Afganistan'ın bir yıldan uzun bir süredir Türkiye'de bulunan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Raşid Dostum'un geri dönebilmesi için ülkenin kuzeyindeki kentlerde düzenlenen protesto gösterileri bugün de devam etti.

Yedinci gününe giren protestolar, Dostum'a yakın milis komutanlarından olan Nizamettin Kaysari'nin tutuklanmasının ardından başlamıştı. Eylemciler hem geçen hafta tutuklanan Kaysari'nin serbest bırakılmasını, hem de Özbek kökenli Dostum'un Afganistan'a özgürce geri dönebilmesini talep ediyor.

Afganistan Cumhurbaşkanı Eşref Gani'nin posterlerini parçalayan protestocular, Kaysari'nin serbest bırakılmaması durumunda yolları kapama ve ülkenin kuzey komşusu Özbekistan'dan gelen enerji nakil hatlarını kesme tehdidinde bulunuyor.

Türkiye'de sürgünde

Geri dönmesi durumunda Afganistan'da Ekim ayında düzenlenecek genel seçimlerde görevdeki Cumhurbaşkanı Gani'ye karşı aday olması beklenen Dostum, Aralık 2016'da bir siyasi rakibine işkence yapmak ve cinsel istismarda bulunmakla suçlanmasının ardından Mayıs 2017'de Türkiye'ye gitmişti.

Tedavi için Türkiye'ye gittiğini belirten Dostum, hakkında açılan soruşturmada kendisine yöneltilen suçlamaları reddediyor. 53 yaşındaki siyasetçinin, Temmuz 2017'de ülkesine dönmeye çalıştığı iddia edilmiş ve Afgan basınında çıkan haberlerde, Dostum'u taşıyan uçağın Afganistan'a inmesine izin verilmediği aktarılmıştı.

Dostum'un yedi koruması, Afganistan Yüksek Mahkemesi tarafından Cüzcan vilayetinin eski valisi Ahmed İşçi’yi kaçırıp işkence ve cinsel istismarda bulunma suçlamaları ile Kasım 2017'de beşer yıl hapis cezasına çarptırılmıştı.

Dostum'a destek artıyor

Dostum'a, ülkenin kuzey ve batısındaki Tacik, Özbek ve Türkmenlerin desteği giderek artarken, Peştun kökenli olan Cumhurbaşkanı Gani'ye, Afganistan nüfusunun çoğunu oluşturan bu etnik grup mensuplarına ayrıcalık gösterdiği suçlaması yöneltiliyor.

Buna ek olarak Afganistan Ulusal İslam Hareketi lideri Dostum'a, kuzeydeki Belh vilayetinin eski valisi Ata Muhemmed Nur ve Şii Hazaraları temsil eden Başbakan Yardımcısı Muhammed Muhakık da destek veriyor.

ABD liderliğindeki uluslararası koalisyonun 2001 yılında Taliban'a karşı başlattığı operasyon ve takip eden savaş döneminde ABD Dışişleri Bakanlığı'nın "tipik bir savaş beyi" olarak nitelendirdiği Dostum'un, Ekim ayındaki seçim öncesi ülkesine geri dönüp dönemeyeceği belirsizliğini koruyor.

Afganistan'da nüfusun yüzde 9'unu oluşturan Özbeklerin lideri olan eski genelkurmay başkanı Dostum, 2014'teki seçimlerin ardından devlet başkanlığı yardımcılığına getirilmişti.

DW,rtr/ÇÖ,CÖ

© Deutsche Welle Türkçe