Almanya Tarım Bakanlığı, dioksin bulaşmış hayvan yemlerinin, 25 farklı üreticiye satıldığını açıkladı. Yemlerin bu yolla dört eyalete yayılmış olduğu tahmin ediliyor. Bakanlık, dioksinli hayvan yemlerinin, 12 Kasım 2010 tarihinden bu yana ülke içinde dağıtımının yapıldığını tespit ettiklerini açıkladı.

Federal Tarım Bakanlığı'nın açıklamasında, dioksin bulaşmış hayvan yeminin yüzde iki ile yüzde on arasında değişen oranlarda tavuk ve domuz yemlerine karışmış olduğu belirtildi. Bu oranlar yaklaşık 30 bin ila 150 bin ton yeme dioksin bulaştırıldığı tahmin ediliyor.

Üreticiyi sert önlemler bekliyor

Konuyla ilgili soruşturmanın tamamlanması ve daha sert önlemler alınması gündeme getirildi. Thüringen Eyaleti Tarım Bakanı Jürgen Reinholz, Neuen Osnabrücker Zeitung adlı gazeteye yaptığı açıklamada, ocak ayı bitmeden eyalet tarım bakanlarının toplanarak sert önlemler kararlaştıracaklarını kaydetti. Eyalet Tarım Bakanları Konferansı'nın 21-30 Ocak tarihleri arasında Berlin'de yapılması planlanıyor.

Cezai yaptırımlar artıyor

Almanya'da hayvan yemi ve gıda maddesi kontrolleri eyaletlerin yetki alanına giriyor. Thüringen Eyaleti tarım Bakanı Reinholz yasaları ihlal edenlere daha ağır cezalar getirilmesinin planlandığını kaydetti.

Öte yandan eyaletlerarası bilgi alışverişinin güçlendirilmesi ve hayvan yemi üreticilerinin daha sıkı kontrol edilmesi öngörülüyor. Almanya Tüketiciyi Koruma Bakanı Ilse Eigner de hayvan yemi üreticilerine ağır standartlar getirilmesi ve sanayi yağı üreten firmaların, hayvan yemi üreticilerine satış yapmalarının önüne geçilmesi gerektiğini vurguladı.

Tüketiciyi Koruma ve Gıda Güvenliği Federal Dairesi internet sayfasında, 2 bin 700 tondan fazla dioksinli yemin, Schleswig Holstein eyaletindeki Harles&Jentzsch şirketi tarafından 2010 yılının kasım ve aralık aylarında satıldığını bildirdi. Kuzey Ren Vestfalya eyaletinde ise skandal sonrası yaklaşık 139 hayvan yemi üreticisi önlem amacıyla kapatıldı.

Federal Tarım Bakanlığı, dioksin bulaşmış yem kullanan çiftçilerin ürünlerinin en kısa zamanda piyasadan toplatılacağını açıkladı.

Peki, nedir bu dioksin? Ne kadar zararlıdır?

Dioksinler karbon, hidrojen, oksijen ve klor içeren kimyasal bileşiklerdir. Kimyasal reaksiyonlar örneğin çöpün yakılarak imha edilmesi, çelik, boya ya da benzin üretimi sırasında ortaya çıkar. Ancak dioksin volkan patlamaları ve orman yangınları gibi doğal olaylar sırasında da oluşabilir. Dioksinin yaklaşık 200 kadar renksiz ve kokusuz çeşidi var.

Federal Risk Değerlendirme Enstitüsü'nden Helmut Schafft'a göre bunlardan sadece 17'si insan sağlığı için tehlikeli olabiliyor. Schafft dioksinlerin genellikle gıda yoluyla özellikle de süt, yumurta, et, balık ve bunlardan elde edilen ürünler yoluyla vucüda alındığını belirtiyor. Çünkü dioksin hayvanlarda da aynı insanlarda olduğu gibi vücuda alındığında yağ dokusunda çoğalmaya başlıyor ve vücut uzun süre bu zehiri atamıyor. Dioksinin solunum yoluyla dioksinin vücuda alınma ihtimali ise çok daha düşük.

Etkileri kişiden kişiye değişiyor

Bu kimyasal bileşiklerin insan vücudunu nasıl etkileyeceği yaş, kilo, dioksinin türü gibi farklı faktörlerle bağlantılı. Schafft dioksinin uzun vadede üreme, bağışıklık, sinir sistemi bozukluklarına ayrıca hormonal bozukluklara neden olduğunu kaydediyor. Kanserojen olan dioksin bunun dışında karaciğerde fonksiyon bozukluğuna, deride klor kaynaklı aknelere veya hızla kilo kaybına neden olabiliyor.

Dioksin bir kez vücuda alındığında, dışarı atılması yedi yıl sürüyor. İnsan vücudu için daha az zararlı olan bir başka dioksinin miktarı ise 20 yılda yarıya indirilebiliyor.

Dioksinden yüzde 100 korunmak mümkün değil. Schafft sadece maruz kalınan dioksin miktarının düşürülebileceğine dikkat çekiyor.

© Deutsche Welle Türkçe

DW,dpa/GA,BE,AG