Almanya’da Sosyal Demokrat Parti (SPD), Yeşiller ve Hür Demokrat Parti'den (FDP) oluşan koalisyon hükümetinin, Ukrayna savaşının da etkisiyle ülkede artan rekor enflasyon karşısında vatandaşı rahatlatmak amacıyla çıkardığı 9 euroluk bilet uygulaması 1 Eylül itibarıyla sona erdi. Alman hükümeti, Mayıs ayında kısa vadeli olarak aldığı bir kararla, vatandaşları geçici de olsa rahatlatmak istediğini, bu kapsamda yaz döneminde üç ay boyunca bütün vatandaşların ayda 9 euroluk bir toplu taşıma bileti alarak, Almanya çapında otobüs, tramvay ve tren gibi toplu taşıma araçlarını kullanmasının mümkün olacağını duyurmuştu. Hızlı trenler (ICE,EC) ise uygulamanın dışında bırakıldı.

Bu bilet sayesinde, federal yapısından kaynaklı olarak yaklaşık 60’tan fazla toplu taşıma bölgesine sahip ülkede ilk kez vatandaşlar bulunduğu kent veya bölgedeki sisteme bakmaksızın, rahatlıkla toplu taşıma araçlarını kullanabildi.

83 milyondan fazla nüfusa sahip Almanya'da tam 52 milyon 9 euroluk bilet satıldığı açıklandı. Satılanlara ilaveten aylık toplu taşıma bileti olan 10 milyon vatandaşın aylık aboneliği de 9 euroya indirilmişti.

"Vatandaşlar tasarruf etti"

Almanya’nın en büyük otomobil kulübü ADAC, büyük kentlerde aylık toplu taşıma biletinin yaklaşık 80 euro olduğunu, bundan yola çıkıldığında da her bir abone veya ihtiyaç sahibinin Haziran, Temmuz ve Ağustos döneminde 200 eurodan fazla toplam tasarruf ettiğini kaydediyor.

Almanya’da hükümet, toplu taşıma şirketlerinin 9 euroluk aylık bilet uygulamasıyla oluşan zararını karşılamak üzere 2,5 milyar euro destekte bulundu.

Almanya’da tüketici hakları savunucuları ve sosyal yardım kuruluşları 9 euroluk biletin sona ermesini eleştiriyor. Federal Hükümet'ten, eyalet ve yerel yönetimleriyle birlikte uygulamayı başka biçimde de olsa devam ettirmesi talep ediliyor. 

Hangi modeller gündemde? 

9 euroluk bilet uygulaması sona ererken konu kamuoyunda da yoğun biçimde tartışılıyor. Biletin devam ettirilmesine yönelik çok sayıda öneri sunulurken, bunların aylık bedeli için de 9 ile 69 euro arasında değişen teklifler getiriliyor. Başbakan Olaf Scholz’un partisi Sosyal Demokrat Parti (SPD) Almanya çapında geçerli olacak aylık 49 euroluk bir bilet fikrini tartışmaya açarken, iktidarın ikinci büyük ortağı olan Yeşiller ise bölgesel geçerliliğe sahip bir 29 euroluk bilet uygulamasından yana. Almanya Toplu Taşıma Şirketleri Birliği ise aylık bilet bedelinin 69 euro olması gerektiğini savunuyor. 

Öte yandan 9 euro bileti uygulaması, Almanya’daki toplu taşımanın alt yapısının kamuoyunun yoğun ilgisi karşısında yetersiz kaldığını da ortaya koydu. Tıka basa dolu tren ve tramvaylar, inip binme sürelerinin normalden uzun sürmesi nedeniyle yaşanan gecikmeler ve iptaller, aşırı sıcak geçen yaz döneminde kliması olmayan veya çalışmayan araçlar ve sektörde çalışan personelin yetersiz olması, geçici olan projenin kalıcı olması halinde yaşanabilecekleri gözler önüne serdi.    

Rakamlar 9 euroluk biletin yeni bazı müşterileri de toplu taşımaya çekmeyi başardığını gösteriyor.  Toplu Taşıma Şirketleri Birliği’nin bir araştırmasına göre 9 euroluk bileti kullananların yüzde 15'i eğer söz konusu uygun bilet uygulaması olmasaydı bilet almayacağını ve bu kadar toplu taşıma kullanmayacağını beyan ediyor.

Enflasyon yükselişte 

Almanya’da hükümet, Ukrayna savaşının da etkisiyle rekor derecede artan enerji fiyatları ve enflasyon üzerine geçen aylarda arka arkaya çıkardığı yardım paketleriyle vatandaşı rahatlatma yoluna gitti. Bu sayede enflasyonun yaz ayları döneminde hafif düşüş kaydettiği görüldü. Mayıs ayında yüzde 7,9 ile son 48 yılın en yüksek enflasyon oranı kaydedilirken, bu akaryakıt fiyatlarında uygulanan indirim ve 9 euroluk toplu taşıma bileti sayesinde son üç ay zarfında yüzde 7,5- 7,6 oranında kaldı.

Dün ise uygulama sona ermeden bir gün önce açıklanan Ağustos ayı enflasyon oranı yüzde 7,9 ile yine tırmanışa geçti. Enflasyonun enerji darboğazı ve dolayısıyla görülecek muhtemel zamlar nedeniyle sonbahar aylarından itibaren sene sonuna doğru çift haneye ulaşmasından endişe ediliyor.

DW, dpa / ETO, HT