Almanya'da aşı tartışmaları korona aşılarına odaklanırken Anayasa Mahkemesinden (AYM) kızamık aşılarının zorunlu hale getirilmesi konusunda karar çıktı. Mahkeme, çocuklu dört ailenin açtığı davada kızamık aşısı zorunluluğunun anayasaya aykırı olmadığına hükmetti.

Çocuklarını aşılatmayan dört aile, aşı zorunluluğunun vücut bütünlüğünün dokunulmazlığı temel hakkına ve ebeveynlerin çocuklarının eğitimi üzerindeki haklarına orantısız müdahale oluşturduğu gerekçesiyle dava açmıştı.

"Risk altındakilerin korunması" vurgusu

Almanya'da 2020 yılında çıkarılan yasayla kızamık aşısı zorunlu hale getirilirken kızamık aşısı olmamış çocuklar okul öncesi eğitime dahil olamıyor. AYM kararında temel haklara yönelik müdahalenin önemsiz olmadığı, ancak mevcut şartlar altında uygun görüldüğü kaydedildi. Yasa yapıcının, "başvurucuların çıkarlarına karşı, kızamık enfeksiyonu riski altındaki kişilerin korunmasına öncelik verdiği, bunu yaparken anayasa hukukunu ihlal etmediği" belirtildi.

Kararda kızamık aşısı zorunluluğunun kızamık virüsünün tamamen yok edilmesi hedefine hizmet ettiğine de dikkat çekildi. Uzmanlar, yüksek derecede bulaşıcı kızamık virüsünün, nüfusun en az yüzde 95'i aşılandığında etkisiz hale geleceği tahmininde bulunuyor. Uzmanlar, kızamığın zararsız bir hastalık gibi görülmemesi uyarısında bulunarak hastalığın bağışıklık sistemini uzun vadeli bir şekilde zayıflatabileceğine, beyin iltihabına yol açabileceğine işaret ediyor.

İlkokul çocukları için para cezası

AYM'ye giden yasanın odağında kreş ve ilkokul eğitimi alan çocuklar bulunuyor. 1 Mart 2020'den itibaren kreşler bir yaşından itibaren sadece kızamık geçirmiş ya da kızamık aşısı olmuş çocukları kabul edebiliyor. Bu kural bebeklere evlerinde bakıcılık yapan kişiler için de geçerli. Yasa, çocukları kreşe başlamış ailelere de aşı belgesini sunmaları için 31 Temmuz 2022 tarihine kadar süre tanımıştı. Zorunlu eğitim nedeniyle ilkokul öğrencilerinin okula gitmesine engel olunmasa da çocukları aşılanmamış ebeveynlere 2 bin 500 euroya varan para cezaları öngörülmüştü.

Kızamığı geçirmiş ya da aşılanmış olma zorunluluğu, kreş ve okullardaki çocukların yanı sıra öğretmen ve eğitmenler, hastane ve doktor muayenehaneleri, ayrıca insanların kalabalık halde bir arada bulunduğu sığınmacı barınakları gibi yerlerde de geçerli. 1971 yılı öncesinde doğanlar, hastalığı zaten geçirmiş oldukları varsayımıyla yasada kurallardan muaf tutulmuştu.

Kızamık aşısı Almanya'da 1974 yılında tavsiye edilen aşılar arasına girmiş, eski doğu Almanya'daki Demokratik Almanya Cumhuriyetinde 1970'de çocuklar için zorunlu hale getirilmişti.

dpa/BK,JD