Anayasa değişikliği paketine sert muhalefetiyle öne çıkan ana muhalefet partisi CHP, “Türkiye bir diktaya dönüşüyor” söylemini güçlendirdi. İktidar ise “Rejimi değiştirmiyoruz” savunmasına geçti. Anayasa değişikliği paketinin muhalefetteki ‘tek destekçisi’ MHP de rejim değişikliği tartışmasının muhalefete prim kazandırmayacağını iddia ediyor. Oysa ki MHP tabanının MHP yönetiminden farklı düşündüğüne dair iddialar Ankara kulislerinde her geçen gün daha da artıyor.

İktidar partisi AKP’nin MHP’nin desteğini alarak meclisin gündemine taşıdığı 21 maddelik anayasa değişikliği paketinin meclis anayasa uzlaşma komisyonundaki görüşmeleri, iktidar ile muhalefet arasındaki siyasi çekişmeyi ve çelişkileri derinleştirdi. Özellikle AKP ile CHP arasındaki rejim tartışması siyasetin ana gündem maddesi oldu. CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, pakete sert muhalefet yapacaklarını daha önce “Başkanlık, rejim tartışmasıdır. Cumhuriyeti diktaya dönüştürmek istiyorlar” sözleriyle ilan etmişti.

'Cumhuriyet karşıtlığı' tartışması

Paketin görüşülmeye başlandığı meclis anayasa uzlaşma komisyonunda da CHP’den gelen sert çıkışlar dikkat çekti. CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel, iktidar yanlısı “Kot pantolonun üstüne kefen giyiyor bizimkiler. Halktan söker alırız, siz filanca partiyi sağlam tutun” söylemlerini hatırlatarak, toprak altında ‘kefensiz yatanları’ ve vatanı uğruna can verenler olduğunu kimsenin unutmamasını istedi. Özel’in “Rejim değişikliğini size yaptırmayız” çıkışına AKP’den “Millete meydan okumayın” tepkisi geldi.

CHP’nin AKP’yi ‘cumhuriyet karşıtı’ olarak göstermesi AKP’de çok yönlü olarak değerlendiriliyor. Başbakan Binali Yıldırım’ın açıklamasıyla tartışmayı sonlandırmak isteyen AKP yönetimi ‘rejim tartışmasının konuyu çarpıtmak’ olacağını düşünüyor ve bu tartışmadan uzak kalmaya çalışıyor. “Böyle gereksiz, böyle anlamsız tartışmalara gerek yok” diyen AKP’liler, CHP’nin ‘rejim tartışmalarını’ Türkiye’nin gündemine daha önce de getirdiğini ancak hiçbir sonuç alamadığını öne sürüyor. Bu noktada, paketin mecliste kabul edilip referanduma götürülmesi sürecinde AKP’nin de halka “Siz CHP’ye inanmayın” mesajıyla yaklaşacağı görülüyor.

CHP: Medya onlarınsa, sokaklar bizim

CHP ise rejim tartışmasını gündemden düşürmemek için her türlü gayreti gösterme çabasında. Anayasa değişikliği paketinin bir kenara bırakılıp, terörle mücadele başta olmak üzere ülkenin gerçek sorunlarının tartışılmasını isteyen CHP’li Muharrem İnce, “Halka gerçekleri anlatmaktan vazgeçmeyeceğiz. Sokaklar bizim” çıkışıyla dikkat çekti. İnce, anayasa değişikliği paketine neden karşı çıktıklarını DW Türkçe’ye anlatırken, “Adına başkanlık bile diyemiyorlar, çünkü utanıyorlar” sözleriyle AKP’ye yükleniyor.

Paketteki düzenlemelerle sadece yasama, yürütme ve yargının değil, maliyenin, üniversitelerin, tüm kamu kurum ve kuruluşlarının bir tek kişiye teslim edildiğinden yakınan İnce, “Bir kişi hem cumhurbaşkanı olacak hem de partisinin başında duracak. Sonra da tarafsız olduğunu söyleyecek. O kişiye, kendi seçtiği yardımcısı vekalet edecek. Denetimsiz, sorgusuz, sualsiz çalışacak bir cumhurbaşkanı” diyor ve CHP’ye bu noktada ‘tarihi bir görev düştüğünü’ vurguluyor. “Cumhuriyet bizden daha değerlidir. Toplumun her kesimiyle yapacaklarımız var” çağrısında bulunan İnce, CHP’nin Türkiye’de ‘keyfi yönetim’ olmayacağı konusunda güvence olmasını istiyor. İnce, “Anayasa değişikliğine göre her şeyi yapabilir, muhalefeti tutuklatabilir, süresiz OHAL ilan edebilir bir cumhurbaşkanının göreve getirilmesi isteniyor” derken, CHP’nin bunları halka iyi anlatması durumunda anayasa değişikliği paketinin kabul görmeyeceğine inanıyor. İnce, CHP’nin önümüzdeki sürece ilişkin yol haritası konusunda da “Bütün medyaya talimat verecekler ama biz bu mücadeleden vazgeçmeyeceğiz. Medya onlarınsa, sokaklar da bizim” işareti veriyor.

MHP: Fire olmaz

CHP gibi HDP de büyük ve yoğun bir kampanyayla anayasa değişikliği paketine karşı çıkıyor. Her iki muhalefet partisinin hedefinde AKP kadar, anayasa değişikliği paketinde AKP’ye destek veren MHP de var. Siyaset kulislerinde MHP yönetiminin aksine MHP tabanının ‘rejim tartışmalarından’ rahatsız olduğu ve anayasa değişikliği paketine ‘hayır’ diyeceği bilgisi yayılıyor. MHP Genel Sekreteri İsmet Büyükataman ise  CHP ve HDP’den kendilerine yöneltilen eleştiriler kadar, siyaset kulislerinde konuşulanları da DW’ye değerlendirirken “CHP önce kendi içine baksın. HDP’ye ikiz kardeş olmuş, hakkımızda yalanlar söylemeye başlamıştır” çıkışında bulunuyor. MHP’nin ‘rejim tartışmalarının’ içine girmeyeceğini, çünkü Cumhuriyet’in kazanımlarının farkında ve bilincinde olduğunu anlatan Büyükataman, MHP’nin anayasa değişikliği paketine neden destek verdiğinin iyi değerlendirilmesini istiyor.

15 Temmuz darbe girişiminin ardından Türkiye’de cumhurbaşkanının görev ve yetkilerinin bir kez daha gözden geçirilmesi gereğinin doğduğunu hatırlatan Ataman, “MHP, ülkedeki anayasa ihlalini gördü ve buna bir son vermek istedi. Fiili duruma bir yasal zemin kazandırmaktan yana tavır koydu” diyor ve anayasa değişikliği paketinde cumhurbaşkanının bütünüyle denetime açık hale getirildiğini anlatıyor. “MHP’nin rejimin değişmesiyle, tek adam yönetimiyle ilgili asla bir tasarrufu olamaz” diyen Büyükataman, “Anayasa değişikliği paketi mecliste oylanacak. İddia edilenin aksine MHP’de fire olmaz” çıkışında bulunuyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Hilal Köylü / Ankara