Amerika Birleşik Devletleri'nde iktidar kadar muhalefet de İran'ın atom bombası yapma çabası içinde olduğundan emindi. Konu BM gündemine taşınmış ve Güvenlik Konseyi'nde İran'a yaptırım uygulaması kararı alınmıştı. Bir yıl önce, Aralık 2006'da çıkan kararda İran'ın uranyum zenginleştirme faaliyetleri ile nükleer silah yapma girişimi içinde olduğu varsayılarak bu faaliyetlerini durdurması için iki ay süre tanındı. Ayrıca İran'a doğrudan ya da dolaylı hassas nükleer malzeme ve balistik füze satışı ya da transferinin engellenmesini kararlaştırıldı.

İran'a verilen süre geçen Şubat ayında doldu. Tahran uranyum zenginleştirme çalışmalarını durdurmayı, nükleer programının sivil amaçlı olduğu ve uluslararası sözleşmelerin dışına çıkılmadığı gerekçesi ile reddetti. BM denetçilerinin yanısıra, Atom Enerjisi Kurumu'nun yaptığı çalışmalarda da İran'ın uranyum zenginleştirme konusunda uluslararası sözleşmelerin dışına çıktığına dair bir şey bulunamadı.

"Kırmızı Ekip"ten ani dönüş

Washington Güvenlik Konseyi üyelerini İran'a yaptırımların sertleştirilmesine ikna etmeye çalışırken 16 Amerikan istihbarat servisini bir çatıda toplayan Ulusal İstihbarat Konseyi'nin raporu açıklandı. Amerikan gazetelerine yansıyan haberlere göre Amerikan istihbarat örgütleri bu süreçte Irak kararında olduğu gibi bir yanlış yapmamak için bir "kırmızı ekip" oluşturdular ve İran'la ilgili son bilgileri değerlendirdiler. New York Times gazetesinde yer alan ve üst düzey hükümet ve istihbarat görevlilerine dayandırılan haberde Amerikan istihbaratının, İran'la ilgili görüşünü değiştirmesine İran'ın silah geliştirme programında da sorumluluğu olan askeri yetkililerin görüşmeleriyle ilgili bilgi notlarının etkili olduğu belirtiliyor. İstihbarat servisleri bu notları ele geçirince kamuoyunu yanıltmaya yönelik olup olmadığını araştırmış ve sonuçta İran'ın nükleer silah programını 2003 yılında durdurduğu görüşünde birleşmişlerdi. Başkanlık sözcüsü Dana Perino'nun açıklamasına göre istihbarat servisleri bu konuda Ağustos ayında Bush yönetimine bilgi vermiş. Oysa Başkan Bush ekim ayında bile İran'ın nükleer silah elde etme çabası içinde olduğunu söylüyordu.

Avrupalılar rapordaki uyarıyı öne çıkarıyor

Bu hafta başında kamuoyuna açıklanan rapor Amerika istihbarat servislerinin özellikle nükleer istihbarat alanındaki en büyük yanılgılarından biri olarak değerlendiriliyor. Konunun BM gündemine taşınmasında Başkan Bush'a destek veren Avrupa ülkeleri de zor durumda kaldı. Avrupalı liderler buna rağmen henüz Bush'a desteklerini çekmediler ve rapordaki bir başka veriyi İran'ın uranyum zenginleştirmeye devam etmesi durumunda 2010-15 yılları arasında nükleer silah üretecek duruma gelebileceği uyarısını öne çıkarıyorlar. Rusya ve Almanya raporun bu bölümüne dikkat çekerek, İran'ın uranyum zenginleştirme programına derhal son vermeye çağırdılar. İngiltere Başbakanı Gordon Brown, İran kaynaklı nükleer tehdidin hala çok ciddi olduğunu söylerken, Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy de, Amerikan istihbarat servislerinin raporunun, İran'a karşı sert tutumun devam etmesi için kanıt olduğu görüşünü savundu. İran'ın uranyum zenginleştirme programını denetleyen Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Muhammed El Baradey ise, istihbarat servislerinin raporunun Tahran'ın bu konudaki çalışmalarının dünya barışı için tehdit oluşturmadığına dair değerlendirmeleri ile örtüştüğünü söyleyerek diplomasiye bir şans daha verilmesini istedi.