Alman haber ajansı dpa, Alman Dışişleri Bakanlığı yetkililerine dayandırdığı haberinde, hükümetin dava açılmasına sıcak bakmadığını bildirmişti. Habere göre Dışişleri Bakanı Frank-Walter Steinmeier’e yakın kaynaklar, ‘cezai yaptırımın doğru bir yol olacağı konusunda şüpheli.‘ Alman yetkililerin, işin sürüncemede kalmasının kimseye bir yararı olmayacağı görüşünde oldukları belirtiliyor. Alman hükümet sözcüsü Steffen Seibert, pazartesi günü yaptığı açıklamada, incelemenin sonuçlandırılmasının birkaç gün  alacağını, ancak birkaç haftayı bulmayacağını kaydetmişti.

Merkel üzerindeki baskı artıyor

Alman hükümeti, bir yanda Erdoğan’ın kişisel suç duyurusu ve Almanya’da Böhmermann ve ZDF yönetimine yönelik suç duyuruları, diğer yanda ülke içinde basın ve düşünce özgürlüğü tartışmaları arasında baskı altında.

Koalisyon ortağı Sosyal Demokrat Parti’nin (SPD) Genel Başkan Yardımcısı Ralf Stegner, twitter hesabından yaptığı açıklamada, “Düşünceyi ifade özgürlüğümüzden, basın, sanat ve kültürden elinizi çekin! Bu, başka yerlerdeki iktidarlar gibi Alman hükümeti için de geçerlidir“ ifadesini kullandı.

Koalisyonun küçük ortağı muhafazakar Hristiyan Sosyal Birlik partisinin Bavyera eyalet teşkilatı başkanı Gerda Hasselfeldt de olanların çok fazla büyütülüp devlet krizine dönüştürülmemesi gerektiğini belirterek, “Ülkemizde basın ve düşünce özgürlüğü var“ diye konuştu.

"Belaltı ifadeler, hakaret ve küfür"

Böhmermann, kamu yayıncılık kuruluşu ZDF’te 31 Mart’ta yayınlanan ve Erdoğan’a yönelik belaltı ifadeler, hakaret ve küfür içeren şiirini, hicivle sövgü arasındaki farkı ortaya koymak için okuduğunu savunmuştu. Daha önce NDR televizyonundaki Extra3 programında yayınlanan ve Erdoğan’ın politikalarını eleştiren hiciv videosu Türkiye’nin tepkisini çekmiş, Alman Büyükelçinin Türk Dışişlerine çağrılması Alman kamuoyunda yoğun eleştirilere yol açmıştı. Böhmermann, Extra3’ün hiciv videosuna destek için okuduğu şiire birkaç kez ara vererek “Ama şu an okuduklarıma Almanya’da izin verilmez“ demişti. ZDF, yayının ardından, kurumun ilkeleriyle bağdaşmadığı gerekçesiyle programı internetteki arşivinden çıkarmıştı.

“Son sözü muhtemelen AYM söyleyecek”

Alman medya hukukçusu Stefan Engels vakanın Anayasa Mahkemesi’ne kadar taşınabilecek kapsamda olduğuna dikkat çekti. Sürecin sonunda AYM’nin sınırları yeniden tanımlamasının gündeme geleceğini kaydeden Engels, “Ben bu kadar tırmanan bir olaya şimdiye kadar tanık olmadım“ diye konuştu. Böhmermann’ın Erdoğan’a hakaret etmek değil, ona hakaretin nasıl olacağına dair bir örnek gösterme amacıyla şiiri okuduğunu belirttiğine dikkat çeken Engels, değerlendirmede bunun göz önünde bulundurulması gerekeceğini kaydetti ve olayı orijinal kılanın bu olduğunu söyledi.

Kamuoyu anketinden ne çıktı?

Bu arada Alman kamuoyu da konuyu yakından takip ediyor. Kamuoyu araştırma şirketi YouGov’un anketine katılanların yüzde 54’ü Böhmermann hakkında soruşturma açılmasını hiçbir şekilde doğru bulmadığını belirtirken, soruşturmaya destek verenlerin oranı yüzde 6’da kaldı. Şiirin içeriğiyle ilgili olaraksa Almanlar bölünmüş durumda. Ankete katılanların yüzde 20’si hakaret içeren ifadeler içeren şiiri savunurken, yüzde 28’lik kesim ‘uygun olabilir‘, yüzde 20’lik kesim ise ‘uygunsuz‘ değerlendirmesinde bulundu. Ankete katılanların yüzde 9’u şiire karşı çıktı.

Merkel'e eleştiri

Almanya Başbakanı Angla Merkel’in Başbakan Ahmet Davutoğlu ile telefon görüşmesinin ardından şiiri ‘bilinçli bir şekilde incitmeye yönelik‘ diye nitelendirmesi de tartışma konusu. Ankete katılanların yüzde 41’i Merkel’in ifadesinin uygunsuz olduğunu belirtirken, yüzde 6, Merkel’in tepkisini olumlu bulduğunu söyledi.

Destek dilekçesine on binler imza attı

Diğer yandan internet imza kampanya platformu change.org’da iki gün önce açılan Böhmermann’a destek dilekçesini şu ana 120 binden fazla kişi imzaladı.

Dava hangi koşullara bağlı?

Ankara’nın Alman hükümetine Böhmermann konusunda verdiği sözlü notayla başlayan süreçte dava açılabilmesi için Alman hükümetinin onayı gerekiyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Alman komedyen Jan Böhmermann hakkında kişisel suç duyurusu konusunda ise Alman hükümetinden bağımsız olarak, hakaretten dolayı dava açılabilecek.

©Deutsche Welle Türkçe

DW,AFP,dpa/BK,NH