Anayasa Mahkemesi'nin 55'inci kuruluş yıldönümü dolayısıyla Ankara'da Anayasa Mahkemesi (AYM) Yüce Divan Salonu'nda düzenlenen törende konuşan AYM Başkanı Zühtü Arslan, Mahkeme'nin 15 Temmuz darbe girişiminin ardından ilan edilen Olağanüstü Hal döneminde çıkarılan Kanun Hükmünde Kararnameleri (KHK) denetleme yetkisine sahip olmadığını söyledi.

Olağanüstü yönetimlerin amacının olağan dönemlere dönüşün sağlanması olduğunu belirten Arslan, böyle dönemlerde Anayasa Mahkemelerine önemli görevler düştüğünü söyleyerek, en önemli görevler arasında temel hak ve özgürlükleri olağanüstü hale sebep olan durumun gerektirdiğinin ötesine geçen müdahalelere karşı korumak olduğunu kaydetti. Arslan, "Anayasa Mahkemeleri bu görevi yerine getirirken, hiç kuşkusuz olağanüstü yönetimin anayasal çerçevesi içinde hareket etmek durumundadır. Bu bağlamda, Türk Anayasa Mahkemesi de gerek norm denetiminde gerekse bireysel başvuruda anayasal sınırlar içinde kalarak, kararlarını vermeye devam etmektedir" dedi.

"Açık hüküm var"

Olağanüstü Hal (OHAL) döneminde çıkarılan KHK'larla ilgili AYM'de dava açılamayacağının açık olduğunu kaydeden AYM Başkanı Arslan, bunu şöyle açıkladı:

"Mahkememiz, açık anayasal hükmü dikkate alarak, OHAL KHK'larını denetleme yetkisine sahip olmadığına karar vermiştir. Diğer yandan Anayasa koyucunun söz konusu kararnamelere ilişkin yargısal denetimi, parlamento onayından sonra öngördüğü anlaşılmaktadır. Nitekim TBMM tarafından kabul edilerek, kanunlaşan bazı OHAL KHK'ları hakkında AYM'ye iptal davaları açılmış, bu davalarda ilk inceleme aşamaları tamamlanmış ve esas incelemeye geçilmiştir."

Arslan: Bireysel başvurular ciddi oranda arttı

Geçen yıl karara bağlanan bireysel başvuru sayısının 2015 yılından daha fazla olduğunu söyleyen Arslan, darbe girişiminin AYM'yi de etkilediğini, bireysel başvuru sayısının ciddi oranda arttığını kaydetti. 2016 yılında 15 Temmuz'a kadar yapılan başvuru sayısı 12 bin 712 iken yılın kalan 5,5 ayında 68 bin 44 başvuru yapıldığını söyleyen Arslan, 2017 yılının ilk aylarında da olağan dönemdeki sayıların üzerinde başvuru gelmeye devam ettiğini vurguladı. Arslan, "Şu anda, mahkememiz önünde tam 101 bin 557 derdest başvuru bulunmaktadır. Bu sayı, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne 47 ülkeden yapılan toplam başvuru sayısından çok daha fazladır" dedi.

Kılıçdaroğlu Arslan'ın konuşmasını yorumladı

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, CHP Parti Meclisi'nde yaptığı konuşmada, AYM Başkanı Zühtü Arslan’ın bugün yaptığı konuşmanın, 16 Nisan referandumu açısından önem taşıdığını söyledi. Kılıçdaroğlu, “AYM Başkanı bu referandumun şaibeli olduğunu, meşruiyetinin olmadığını AYM'nin 55'inci kuruluş yıl dönümünde açıkça ortaya koymuştur. AYM Başkanı’na bu duyarlılığı için yürekten teşekkür ediyorum. Bunu söyleyen parti genel başkanı, sıradan bir hâkim, üniversitede bir hoca da değil. Bunu söyleyen AYM Başkanı ve bugün söylemiştir“ dedi.

AYM'nin kuruluş yıldönümünü de kutlayan Kılıçdaroğlu, "Yargıç görevini yapıp adaleti dağıttığı sürece haklı ile haksızı ayırdığı sürece başımızın üstünde yeri var. Bu adalet kurumuna saygının da bir gereğidir. Hak hukuk ve adalet kavramları hem birbirini tamamlayan hem de aynı zaman da toplumsal birlikteliği, adaleti sağlayan temel kavramlardır" diye konuştu.

YSK’yı eleştirdi

16 Nisan referandumunun seçim kanununa aykırı yapıldığını söyleyen Kılıçdaroğlu, "Açık hükme rağmen neden mühürsüz zarflar geçerli kabul edildi? Bunun cevabını henüz almış değiliz“ dedi. “YSK çalınmış, iradesi çalınmış, ipotek altına alınmıştır“ diye konuşan Kılıçdaroğlu, “YSK'nın bu kararı alan hâkimleri kimden talimat aldılar. Yasanın açık hükmüne rağmen farklı yorumlayarak geçersiz oyları geçerli sayan talimatı kimden aldılar bunu açıklamak zorundalar” dedi.

 
© Deutsche Welle Türkçe

DHA, HT/BK/GA