"İşçilerine bunu reva görmeleri, yüreğimi parçalıyor. Çünkü Thyssenkrupp için yıllardır canla başla çalışıyoruz!" Kapatılması planlanan Kreuztal-Eichen'deki Thyssenkrupp çelik fabrikasının işçi temsilciliği başkanı Helmut Renk, tepki ve üzüntüsünü DW mikrofonlarına bu sözlerle dile getiriyor. 40 yılı aşkın süredir buradaki tesiste çalışan 62 yaşındaki Renk'in babası da Thyssenkrupp'tan emekli olmuş. Bir süredir oğlu da aynı iş yerinde çalışıyor. 

IG Metall sendikasından Ulrike Hölter, pek çok kişinin Renk ile aynı şekilde düşündüğünü söylüyor. Çalışanlar, şirketin yönetim kuruluna kızgın ve umutsuz. Aileleri için gelecek korkusu taşıyorlar. Fabrikanın kapanması, sadece Almanya'nın batısındaki Kuzey Ren-Vestfalya (NRW) eyaletinde bulunan küçük bir kasaba olan Kreuztal için değil, aynı zamanda tüm Alman ekonomisi için ağır bir darbe olacak. 

Thyssenkrupp Steel'in tasarruf programı neler içeriyor?

Thyssenkrupp yönetimi, Kasım ayının sonunda çelik bölümünde toplam 11 bin kişinin işten çıkarılacağını duyurdu. Plana göre 5 bin kadro tamamen silinecek, geri kalan 6 binlik istihdam ise taşeron firmalardan temin edilecek. Toplam 27 bin çalışanı olan Thyssenkrupp Steel'de yeni tasarruf programı her üç işten birini etkileyecek. Kreuztal-Eichen çelik işleme tesisi tamamen kapatılacak.

Thyssenkrupp Steel, Duisburg'daki çelik üretim kapasitesini 11,5 milyon tondan 9 milyon tonun altına düşürmeyi planlıyor. Grup, bunu başarmak için Duisburg'daki Hüttenwerke Krupp Mannesmann'ı (HKM) elden çıkarmak istiyor. Eğer satış mümkün olmazsa, buranın da kapanma tehlikesi var.

Bochum'daki tesis ise planlanandan daha önce, 2030 yerine 2027 yılında kapatılacak.

Alman ekonomisi için ne anlama geliyor?

Thyssenkrupp Steel, Almanya'nın en büyük çelik üreticisi. Ekonomi sosyoloğu Gerhard Bosch, çok sayıda başka iş kolunun bu gruba bağlı olduğunu, ayrıca şirket için üretim yapan pek çok küçük tedarikçi işletmenin bulunduğunu da hatırlatıyor. Duisburg-Essen Üniversitesi'nden profesör, on yıl boyunca Thyssenkrupp Steel Europe'un Denetim Kurulu üyeliğini yaptı.

Duisburg ve Bochum'un bulunduğu Ruhr bölgesi, zaten ekonomik açıdan sıkıntılı. Kömür ve çelik çağının sona ermesi bölgeye damgasını vurdu. Son kömür ocağı 2018 yılında kapatıldı. Bosch, Ruhr bölgesinde işsizliğin zaten yüksek olduğunu söylüyor ve ekliyor: "İş kaybının Duisburg üzerinde de büyük bir etkisi olacaktır."

Thyssenkrupp'un yanı sıra Almanya'da kısa vadede istihdam azaltmayı planlayan başka büyük kuruluşlar da var. Bunlar arasında otomobil üreticileri Volkswagen ve Ford ile teknoloji grubu Bosch da bulunuyor.

Tahminlere göre Almanya, bu yıl üst üste ikinci kez resesyona girecek. Alman ekonomisi büyük ölçüde ihracata bağımlı olduğundan, yurtdışından gelen talebin azalması açıkça fark ediliyor. 

Thyssenkrupp için durum neden bu kadar kötü?

Thyssenkrupp Steel'de son yıllarda giderek artan bir üretim fazlası söz konusu. Bunun en önemli nedeni, Asya'dan çelik ithalatının çok daha ucuz olması. Buna ek olarak, daha önce üretilen çeliğin büyük bir kısmını satın alan otomotiv endüstrisi giderek zayıflıyor. 

Bir diğer önemli zorluk ise iklim dostu çelik üretimine geçilmesinin planlanması. Thyssenkrupp, Duisburg'da dünyanın ilk hidrojenle çalışan yüksek fırınlarından birini inşa etmeyi planlıyor. Ancak fosil yakıt emisyonu olmadan üretilen yeşil çeliğin, piyasada kabul görüp görmeyeceği meçhul.

Kimi ekonomistler, krizden şirket yönetimini de sorumlu tutuyor. Bu yılın Ağustos ayında Thyssenkrupp Steel Denetim Kurulu'nun bazı üyeleri istifa etti. Ayrılan üyeler, üst yönetimi "çelik bölümünün rekabet edebilirliğini sağlamak için yeterince yatırım yapmamakla" suçladı.

Duisburg-Essen Üniversitesi'nden Gerhard Bosch da bu görüşü destekliyor: "Thyssenkrupp Steel'in kötü iş kararlarının bir sonucu olarak, şirketin hem kalite hem yatırım sorunu var."

Sendikadan direniş açıklaması 

Bu arada IG Metall sendikası, işsiz kalma tehlikesiyle karşı karşıya kalan çelik işçileri için uzun ve zorlu bir mücadeleye hazırlanıyor. Bochum'daki Thyssenkrupp Steel'de haddehane işçisi olarak çalışan ve sendika üyesi olan Frank Patzelt, bazı meslektaşlarının umutsuzluğa kapılmasına rağmen, birçoğunun mücadeleye hazır olduğunu söylüyor: "Birlikte hareket edersek, hepimiz için daha iyi bir sonuç elde edebiliriz."

DW Türkçe'ye engelsiz nasıl ulaşabilirim?