1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Almanya Suriye'de HTŞ'yi muhatap alacak mı?

9 Aralık 2024

Alman hükümeti, Suriye'de Esad rejiminin devrilmesinde öncü rol oynayan Heyet Tahrir Şam (HTŞ) hakkında bu örgütün icraatlarına göre tutum belirleyecek.

Heyet Tahrir Şam militanları Beşar Esad'ın resimlerini yakıyor
Heyet Tahrir Şam militanları Beşar Esad'ın resimlerini yakıyor Fotoğraf: AAREF WATAD/AFP

Suriye'de Beşar Esad yönetiminin devrilmesinde önemli rol oynayan İslamcı Heyet Tahrir Şam (HTŞ) örgütüne karşı uluslararası toplumun nasıl bir tavır takınacağı tartışma konusu. Batı ülkeleri, Birleşmiş Milletler ve Avrupa Birliği tarafından terör örgütü olarak sınıflandırılan HTŞ'yi kara listeden çıkarıp çıkarmayacağını değerlendiriyor.

Suriye'deki yeni gelişmeler karşısında Almanya'nın nasıl bir politika izleyeceğine ilişkin bugün Dışişleri Bakanlığından bir açıklama geldi.

Almanya Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Berlin'de gazetecilere yaptığı açıklamada, HTŞ'nin bundan sonraki eylemlerine göre değerlendirilmesi gerektiğini belirterek örgütün Suriye'de kurulacak yeni düzende önemli bir rol oynayacağına dikkat çekti. Örgütün son zamanlarda radikal köklerinden uzaklaşmaya çaba gösterdiğini kaydeden sözcü, "Suriye'de Esad rejiminin düşmesi iyi haber, çünkü son yıllarda çok sayıda kişi Esad yönetimi altında acı çekti. Onlar daha iyi bir geleceği hak ediyor" dedi.

Suriye'deki tüm bağlantılarını harekete geçirdiklerini ve tüm önemli aktörlerle görüştüklerini belirten sözcü, "Şimdi öncelikli hedefimiz ortaklarımızla birlikte Suriye için iyi bir gelecek üzerine çalışmak olmalıdır" ifadelerini kullandı. Suriye'de çok sayıda grup ve aktör bulunduğu göz önüne alındığında bunun devasa bir görev olduğunu kaydeden sözcü, "HTŞ son birkaç gün içinde bir gerçekliği ortaya koydu. Hoşumuza gitse de gitmese de Suriye'nin yeniden yapılanmasında rol oynayacaklar" dedi. 

Hükümet Sözcü Yardımcısı Christiane Hoffmann da Alman hükümetinin Suriye'deki siyasi liderlerden beklentilerini "Bizim kaygımız tüm azınlıkların ve dini toplulukların koruma altında olması ve Suriye'de hukuk ve düzenin yeniden tesis edilmesidir" şeklinde dile getirdi.

Alman İçişleri: HTŞ iç tehdit oluşturmuyor

Almanya İçişleri Bakanlığı da HTŞ'nin iç istihbarat servisi Federal Anayasayı Koruma Dairesi tarafından terör örgütü olarak tanımlanmadığına dikkat çekti. Bu örgütün sadece Suriye'yi hedef aldığını ve oradaki rejimin çökmesini amaçladığını belirten İçişleri sözcüsü, örgütün başka ülkelerde saldırılar düzenlemeyi reddettiğini kaydetti. Sözcü, "HTŞ'nin dini motivasyonu bulunmayan gruplarla birlikte hareket ederek elde ettiği askeri başarılar, Suriye'ye yönelik ulusal bir gündemi takip ettiği açıkça görülüyor" açıklamasını yaptı.

İçişleri, HTŞ kaynaklı cihatçı bir tehlike durumunu şu an Almanya için beklemediklerini de kaydetti.

Almanya'daki Anayasayı Koruma Dairesi, sadece iç tehditleri değenlendiriyor. Dış tehditlerden sorumlu istihbarat servisi ise BND, yani Federal Haberalma Dairesi. Dış tehditlere ilişkin ulusal bir listesi de bulunmayan Almanya, Avrupa Birliği'nin ortak terör örgütleri listesini benimsiyor.

HTŞ lideri Ebu Muhammed el ColaniFotoğraf: OMAR HAJ KADOUR/AFP/Getty Images

İngiltere: HTŞ'nin durumunu gözden geçiriyoruz

İngiltere de HTŞ'ye yönelik mevcut yasağı gözden geçirebileceklerini belirterek HTŞ'nin terör örgütü listesinden çıkarılıp çıkarılmayacağına dair hükümetin hızlı bir karar vereceklerini belirtti.

Avrupa Birliği'nden ayrılan İngiltere'nin ayrı bir terör örgütleri listesi bulunuyor.

İngiltere'nin Ulusal Güvenlikten Sorumlu Devlet Bakanı Pat MacFadden, "Eğer durum (Suriye'deki) istikrara kavuşursa oradaki yeni rejime nasıl davranılacağına ilişkin bir karar verilecektir. Bunun da nispeten hızlı bir şekilde gelişeceğini düşünüyorum" dedi.

McFadden, HTŞ lideri Ebu Muhammed el Colani'nin ülkediki azınlıkların korunması ve insan haklarına saygı gösterilmesi konusunda bazı olumlu şeyler söylediğini, ancak gelecek günlerde eylemlerini daha iyi göreceklerini dile getirdi.

Avrupa Birliği (AB) Komisyonu sözcüsü de HTŞ ile bir temaslarının bulunmadığını belirterek “Eğer HTŞ daha fazla sorumluluk üstlenirse, sadece sözlerini değil eylemlerini de değerlendirmemiz gerekir" dedi. 

HTŞ nasıl bir örgüt?

Kökleri El Kaide'ye uzanan HTŞ, 2011 yılında kurulduğunda El Kaide ile hala bağlantıdaydı. Daha sonra El Kaide'den kopan HTŞ, "küresel halifelik" iddiasından vazgeçtiğini açıkladı. Kimi uzmanlar bu nedenle İslamcı bir yapıya sahip olmak ve Suriye'de bir "İslam Cumhuriyeti" kurmayı hedeflemekle birlikte artık HTŞ'nin cihatçı bir yapı olarak tanımlanamayacağını savunuyor. Ancak kimi uzmanlar da bu konuda temkinli olmak gerektiğini savunuyor.

Ancak liderliğini yaptığı HTŞ'nin El Kaide'den ayrılmasından sonra daha ılımlı bir imajla görünmeye başlayan HTŞ lideri Ebu Muhammed el Colani'nin bu tavrı, pek çok uzman ve Batı ülkelerinin hükümetleri tarafından inandırıcı bulunmuyor. Bu nedenle HTŞ bu çevrelerde hâlâ terör örgütü olarak tanımlanıyor.

dpa,AFP/HS,TY

DW Türkçe'ye engelsiz nasıl ulaşabilirim?