Butto’nun öldürülmesinin ardından Pakistan’ı zor günler bekliyor. Muhalefet liderine yönelik bu saldırı bir istisna değil, son aylardaki sürekli yükselen siyasi içerikli şiddetin zirvesi. Cepheler hala net olarak belli olmadığı için, şu aşamada da bir iç savaştan söz edilemiyor belki. Ama ordunun etkisi altındaki hükümetin güvenliği sağlamada başarısız olduğu kesin.

Ravalpindi’ye dikkat

Şimdiye kadar saldırnın failleri hakkında speküklasyonlar yapıldı. Militan İslamcıların Butto’yu tehdit ettiği biliniyordu. Benazir Butto son aylarda sürekli Amerikan yanlısı açıklamalarda bulunmuş Taliban ve El Kaide ile daha sert mücadele talep etmişti. Diğer taraftan ülkeye dönüşün sırasında Karaçi’de düzenlenen saldırdan Butto, gizli servisten ve Devlet Başkanı Müşerref’in partisinden üst düzey isimleri sorumlu tutumuştu. Her halükarda Butto’nun Pakistan ordusunun ana karargahının bulunduğu Ravalpindi’de öldürülmesi dikkat çekici. Eğer orası da güvenli değilse neresi güvenli olabilir ki?

Pakistan’da seçimlerin planlandığı gibi 8 Ocak’ta düzenlenmesi artık zor görünüyor. Tüm ülkede güvenlik koşulları cansıkıcı durumda. Dün Butto’ya düzenlenen saldırdan önce Navaz Şerif’in partisinden dört politikacı öldürüldü.

Afganistan faktörü

Pakistan halkı on yıllardır sürekli artan şekilde şiddet ve ordu tarafından biçimlendirildi. Afganistan’dan sınırötesine sızan bir gelişme de denebilir. Sovyetler’e karşı Batı destekli savaş orduyu, gizli servisleri ve Pakistan’daki militan İslamcıları güçlendirdi. Silah edinme ve şiddet eğilimi giderek yayılıyor. Politik anlaşmazlıklarda, ister dini ister etnik isterse politik gruplar arasında olsun, şiddete başvurmak bugün ne yazık ki Pakistan’da gündelik hal aldı.

Bu şiddet girdabından kurtulmak hiç de kolay değil. Ama bu çaba, son aylarda Pakistan’daki sivil toplumun ayağa kalkma girişimine dayandırılmalı. Avukatların, gazetecilerin politik birer güç olarak kendini konumlandırdığı çabaya… Pakistan’ın güvenilir sivil kurumlara ihtiyacı var. Olağanüstü hal, savaş hukuku ve güvenlik güçlerine tanınan daha fazla yetki ile bu girdaptan çıkılamaz. Uluslar arası toplum da artık Pakistan’ın gerçek bir demokrasiye dönüşmesi için baskı yapmalı.