Afgan sivil toplumunu temsilen katılan Seema Ghani de halka doğrudan yardımlara ve yeniden imar çalışmalarına ağırlık verilmesi zorunluluğuna dikkat çekerken ancak bu yolla Taliban'ın güçlenmesine engel olunabileceğini söyledi.

Başlarda yeniden yapılanmanın çok kolay olacağını düşündüklerini aktaran Ghani, "Terör tüm çabalarımızı gölgeliyor" dedi.

Afgan hükümeti kendini savunuyor

Afgan Hükümeti geçen yılda söz verilen 29 milyar dolarlık yardımdan sadece 4,5 milyar dolarlık kısmının Afgan bütçesine aktarıldığına dikkat çekiyor. Afganistan Sanayi ve Ticaret Bakanı Amin Farhang, geriye kalan yardımların donör ülkeler tarafından Afgan hükümetiyle işbirliği yapılmaksızın dağıtıldığını açıkladı. Afgan Bakan Paris konferansıyla birlikte bu durumun değişmesini ümit ettiklerinin altını çizdi.

Afgan sivil toplum çalışanı Seema GhaniParis konferansının Afgan halkı için büyük önem taşıdığına şu ifadelerle dikkat çekti:

"Siyasi irade ve uluslararası toplumun arkamızda durması önem taşıyor. Afganistan'ın istikrar doğrultusunda çok az çaba gösterdiği eleştirileri yapılıyordu. Ancak durum değişti, 5 yıllık yeni bir kalkınma stratejimiz var. Bunun için destek verilmesini ve uluslararası toplumun bizi bu aşamada yarı yolda bırakmamasını umuyoruz."