Dünyanın en büyük "çöp denizlerinden" birine dönüşmek üzere olan Akdeniz’deki plastik atığın en çok Türkiye ve İspanya’da bulunduğu açıklandı.
Reklam
Doğal Hayatı Koruma Vakfı'nın (WWF) açıkladığı rapor, Akdeniz'in plastik çöp denizine dönüşmek üzere olduğunu ortaya koydu. Vakfın, Dünya Okyanus Günü'nde yayımladığı rapora göre, Akdeniz'de kilometre kare başına 1,25 milyon parça mikroplastik atık bulundu. Bu, dünyadaki toplam mikroplastiğin yüzde 7'sinin küresel su miktarının yalnızca yüzde birini ihtiva eden Akdeniz'de bulunduğuna işaret ediyor. Rapora göre, Akdeniz aynı zamanda en fazla plastik atığın biriktiği altıncı bölge olmuş durumda.
"Plastik Kapanından Çıkış: Akdeniz'i Plastik Kirliliğinden Kurtarmak" başlıklı raporda Akdeniz'de en fazla çöpün Türkiye ve İspanya'dan geldiği ve bu ülkeleri İtalya, Mısır ve Fransa'nın takip ettiği belirtildi.
WWF'nin Denizleri Korumadan Sorumlu Yöneticisi Heike Vesper, gerekli tedbirler alınmaksızın çöplerin deniz yakınlarında imha edilmesinin, yasadışı olarak nehirlere bırakılan atıkların ve turistik aktivitelerin Akdeniz'deki plastik çöplerin kaynağı olduğuna dikkat çekti.
Özellikle Akdeniz'in turistler tarafından sıkça tercih edilen bir bölge olması çöp sorununu daha da dramatik boyutlara taşıyan etkenlerden biri olarak görülüyor. Buna göre, her yıl yaz aylarında tatilini bölgede geçiren yaklaşık 320 milyon turist, Akdeniz'deki çöp miktarını yüzde 40 oranında artırıyor.
Tek kullanımlık plastiklere alternatifler
Plastik pipet, tabak ve çatal-bıçak gibi ürünleri belki birkaç saat kullanıp çöpe atıyor ve dünyadaki plastik yığınına hızlı bir katkıda bulunuyoruz. İşte bu ürünlerin çevreci alternatifleri:
Milyonlarca plastik pipet, atık olarak ortaya çıkıyor. Avrupa Birliği, çöp yığınlarına dönüşen ve okyanuslarımızı kirleten bu ve diğer tek kullanımlık plastiklerin yasaklanmasını istiyor. Ancak ağzına doldurduğu 259 pipetle dünya rekoru kırmış olan Marco Hort gibi pipetten vazgeçemeyenler için çevre dostu alternatifler de var.
Fotoğraf: AP
Önce iç, sonra ye
Okyanuslardaki canlılar plastik pipetleri genellikle yemeye çalışıyor. Çevreyi korumak adına artık kendi pipetinizi yiyebilirsiniz. Alman girişimci Wisefood, elma suyu üretiminden geriye kalan posalarla yenilebilir pipet geliştirdi. Alternatif olarak metal, bambu veya camdan yapılmış çok amaçlı bir pipet de edinebilirsiniz.
Fotoğraf: Wisefood
Yenilebilen çatal-kaşıklar
Tek seferlik kaç adet plastik çatal, bıçak ve kaşık kullanıldığına dair kesin bir rakam yok. Ancak rakam AB'nin bunlara veda etmeyi istemesini sağlayacak düzeyde. Koşuşturmaca halindeyken yemek yeme ihtiyacı duyarsanız ve gümüş yemek takımları kullanmıyorsanız, yenilebilir versiyonlarını deneyebilirsiniz. Hintli Bakey süpürge darısından, ABD'li Spud Wares patates nişastasından çatallar yapmış.
Fotoğraf: picture-alliance/dpa/M. Scholz
Geriye bir şey kalmayacak
Plastiğe alternatif seçenekleri yemekten bahsetmişken: Yenilebilir tabakları da denemek isteyebilirsiniz. Çünkü plastik tabaklar da AB'nin yasağı kapsamında olacak. Polonyalı şirket Biotrem buğday kepeğinden yapılmış tabaklar geliştirdi. Yiyemeseniz de endileşenmeyin. Tabaklar organik ve 30 gün sonra ayrışıyor.
Fotoğraf: picture-alliance/dpa/A. Reszko
Yılda yarım trilyon plastik bardak
Tek kullanımlık plastik ürünleri yasaklamanın yanı sıra AB, plastik bardak kullanımını engellemek için fast-food zincirlerini, kafeleri ve barları teşvik etmeyi amaçlıyor. Her yıl yarım trilyon plastik bardak tüketiliyor. Çoğu tek bir içecek için kullanılıyor. Birçok şirket artık bitkisel bazlı alternatifler sunuyor.
Fotoğraf: picture-alliance/empics/D. Thompson
Plastik değil
Bu şirketlerden biri Balili startup firması Avani. Mısır nişastasından yapılmış ayrışabilir biyoplastik geliştirdi. Bardaklar petrol bazlı plastik kaplar gibi görünüp o hissi verse de, biyolojik olarak parçalanabiliyor. Ancak arka bahçenizde değil, en iyi bir kompost tesisinde ayrışırlar.
Fotoğraf: Avani-Eco
Yeniden kullan, yeniden kullan, yeniden kullan
Plastik kapları bırakmanın en kolay yolu, yeniden kullanılabilir kupalara sahip olmak. Ama dışarıdayken, şahsi kahve fincanlarınız her zaman yanınızda olmayabilir. Berlin, kahve meraklılarının küçük bir depozito karşılığında yeniden kullanılabilir bambu kupaları edinmeleri ve daha sonra başka bir kafeye iade etmelerini sağlayan pilot projeyi test eden Alman şehirleri arasında yer alıyor.
Fotoğraf: justswapit
Temiz kulaklar, kirli okyanuslar
AB'nin yasak getireceği bir başka plastik ürün kulak temizleme çubuğu. Doğru şekilde çöpe karışmadığında, okyanuslara ulaşma ihtimali var. Hayvanlar da onu yiyecek zannediyor. Ancak bunların bambu veya kağıttan saplı plastik içermeyen alternatifleri var. Ama sıkı çevreciler bunları kullanmayı bırakmanın en iyisi olduğunu ve kulaklarınızı temizlemek için havlunuzu kullanabileceğinizi söylüyorlar.
Fotoğraf: picture alliance/dpa/Wildlife Photographer of the Year /J. Hofman
8 fotoğraf1 | 8
Deniz canlıları tehdit altında
WWF'nin raporu Akdeniz'deki çöp fazlalığının burada yaşayan 700'den fazla deniz canlısını tehdit ettiğini ortaya koyuyor. Onlarca balık türünün yanı sıra, deniz kaplumbağaları, yunuslar ve balinaların bu kirlilikten etkilendiği, ton balıklarının ve kılıç balıklarının yüzde 18'sinin midesinde plastiğe rastlandığı belirtildi.
"Plastik sorununa küresel bir çözüm bulunması gerektiğini” söyleyen Heike Vesper "Paris İklim Anlaşması"na atıfta bulunarak bu kirliliğin önüne geçmeyi hedefleyen "Okyanuslar için Paris Anlaşması” önerisinde bulundu.
WWF Türkiye de sosyal medya hesabı üzerinden tüketicilerin, sanayici ve hükümetlerin plastik kullanımını azaltması çağrısı yaptı:
Greenpeace Türkiye de "denizlerimizde plastik yerine milyonlarca balık olmalı” çağrısıyla Akdeniz'deki tabloya tepki gösterdi: