İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad İsviçre’nin Cenevre kentinde düzenlenen BM Dünya Irkçılıkla Mücadele Konferansı'nda İsrail’i “Siyonist, barbar ve ırkçı” olmakla suçladı. Ahmedinejad’ın İsrail’i yoğun şekilde eleştirmesi konferansı izleyen bazı batılı ülke heyetlerinin salonu terk etmesine neden oldu.

AB Dönem Başkanı Çek Cumhuriyeti de konferansı terk etti

Ahmedinejad’ın konuşması sırasında salonu terk eden heyetler arasında AB Çek Cumhuriyeti delegasyonu da vardı. Akşam saatlerinde Çek Cumhuriyeti yönetiminden yapılan açıklamada, “Çek heyetin konferanstan, İsrail Cumhurbaşkanı Ahmedinejad’ın konuşmasını protesto etmek amacıyla ayrıldığı” belirtildi. Prag’dan yapılan açıklamada ayrıca “İsrail karşıtı söylemleriyle ön plana çıkan Ahmedinejad’ın konumunu konferansa iştirakimizle daha fazla güçlendirmek istemedik” denildi. AB Dönem Başkanı Çek Cumhuriyeti BM konferansında Büyükelçisi Tomas Husak tarafından temsil ediliyordu.

ABD: Tahran’la irtibatımız sürecek

ABD ise Cumhurbaşkanı Ahmedinejad’ın İsrail’i eleştiren son sözlerine rağmen Tahran’la diyalogu devam ettireceği mesajını verdi. ABD Dışişleri Bakanılığı Sözcüsü Robert Woods, “İran’la doğrudan diyalogumuzu devam ettirmek niyetindeyiz” açıklamasını yaptı. “Ancak İran uluslararası toplumun yararına davran gayretinde olmalı” diyen Woods, “Şayet İran uluslararası toplumla farklı bir diyalogdan yanaysa o zaman terminolojisini de değiştirmeli” şeklinde konuştu.

ABD’nin BM nezdindeki Büyükelçi vekili Alejandro Wolff ise Cumhurbaşkanı Ahmedinejad’ın Irkçılıkla Mücadele Konferansı'ndaki konuşmasını “iğrenç ve çirkin” olarak değerlendirdi. Wolff, İran yönetiminden bundan böyle daha yapıcı bir tutum sergilemesini istedi.

İsrail'in tepkisi

İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres de Yahudi Soykırımını Anma Günü dolayısıyla yaptığı konuşmada, BM Irkçılıkla Mücadele Konferansı'nda İsrail'e ağır eleştiriler yönelten İran Cumhurbaşkanına ve “Yahudi soykırımının masumlaştırıldığını” iddia ettiği BM Irkçılıkla Mücadele Konferansı'na yüklendi. Peres, hem konferansın hem de Ahmedinejad'ın ırkçılıkla mücadeleden ziyade ırkçılığa sahip çıktığını ileri sürdü. Peres, Ahmedinejad'ı soykırımı inkâr etmekle eleştirirken İsrail'i de yok etme niyetinden ötürü kınadı.

Ban: Ahmedinejad konferansı alet etti

BM Genel Sekreteri Ban Ki Moon da Ahmedinejad'ın konuşmasına sessiz kalmadı. Ban, Ahmedinejad'ın konferansta sarf ettiği sözlerin “kabul edilemez” olduğunu belirtirken, “BM'nin tüm üyeleri, BM'nin düzenleme ve sorumluklarına uygun şekilde davranmalıdır” diye konuştu. Ban bu kapsamda “hiçbir ülke başka bir BM üyesini aşağılayamaz” ifadesini kullandı. BM Genel Sekreteri ayrıca Ahmedinejad'ın Irkçılıkla Mücadele Konferansı'nı İsrail'i aşağılamak için bir araç olarak kullandığını belirtti.

Bu arada Vatikan da İran Cumhurbaşkanı Ahmedinejad'ın İsrail karşıtı konuşmasını "aşırı ve kabul edilemez" olarak değerlendirdi.

Aralarında Almanya’nın da bulunduğu birçok AB üyesi ülke, insan haklarına siyaset karıştırıldığı ve İsrail’in suçlu sandalyesine oturtulmak istendiği gerekçesiyle konferansı boykot etti. Almanya’nın yanı sıra, AB üyeleri İtalya, Hollanda ve Polonya da İsrail'in çağrısının ardından boykota katılıyor. Konferansı boykot eden ülkeler arasında ABD de var.

MK/AG, DW(DPA, AFP)