Almanya savunma sanayi ihracatında 2020 yılında başlayan gerileme bu sene de devam ediyor. Muhalefetteki Sol Parti'nin federal milletvekili Sevim Dağdelen'in ilgili soru önergesini yanıtlayan Federal Ekonomi Bakanlığı, hükümetin 2021'in ilk üç ayında 978 milyon euro hacminde askeri malzeme ihracatına onay verdiğini açıkladı. Bu rakam, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 16 oranında azalma yaşandığını ortaya koydu. Alman savunma şirketlerinin ülke dışına ihracak yapması, Alman yasalarına göre Alman hükümetinin onayına bağlı.

NATO ve Avrupa Birliği (AB) üyesi olmayan ve "üçüncü ülkeler" olarak adlandırılan ülkelere yönelik savunma sanayi ihracatı ise aynı dönemde daha da azalarak yüzde 43'e geriledi. Geçen yılın ilk çeyreğinde, üçüncü ülkelere 615 milyon euro tutarında ihracat yapılırken bu sene ihracat hacmi aynı dönemde 353 milyon dolarda kaldı.

Alman savunma sanayi 2019 yılında 8 milyar 15 milyon hacminde ihracat gerçekleştirmiş ve bu rakam bir rekor olarak tarihe geçmişti. Geçen yıl ise savunma ihracatında yaşanan büyük düşüşün ardından Alman hükümetinin onayından geçen ihracatın kapsamı ise 5 milyar 820 milyon euroda kalmıştı.

İnsan haklarını ihlal eden ülkelere satışlar

Öte yandan Almanya'dan tank, top, savaş uçağı gibi savunma sanayi ürünlerini satın alan ülkelerin insan hakları sicili Alman kamuoyunda yoğun tartışmalara neden oluyor. Örneğin Alman hükümetinin insan hakları ihlallerin yaşandığı ülkelerden biri olan Katar'a 2021'in ilk çeyreğinde 31 milyon 400 bin euroluk silah satışına onay vermesi ya da Devlet Başkanı Jair Bolsonaro'nun baskıcı yönetimi altındaki Brezilya'ya da 16 milyon 100 bin euro hacminde silah ihracatına onay çıkması tepkilere yol açıyor.

Soru önergesini veren Sol Parti milletvekili Sevim Dağdelen, özellikle Katar'a silah satışına hükümet tarafından onay verilmesini eleştirerek "Özellikle de uluslararası terör gruplarını desteklemek ve Müslüman Kardeşler'e arka çıkmakla suçlanan Katar'ı Alman savaş silahlarının ana müşterisi yapmak tek kelime ile sorumsuzluktur ve bundan derhal vazgeçilmelidir" değerlendirmesini yaptı.

Türkiye de tartışmalı müşteriler arasında

Arap Yarımadası'ndaki komşu ülkeler, uzun süre Katar'ı teröre destek vermekle suçlamış ve bu ülkeye ambargo uygulamıştı. Ancak ilişkiler bir süre önce yeniden iyileşme sürecine girmiş durumda. Katar'a silah ihracatı yapılması, bu ülkenin Libya krizinde aktif rol oynaması nedeniyle de tepki çekiyor. Aynı nedenden dolayı Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Mısır ve Türkiye'ye savunma sanayi ürünleri satılması da Almanya kamuoyunda tartışmaları beraberinde getiriyor.

Alman hükümeti, 2021'in birinci çeyreğinde bu ülkelerden BAE'ye 23 milyon 500 bin euro, Türkiye'ye 9 milyon euro ve Mısır'a da 600 bin euro çapında savunma sanayi ürünü satışına izin verdi.

Diğer savunma sanayi ürünleri de değerlendirmeye dahil edildiğinde Almanya'nın ilk üç ayda en fazla ihracat yaptığı ülke ise 268 milyon euroluk satışla Amerika Birleşik Devletleri (ABD) oldu. İngiltere 78 milyon 100 bin euro, Ekvador da 71 milyon 600 bin euro ile ABD'yi takip ediyor. 

dpa / ET,HS

© Deutsche Welle Türkçe