Almanya'da koalisyon partileri arasında Gazze anlaşmazlığı
23 Temmuz 2025
Almanya'da yaklaşık iki buçuk aydır görevde olan koalisyon hükümetinin küçük ortağı Sosyal Demokrat Parti (SPD), 28 ülke tarafından imzalanan Gazze bildirisine Almanya'nın katılmamış olmasından rahatsız.
SPD'nin federal parlamento grubu Dış Politika Sözcüsü Adis Ahmetovic ile partinin deneyimli milletvekillerinden Rolf Mützenich, tüm SPD grubu tarafından desteklendiği belirtilen bir açıklama ile "Federal hükümetin, Avrupa düzeyindeki girişimlere katılmasının zamanının geldiğini" ifade etti.
Pazartesi günü aralarında İngiltere, Japonya, İspanya, Avustralya gibi ülkelerin bulunduğu 25 devletin dışişleri bakanları ile Avrupa Birliği Komisyonu'nun Eşitlik, Hazırlık ve Kriz Yönetiminden Sorumlu Üyesi Hadja Lahbib, yayınlanan ortak bir bildiri ile İsrail'in tavrını sert bir dille eleştirerek savaşın derhal sona erdirilmesini istemiş, Salı günü üç ülke daha söz konusu bildiriye imza koymuştu.
"Gazze'de sivillerin yaşadığı acılar eşi benzeri görülmemiş boyutlara ulaşmıştır. İsrail hükümetinin insani yardım dağıtım modeli tehlikelidir. İstikrarsızlığı körüklemekte ve Gazzelileri insan onurundan mahrum bırakmaktadır" ifadeleri kullanılan ortak açıklamada, "Yardımların damla damla verilmesini ve temel ihtiyaçları olan su ve yiyeceğe ulaşmaya çalışan, aralarında çocukların da bulunduğu sivillerin insanlık dışı bir şekilde öldürülmesini kınıyoruz. Yardım ararken 800'den fazla Filistinlinin öldürülmesi dehşet vericidir. İsrail hükümetinin sivillere yönelik temel insani yardımı engellemesi kabul edilemez. İsrail, uluslararası insani hukuk kapsamındaki yükümlülüklerine uymalıdır" denilmişti.
İsrail'e silah ihracatı da durdurulmalı
Alman meclisindeki SPD grubu, Gazze bildirisine katılmanın yanı sıra Almanya'nın İsrail'e silah ihracatını da sonlandırmasını talep ediyor. Açıklamada, "Anayasamızda yer alan uluslararası hukuka uyma sorumluluğumuzun bir gereği olarak bunu (İsrail'e silah ihracatını durdurmayı) yapmalıyız" ifadesi kullanılırken Gazze'deki durumun "bir felaket olduğu ve insani açıdan bir çöküş olduğu" belirtildi.
SPD Federal Parlamento Grup Başkanı Matthias Miersch ise Almanya'nın İsrail'e karşı özel bir sorumluluk taşıdığını ancak bu sorumluluğun, başka yerlerdeki çatışmalarda olduğu gibi, Gazze'de de uluslararası hukuka uyulması konusunda ısrarcı olmaları yükümlülüğünü beraberinde gerektiğini dile getirdi. Miersch açıklamasında, "Çifte standartlar uluslararası düzeyde inanılırlığımızı zedeliyor" ifadesini kullandı.
SPD'li Ekonomik İş Birliği ve Kalkınma Bakanı Reem Alabali-Radovan da Rheinische Post gazetesine verdiği demeçte, "Gazze'de şu an inanılmaz şeyler yaşanıyor. Suçsuz çocuklar ölüyor, insanlar açlık çekiyor" diyerek acil ve kalıcı bir şekilde ateşkes sağlanması gerektiğini belirtti.
Başbakan Merz bildiriye imza koymamayı savundu
Almanya Başbakanı Friedrich Merz ise ülkesinin, Gazze'de derhal ateşkes sağlanması ve buradaki insanlara acilen insani yardım ulaştırılmasını talep eden bildiriye imza atmamasını doğru bir karar olarak değerlendiriyor. Aynı zamanda koalisyonun büyük ortağı olan, muhafazakâr Hristiyan Demokrat Birlik (CDU) Genel Başkanı Friedrich Merz, Almanya'nın haftalar önce aynı pozisyonu savunan Avrupa Konseyi mektubuna imza koyduğunu ve o mektup ile bu bildiri arasında bir fark olmadığını dile getirdi.
Salı günü Çekya Başbakanı Petr Fiala'yı Berlin'de ağırlayan Merz, görüşme sonrası düzenlenen basın toplantısında gazetecilerin sorusu üzerine, "Ben Almanya'da açık ve net bir dille oradaki (Gazze'de) durumun kabul edilebilir olmadığını en net şekilde söyleyen ilk kişilerden biriyim. Şimdi de İsrail hükümetine, ağır askeri müdahalelerini durdurması, ateşkese olanak sağlaması ve her şeyden önce halka insani yardım ulaştırılması için baskı yapmak istiyorum" dedi.
Koalisyon hükümeti içinde, herhangi bir anlaşmazlık bulunmadığını da savunan Merz, İsrail ile ilişkilerle ilgili olarak "Tüm konularda tamamen görüş birliği içindeyiz" ifadesini kullandı.
"İsrail hükümeti yalnızlaştırılmamalı"
Hristiyan Birlik (CDU/CSU) Grubu Dış Politika Sözcüsü Jürgen Hardt ise CDU'lu Almanya Dışişleri Bakanı Johann Wadephul'un Gazze bildirisine imza atmama kararına destek verdi. Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ) gazetesine yaptığı açıklamada "Dışişleri Bakanı, İsrail hükümetinin yalnızlaştırılma algısının güçlenmemesi için ortak bildiriye imza atmadı" diyen Hardt, diğer yandan aralarında SPD'nin de olduğu çok sayıda İsrail dostunun, İsrail hükümeti tarafından duyulmadıkları için Gazze'de yaşanan ölümlerle ilgili hayâl kırıklıklarını bu şekilde dile getirmelerinin, İsrail yönetimi için bir işaret olması gerektiğini belirtti.
AFP,DW / ET,JD