1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Alman aile şirketlerinin AfD duvarı sarsılıyor

24 Kasım 2025

Göç ve İslam karşıtı, aşırı sağcı AfD partisinin oy oranı yükselirken, Alman aile şirketlerinin ona karşı kurduğu güven duvarı yıkılıyor. Partiye yönelik var olan mesafeli duruşun kaldırılması gündemde.

Almanya Aile İşletmeleri Derneği'nin Başkanı Marie-Christine Ostermann kürsüden konuşma yapıyor
Almanya'da 6 bin 500'den fazla aile şirketinin üyesi olduğu Aile İşletmeleri Derneği'nin Başkanı Marie-Christine OstermannFotoğraf: Kay Nietfeld/dpa/picture alliance

Almanya'daki işletmelerin büyük bir kısmı, kurulduğu günden bu yana, göç ve İslam karşıtı aşırı sağcı Almanya için Alternatif (AfD) partisini eleştiriyor; seçimlerden önce bu partiye oy verilmemesi çağrıları yapıyor ve siyasetçilerini toplantılarına, resepsiyonlarına davet etmiyordu. Şimdi ise bu tutumda önemli bir değişim söz konusu.

Düsseldorf merkezli ekonomi gazetesi Handelsblatt'ın haberine göre, Almanya'da 6 bin 500 aile şirketinin üyesi olduğu Almanya Aile İşletmeleri Derneği (Die Familienunternehmer), siyasette olduğu gibi ekonomide de var olan ve "güvenlik duvarı" olarak nitelenen bu reddetme tutumunu yeniden gözden geçiriyor. Handelsblatt'a demeç veren Almanya Aile İşletmeleri Derneği Başkanı Marie-Christine Ostermann, "AfD'ye karşı var olan güvenlik duvarının ne olduğunun ve neyi amaçladığının yeniden yorumlanmasının söz konusu olduğunu" ifade ederek AfD'ye yönelik tutumun gözden geçirildiğini kaydetti.

Röportajda, "Bizim için güven duvarı, AfD'nin tamamen izole edilmesi anlamına geliyordu; bu da AfD'li Federal Meclis üyesi milletvekillerini prensip olarak davet etmemeye kadar giden, onlarla ilişki kurulmaması yönünde sert bir tutum sergilemeyi gerektiriyordu. Bu uygulamamızı, Federal Meclis üyeleri ile düzenlediğimiz son 'Parlamenterler Akşam Yemeği' etkinliğimizde kaldırdık" diyen Ostermann, eyalet teşkilatlarında ise hiçbir zaman AfD'ye karşı bu tür bir güvenlik duvarı mesafesi olmadığını söyledi.

AfD'ye karşı şimdiye kadar sergiledikleri reddetme tutumundaki yumuşamaya rağmen, Ostermann, Aile İşletmeleri olarak bu partiyi "kesinlikle bir koalisyon ortağı olarak hükümette görmek istemediklerini" belirtti.

Aile İşletmeleri Derneği, bu yıl Şubat ayı sonunda yapılan erken genel seçimlerde AfD karşıtı bir seçim tavsiyesi yayınlamıştı.

"Parlamenterler Akşam Yemeği" olarak nitelenen buluşma, Almanya'da federal veya eyaletler düzeyinde faaliyet gösteren bir derneğin, birliğin veya lobi kuruluşunun; hem vekilleri, hem de bakanlık temsilcilerini ve çalışanlarını katılımcı, konuk veya konuşmacı olarak çağırdığı ve kendi planları, stratejileri ve beklentileri üzerine bilgilendirdiği geleneksel buluşmalara deniyor.

Almanya'da aralarında Miele, BMW gibi pek çok aile şirketinin yer aldığı Almanya Aile Şirketleri Derneği'nin AfD'ye mesafeli durma tavrı yakın gelecekte değişebilirFotoğraf: Xinhua News Agency/picture alliance

Aile İşletmeleri Vakfı ise "güven duvarı"nda ısrarcı

Almanya Aile İşletmeleri Derneği, aşırı sağcı AfD ile arasındaki güven duvarını kaldırmayı gözden geçirirken Almanya Aile İşletmeleri Vakfı (Stiftung Familienunternehmen), aşırıcı olarak nitelediği partilere yönelik tutumunu değiştirmek için bir neden görmediğini açıkladı. Vakıf Yönetim Kurulu Başkanı Rainer Kirchdörfer, AfD ile birlikte, yine "aşırı" olarak niteledikleri Sol Parti temsilcilerinin de etkinliklerine davet edilmediğini hatırlattı ve onların temsil ettiğini söylediği değerlerin aile şirketlerinin değerleriyle örtüşmediğini belirtti.

AfD'nin programının Almanya'daki aile girişimciliğini tehlikeye attığını da söyleyen Kirchdörfer, "Bu durum, elbette merkez partilerini Almanya'daki büyük sorunlara karşı daha kararlı bir şekilde mücadele etme sorumluluğundan kurtarmaz" diyerek AfD'ye yönelik reddetme tutumlarında kalmaya vurgu yaparken, merkez partilerin AfD ile mücadelede başarısız olduğunu da hatırlattı.

Deutsche Bank'tan Aile İşletmeleri'ne sert tepki

Öte yandan Handelsblatt gazetesi, Deutsche Bank'ın, Aile İşletmeleri Derneği'nin Deutsche Bank'a ait merkezde düzenlediği Federal Meclis Parlamenterler Akşam Yemeği etkinliğine AfD temsilcilerini davet etmesi üzerine, derneğin gelecek sene aynı yerde düzenlenmeyi planlanan etkinliği için yapılan mekân sözleşmesini feshettiğini aktardı. Haberde, Aile İşletmeleri Derneği'nin geçen ay düzenlediği Federal Meclis Parlamenterler Akşam Yemeği'ne ilk kez AfD milletvekillerini davet etmesinden sonra bu kararın alındığı kaydedildi.

Aile İşletmeleri Derneği'nin Genel Müdürü Albrecht von den Hagen de, geçen hafta yaptığı açıklamada, AfD'ye uygulanan dışlamanın başarısız olduğunu açıklamıştı.

Alman şirketlerinin çoğu, şimdiye kadar seçimler öncesinde çağrılar yaparak, vatandaştan AfD yerine demokratik güçleri seçmesi çağrısında bulunmuş, AfD'nin aşırı sağcı ve popülist politikasının ülkedeki yatırımı ve refahı tehlikeye attığını savunmuştuFotoğraf: Gelhot/Fotostand/picture alliance

Orta ölçekli işletmelerde durum ne?

Almanya Orta Ölçekli İşletmeler Federal Birliği (BVMW) de yine Handelsblatt gazetesine yaptığı açıklamada, AfD'nin anket ve seçimlerdeki yüksek sempati değerlerine ve oy potansiyeline dikkat çekti. Birliğin Genel Müdürü Christoph Ahlhaus, bu durumun "AfD'ye çekilen güvenlik duvarı ve sınır koyma stratejisinin başarılı olduğunu göstermediğini" ifade etti. Orta ölçekli işletmeler arasında AfD'ye yaklaşım konusunda hararetli bir tartışma yürütüldüğünü, kendi organizasyonlarının da bu konuya kayıtsız kalmayacağını ve kısa süre içinde BVMW'nin de bir pozisyon belirleyeceğini belirten Ahlhaus, geçmişte bölgesel düzeyde AfD temsilcilerinin "tek tük BVMW etkinliklerine katıldığını" da sözlerine ekledi.

Kimin ne kadar üyesi var?

Almanya Orta Ölçekli İşletmeler Birliği (BVMW), 2024 itibarıyla 28 binden fazla üyesiyle küçük ve orta ölçekli çok sayıda şirketi temsil eden büyük bir sektör örgütü.

Almanya Aile İşletmeleri Derneği, 1949 yılında kurulmuş olup, 6 bin 500 üyesiyle ülkedeki 180 binden fazla aile şirketini temsil etme iddiasıyla faaliyet yürüten bir kuruluş. Yaklaşık sekiz milyon çalışanı istihdam eden bu sektör kuruluşu, yıllık 1 trilyon 700 milyar euro cirosuyla önemli bir lobi yapılanması özelliğine sahip.

Almanya Aile İşletmeleri Vakfı da yine bir lobi kuruluşu olup, destekçisi 600 işletme arasında Avrupa'nın en büyük aile şirketleri olan Schwarz Grubu, Bosch, Bertelsmann, Deichmann, Hella, Würth gibi devler bulunuyor.

Önümüzdeki yıl Almanya'nın doğusundaki bazı eyaletlerde yapılacak olan eyalet meclisi seçimlerinden AFD'nin açık ara farklı birinci parti olarak çıkacağı tahmin ediliyorFotoğraf: Caroline Seidel-Dißmann/dpa/picture alliance

83,5 milyon nüfusa sahip Almanya'da sene başı itibarıyla Federal İstatistik Dairesi verilerine göre 46 milyondan fazla kişi istihdamda bulunuyordu. Bu rekor sayıya rağmen Almanya'da hemen hemen bütün sektörlerde iş gücü eksikliği çekiliyor. Özellikle doğum oranı yüksek yıllarda doğmuş kuşağın 45 yıllık iş hayatının ardından önümüzdeki beş yıl zarfında emekliye ayrılacak olması nedeniyle farklı kaynaklara göre 5 milyon ilave nitelikli iş gücü açığı yaşanmasından endişe ediliyor.

Almanya'da AfD'ye desteğin yüksek olduğu doğu eyaletlerinde bile küçük, orta ve büyük ölçekli işletmeler ve işverenlerin büyük kısmı, ülkeye kalifiye iş gücü göçünü engellediği gerekçesiyle bu partiyi eleştiriyor. Pek çok uluslararası şirket de seçimler öncesinde aşırı sağcılara oy verilmemesi için çağrılarda bulunuyor.

Deutsche Bank, Deutsche Bahn ve Siemens gibi büyük şirketlerin yönetimleri, Avrupa Parlamentosu seçimleri öncesinde yaptıkları çağrı ile aşırıcılığa, popülizme ve ırkçılığa karşı ortak bir duruş sergilenmesi gerektiğini savunmuş, demokratik güçlerin desteklenmesi çağrısı yapmıştı.

Sonraki bölüme git Bu konuda daha fazla içerik

Bu konuda daha fazla içerik

Daha fazla içerik göster