Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın komedyen Jan Böhmermann'a, programında okuduğu şiir nedeniyle açtığı dava bir üst mahkemede. Hamburg Eyalet Yüksek Mahkemesi basın sözcülüğünden yapılan açıklamada, temyiz duruşmasının 27 Şubat'ta Hamburg Eyalet Yüksek Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi'nde görüleceği belirtildi. Açıklamada temyiz duruşmasında, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın avukatlarının yaptığı, şiirin tamamının yasaklanması yönündeki talebin görüşüleceği belirtildi.  

Cumhurbaşkanı Erdoğan komedyen Jan Böhmermann hakkında 31 Mart 2016 tarihinde Alman 2. televizyon kanalı ZDF'deki Neo Magazin Royale programında okuduğu şiir nedeniyle dava açmıştı. Erdoğan'ın o dönemki avukatı Michael-Hubertus von Sprenger şiirin "içerikten yoksun" ve "insan onurunu aşağılayıcı" bir karalama olduğunu ileri sürmüş, Böhmermann ise şiiriyle Almanya'da izin verilen hicivle yasaklı hakaret arasındaki farkı göstermek istediğini söylemişti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın avukatları Hamburg Eyalet Mahkemesi'ne esas dava henüz başlamamışken ihtiyati tedbir alınması için başvurmuş, mahkeme vermiş olduğu ihtiyati tedbir kararında şiirin bazı bölümlerinin "hakaret içerikli ve onur kırıcı" olduğuna hükmederek bu bölümlerin tekrarlanmasını yasaklamıştı.

Mahkeme 10 Şubat 2017 tarihinde verdiği kararda, 24 mısralık şiirin 18 mısrasının bir daha okunmasını yasaklamış ve böylece ihtiyati tedbir kararını onaylamıştı. 

Şiirin tamamının yasaklanması talebi

Karar sonrasında Erdoğan'ın avukatları şiirin "eleştiri değil, kişilik haklarını ihlal eden küçültüçü bir nitelik taşıdığı" iddiasıyla bir üst mahkemeye başvurmuş ve şiirin tamamen yasaklanmasını talep etmişti. Böhmermann'ın avukatı da şiirin bir bütün olduğu ve parçalanarak yasaklanamayacağı gerekçesiyle karara itiraz ettiklerini açıklamıştı.

Böhmermann'ın okuduğu şiir Almanya-Türkiye ilişkilerini de etkiledi. Türk hükümeti Böhmermann'ın "yabancı devlet yöneticilerine hakaret" suçunu düzenleyen Alman Ceza Yasası'nın 103'üncü maddesinden yargılanması konusunda Alman hükümetine sözlü nota vermişti. Alman hükümeti soruşturma başlatılmasına onay vermiş, ancak 103. maddenin de ceza yasasından kaldırılması için harekete geçileceğini açıklamıştı. Federal Meclis geçen yıl bu suçu düzenleyen 103. maddenin 1 Ocak 2018 tarihinden itibaren yasadan çıkarılmasına yönelik düzenlemeye onay verdi ve bu yıl itibariyle düzenleme yürürlüğe girdi.

Alman Ceza Yasası'nın 103. maddesi, "yabancı devlet başkanlarına hakaret" suçlamasıyla 3 yıla kadar hapis cezası öngörüyordu. Normal vatandaşa yönelik hakareti düzenleyen yasalarda öngörülen azami hapis cezası süresi ise 1 yıl ile sınırlı. 103. maddeden dava açılabilmesi için de Alman hükümetinin onayı gerekiyordu.

©Deutsche Welle Türkçe

epd,dpa/ HT,BK