Afganistan'da kontrolü ele geçiren Taliban, Dışişleri Bakan Vekili Emirhan Muttaki'nin başkanlık ettiği bir heyetle Ankara'yı ziyaret etti. Kültür ve Enformasyon bakan vekili ile istihbarat başkan yardımcısının da içinde olduğu Taliban heyeti Ankara'da ilk olarak Dışişleri Bakanlığı'nda Bakan Çavuşoğlu başkanlığındaki Türk heyetiyle görüştü.

ABD'nin Afganistan'dan çekilmesinden sonra Kabil'deki büyükelçiliğini kapatmayan tek NATO ülkesi olan Türkiye, Taliban yönetiminin ziyaret ettiği ilk NATO ülkesi de oldu. Taliban yönetiminin Türkiye tarafından resmen tanınmadığını belirten diplomatik kaynaklar "Taliban'la günlük iletişim kesilmedi. Ankara'ya gelmek istediler ve geldiler. Onlara özel bir protokol uygulanmadı" bilgisini verdi.

Taliban heyeti ile yapılan görüşme sonrasında açıklama yapan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Taliban hükümetini tanımadıklarına işaret ederek, "Tanıma farklı angajmana girmek farklı. Angajman çerçevesinde özellikle acil ihtiyaç olan insani yardımların ulaştırılması gerekiyor. Afganistan ekonomisinin çökmemesi gerekiyor" diye konuştu.

Kız çocuklarının eğitim hakkı

Taliban yönetiminin özellikle ülkede kız çocuklarını eğitim hakkından alıkoyan uygulamalarından rahatsız olan Ankara, Dışişleri Bakanlığı'ndaki görüşmede de bu konuyu masaya taşıdı.

Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, "Kızların eğitimi ve kadınların iş hayatında çalışabilmesi konusunda tavsiyelerimizi paylaştık. Bir şeyin altını çizdik; bunu sadece Batılı ülkelerin bir ön şartı, bir talebi olarak görmeyin dedik. Diğer Müslüman ülkelerin de bir beklentisi olduğunu tavsiye niteliğinde söyledik. Maarif Vakfı'nın sadece kızlar için çok fazla okulu var. Bu okulların tamamında faaliyetlerin başlaması gerektiğini, kendilerinin de destek vermesi gerektiğini söyledik" diye konuştu. 

Görüşmeye ilişkin DW Türkçe'ye bilgi veren Türk diplomatik kaynaklar, Afganistan'da kız çocuklarının okula devam edebilmesi ve kadınların iş yaşamında var olması için Türkiye'nin Afganistan'a mesajlarını açıktan verdiğini dile getirdiler. Türk diplomatik kaynaklar bu mesajların ne olduğu sorusuna "Taliban'la her şey açıktan konuşuldu. Kadınları eve hapsedemeyecekleri söylendi. Gerekeni yapıp yapmadıklarını göreceğiz, takip edeceğiz" yanıtını verdiler.

Kabil havalimanı gündemdeydi

Afganistan'da tam olarak güvenlik sağlanmamış olsa da Türkiye Hamid Karzai Uluslararası Havalimanı'nın işletmesini kalıcı olarak üstlenmeyi halen istiyor. Taliban heyetiyle bu konunun yanı sıra, bölgeye ulaştırılacak insani yardımlar ve terörle mücadele konuları da ele alındı.

ABD'nin Afganistan'dan çekilmesinden sonra Kabil havalimanına geçici olarak Taliban'ın da yakın ilişki kurduğu Katar girmiş ve geçici sistemler yerleştirmişti. İnsani yardımların geçişi ve uluslararası camianın bölgeyle temasının sürmesi için Kabil havalimanının ulaşıma açılmasını isteyen Türkiye, bu konuda bir yandan Taliban yönetimiyle bir yandan da Avrupa ülkeleriyle temas halinde. İnsani yardım almak ve ekonomisini düzeltmek isteyen Taliban da Türkiye'nin bu isteğine sıcak baktığını Ankara'daki görüşmelerde dile getirdi.

Yardım paketi gönderilecek

Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, Türkiye'nin bugüne kadar Pakistan'dan alınan 33 bin tonluk bir yardım paketini Afganistan'a ulaştırdığını söyledi, kapsamlı bir yardım paketinin üzerinde çalışmaların da sürdüğünü duyurdu. Bakan Çavuşoğlu "Kardeşçe görüşlerimizi paylaştık. İnsani yardımlar için Afganistan'da angajmana girilmesi gerekiyor. Terörle mücadelede de boşluk olursa bundan DEAŞ yararlanır. Taliban yönetimine tavsiyelerde bulunduk. Taliban yönetiminin kapsayıcı olmasını, Taliban dışındakileri de yönetime almasını istedik" diye konuştu.

Çavuşoğlu, Türkiye'den Afganistan'a dönmek isteyen göçmenlere de Taliban yönetiminin yardım edeceğini söyledi.

Taliban heyeti Ankara'da Diyanet, AFAD ve Kızılay yetkilileriyle de görüşmeler yaptı. Türk diplomatik kaynaklar; görüşmelerin bölgeye insani yardımların artırılmasına dönük olduğunu belirtiyor.

CHP'den tepki

Taliban'ın Doha ofisinde hafta sonunda ABD ve Avrupa ülkelerinden gelen temsilcilerle masaya oturan Muttaki'nin Ankara'da ağırlanmasına CHP'den sert tepki geldi.

CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer, Muttaki'nin Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nce teröre destek veren isimler arasında olduğunu belirtirken, "Muttaki ve Taliban hükümetinden 18 bakan Birleşmiş Milletler'in yaptırımlar listesinde. Ancak Dışişleri, Ankara'da bakan protokolüyle Muttaki'yi ağırlayarak Taliban'ı meşrulaştırmıştır. Taliban'ın Afganistan'da terörle bağını kesmediği bilgisi hiçe sayılmıştır" dedi.

Hilal Köylü / Ankara

© Deutsche Welle Türkçe