Üniversite öğrencisi Ayşe Tokyaz'ın valiz içinde bulunan cansız bedeni, bir kadın cinayetinin daha nasıl göz göre göre işlendiğini ortaya koydu. 22 yaşındaki Ayşe'nin ikizi Esra Tokyaz, cinayetten önce defalarca karakola giderek kardeşinin tehdit edildiğini, zorla tutulduğunu ve can güvenliğinin tehlikede olduğunu bildirdi. Ancak ne koruma kararı alındı ne de zanlıya yönelik bir işlem yapıldı.

İstanbul Küçükçekmece'de öldürüldükten sonra Eyüpsultan'da yol kenarında valizin içinde cansız bedeni bulunan Ayşe Tokyaz cinayetiyle ilgili soruşturma kapsamında eski polis Cemil Koç dâhil yedi kişi tutuklandı. Nöbetçi Sulh Ceza Hâkimliği, Koç'un "tasarlayarak öldürme" suçundan, diğer şüphelilerin ise "tasarlayarak öldürmeye yardım etme" suçundan tutuklanmasına karar verdi. Zanlılar cezaevine gönderildi.

Esra Tokyaz, karakolda verdiği ifadenin Cemil Koç'un eline geçtiğini öne sürdü. Bu bilgi, zanlının kamu görevlileriyle ilişkili olabileceği şüphelerini doğurdu. 

DHA'nın aktardığına göre, 2024'te polislikten ihraç edilen Cemil Koç'un "gasp", "ölüme sebebiyet", "uyuşturucu kullanımı" gibi suçlardan kaydı olduğu biliniyor. Yabancı uyruklu Ece Gül Övezova'nın 2023'teki şüpheli ölümüyle ilgili de adı geçen Koç'un bu dosyadan delil yetersizliği nedeniyle serbest kaldığı öne sürülüyor.

"Devletin koruma mekanizmaları neden işlemiyor?"

Esra Tokyaz'ın karakola başvurmasına rağmen, koruma kararı alınmamasına veya zanlıya yönelik bir işlem yapılmamasına kadın hakları savunucuları tepkili.

Kadın hakları savunucusu ve avukat Selin Nakıpoğlu, kadınların adalete erişimde yaşadığı zorluklara dikkat çekiyor:

"Ayşe'nin kardeşi Esra Tokyaz oyalanmış, savsaklanmış, yıldırma politikalarının hepsine maruz kalmış. Bu ihmali yapabilme cüretini gösterenler yüzünden bir kadın daha canından oldu. Devlet, erkek şiddetiyle mücadeleyi bir devlet politikası haline getirmiyor." 

Önce Çocuklar ve Kadınlar Derneği avukatı Begüm Osma Yılmaz da "Türkiye'nin acı gerçeği niteliğinde bir olayla karşı karşıyayız. Münevver Karabulut meselesi de buna emsaldir. Bu sorun, 'Devletin koruma mekanizmaları neden işlemiyor' sorusunu gündeme getiriyor" diyor. 

İçişleri Bakanlığı inceleme başlattı

Şikâyetleri dikkate almayan ve ifadeleri sızdıran kamu görevlileri hakkında işlem yapılıp yapılmayacağı tartışılırken, İçişleri Bakanlığı ihmallerin araştırılması için bir mülkiye müfettişi ve bir polis müfettişi görevlendirdi.

Tokyaz, Işık Üniversitesi Hemşirelik Bölümü son sınıf öğrencisiydi. Tokyaz'ın öldürülmeden önce 38 yaşındaki Koç'un Küçükçekmece'deki evinin bulunduğu binaya girdiği anlara ait güvenlik kamerası görüntüleri medyada yer almıştı. Tokyaz'ın girdiği evden bir süre sonra iki kişinin bir bavulla çıktığı ve kırmızı renkli bir araçla uzaklaştığı görülmüştü.

Cinayet sonrası Koç'un, kan lekelerini gizlemek için evi kırmızıya boyadığı, temizlikçi çağırdığı ve kokuyu deodorantla maskeleyerek delilleri saklamaya çalıştığı ortaya çıktı. DHA'nın aktardığına göre ayrıca valizi taşıyan kişilere de 500 bin TL verildiği belirtildi. Valizin taşındığı anları gösteren kamera kayıtları da "Olay planlandı mı?" sorusunu gündeme getirdi.

Soruşturma etkin yürütülecek mi?

Hukukçulara göre soruşturmanın genişletilmesi gerekiyor. Kamu görevlilerinin sorumluluğuna işaret eden Nakıpoğlu, "Polislerin tedbiren açığa alınmaları gerekiyor ki kamu görevi yapamasınlar. 'Bir suça maruz kaldığımızda biz kime güveneceğiz' sorusunu vatandaşa sorduran her polisin bu konuda adaletin önüne çıkması gerekiyor" diyor. 

Nakıpoğlu ayrıca, olayın münferit bir kadın cinayeti olarak ele alınmaması gerektiğine vurgu yapıyor: "Ayşe Tokyaz'ın vücudu, bir valizin içinde yol kenarında bulundu. Ve bu, IŞİD yöntemleriyle katledilen ilk kadın değil maalesef. Son kadın da olmayacağı çok açık. Münevver Karabulut cinayeti 16 sene önce gündeme oturmuştu. Ancak dün bu olay konuşulmadı bile Türkiye'de."

Kadınlar Ayşe Tokyaz için sokakta

Ayşe Tokyaz'ın öldürülmesi, Türkiye'nin farklı kentlerinde protesto edildi. Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu İstanbul'da, Antakya Kadın Platformu da Hatay'da açıklamalar yaptı. 

Kadıköy'deki eylemde konuşan Esra Dicle, "Burada devletin sorumluluğu var. Hangi memur Ayşe'nin ikizini karakoldan çevirdiyse, o gün vardiyada hangi memur varsa onlar bulunsun ve yargılansın" dedi. 

Kadınlar, bu olayda da Türkiye'nin İstanbul Sözleşmesi'nden Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın kararıyla çekildiğini hatırlatıyor ve tedbir sağlayan 6284 sayılı kanunun etkin bir şekilde uygulanmasını istiyor. Aktivistlerin Ayşe Tokyaz için eylem çağrıları sürüyor. 

 

DW Türkçe'ye engelsiz nasıl erişebilirim?