Türkiye'de Nisan ayında gündeme gelen belediyelerin hizmet pasaportlarıyla insan kaçakçılığı yaptığı iddialarıyla bağlantılı sadece Almanya'nın Bavyera Eyaleti'nde dört soruşturma açıldığı, üçünün hâlâ sürdüğü öğrenildi. Bavyera Eyalet Meclisi'nden Yeşiller partili milletvekili Cemal Bozoğlu'nun verdiği soru önergesini cevaplayan eyalet hükümeti, eyalette Weiden in der Oberpfalz, Traunstein ve Münih savcılıklarında konuyla ilgili soruşturmalar yürütüldüğü bilgisini verdi.

Weiden Başsavcılığının, Çekya sınırındaki Waidhaus'ta Ekim/Kasım 2020 tarihlerinde yapılan kontrollerinde aynı organizatörlerin getirdiği ve gri pasaportlarla giriş yapan çok sayıda kişinin tespit edilmesi üzerine soruşturma başlattığı belirtildi. Weiden in der Oberpfalz Başsavcısı Gerd Schäfer de daha önce DW Türkçe'ye verdiği bilgide 2020 sonu itibarı ile inceleme başlatıldığını,Ocak 2021'de de Çekya sınırı üzerinden en az 213 kişiyi getirmek veya getirmeye teşebbüsten 30 şüpheli hakkında adli soruşturma açıldığını söylemişti.

Sadece Çekya sınırından girenlerde en az 20 iltica

DW Türkçe'nin soruşturmada son durumu sorduğu Weiden in der Oberpfalz Başsavcılığı, aralarında otobüs şoförü ve gri pasaportu sağlayan kişiler de dahil olmak üzere 30 kişi hakkında başlatılan soruşturmanın sürdüğünü aktardı. Hakkında soruşturma yürütülenlerin tamamının Türk vatandaşı olduğu ve Türkiye'de ikamet ettiği, söz konusu 213 kişiden 20'sinin ise iltica başvurusunda bulunduğu belirtildi. 

DW Türkçe'ye bilgi veren soruşturma savcısı Christian Härtl, Alman makamlarının Türk yetkililerle bağlantı içinde olduğuna da dikkat çekti. 

Bavyera Eyalet Hükümeti ise soru önergesine verdiği yanıtta, hukuki açıdan zor bir soruşturma olduğu, ancak yakında tamamlanmasının hedeflendiği kaydedildi. Soruşturmanın zorluğunun insan kaçakçılığının resmi ve geçerli pasaportlarla yapılmış olmasından kaynaklandığı ifade ediliyor. 

Ordu Korgan'dan gelenler arasında üç yaşından küçük çocuk var

Bavyera hükümeti, gri pasaportla insan kaçakçılığı yapılmasıyla bağlantılı olarak eyalette açılan ikinci soruşturmanın Avusturya sınırına yakın Traunstein kentinde sürdüğünü belirtti. Traunstein Başsavcılığı’nın yürüttüğü soruşturmanın, gri pasaportla seyahat eden 46 yolcu ile Schengen vizesi sahibi dört şoförün bulunduğu bir otobüse 1 Ağustos 2020'de yapılan kontrol üzerine açıldığı ifade ediliyor.

DW Türkçe'nin ulaştığı belgelere göre, Ordu Korgan Belediyesi sağlanan gri pasaportlu 46 kişinin bulunduğu otobüste, 29 Kasım 2017 doğumlu, yani seyahat sırasında üç yaşından küçük bir çocuk da bulunuyordu. Soruşturma dosyasına giren belgelere göre, biri Tarsus diğeri Torba doğumlu iki kişi hariç, Ordu Korgan Belediyesi tarafından gönderilen gri pasaportlu diğer yolcuların Bingöl, Muş, Urfa ve Elazığ doğumlu kişiler. Otobüsün eski Avusturya sınır kapısı olan Walserberg'de kontrol edildiği, Freilassing polisinin şüphe üzerine söz konusu kişileri davet eden Ersin K. isimli Nord Bau Kilit adlı şirketin sorumlusunu telefonla aradığı ve görüşmede Ersin K.'nın, gri pasaportlu kişilerin Almanya'da 10 gün kalacağı bilgisini verdiği de tutunaklarda yer alıyor.

Hakkında soruşturma yürütülen iki kişinin avukatı Mahmut Erdem, Ordu Korgan'dan gelen ve Almanya sınırında kontrol edilen gri pasaportlu kişilerin durumundan şüphelenen polisin Hannover'de kalacaklarını söyledikleri oteli de kontrol ettiğini, otel yetkililerinden konaklamanın iptal edildiğini öğrendiklerini söyledi. Erdem'in aktardığına göre bu grupta yer alan en az bir aile siyasi sığınma başvurusunda bulunurken, otobüsteki grubun geri kalanı ise Hollanda ve Almanya’ya dağıldı.

Seyahat şirketi 2018-2023 arası için ruhsat almış

Traunstein Başsavcılığı, Türkiye ikametli şoförlerin otobüsteki gri pasaportlu kişilerin Almanya'ya iltica talebinde bulunacaklarını bildiklerine dair kanıt bulunamadığından şoförler hakkında takipsizlik kararı verildiğini açıkladı. Gri pasaportla gelen kişileri Almanya'ya davet eden kişi Ersin K. hakkındaki soruşturma dosyasının ise sorumlu Hannover Başsavcılığı'na gönderildiği belirtildi.

Soruşturma dosyasında yer alan bilgiye göre, gri pasaportla Türkiye'den transfer yapan seyahat şirketi Yazıcıoğlu Turizm Nakliyat, Alman otobüs şirketi Marco Schäfer GmbH ile işbirliği yaparak 2018- 2023 arasında yolcu taşıma ruhsatı aldı. Yine dava dosyasına giren bir belgeye göre, otobüste bulunan yolculardan Münih'e kadar taşıma ücreti olarak kişi başına 100 euro alındı.

Üçüncü soruşturma da Münih'te

Bavyera Eyalet Hükümeti'nin verdiği bilgiye göre, gri pasaportlarla bağlantılı olarak Münih kentinde de biri Nisan 2021, diğeri Mayıs 2021 olmak üzere iki ayrı soruşturma açıldı. Bunlardan ilki üçüncü lig kulübü Münih Türk Gücü'nün suç duyurusu üzerine gerçekleşti.

Urfa Ceylanpınar'dan 37 kişinin Münih Türk Gücü'nün daveti üzerine bir spor projesi çerçevesinde Almanya'ya geldiği, gri pasaportla gelen bu grubun bir bölümünün geri dönmediği iddia edildi. Münih Türk Gücü yönetimi ise kendilerinin yolladığı iddia edilen davetiye belgesinin sahte olduğunu belirterek suç duyurusunda bulundu.

Spor kulübü, davetiyede yer alan Ceylanpınar'dan grubun geleceği belirtilen 16-22 Şubat 2020 tarihlerinde buluşmanın zaten imkansız olduğunu, zira o tarihte önceden planlandığı üzere sezon arası antrenman için takımın Türkiye'de bulunduğuna işaret etti. 

Alman İçişleri Bakanlığı: Tedbirler etkili oldu 

Gri pasaport soruşturmalarıyla ilgili DW Türkçe'nin sorularını yanıtlayan Almanya İçişleri Bakanlığı, Türk Emniyet Teşkilatı ile de yakın işbirliği içinde olunduğunu ve bunun sonucunda gri pasaportlu vakaların azaldığını aktardı. Sınır güvenliğini sağlayan emniyet birimleri ile sınır ötesi ulaşımdan sorumlu makamların bilgilendirilip hassas hale getirildiğini kaydeden Bakanlık, alınan tedbirlerin etkili olması sebebiyle Türkiye ile gri pasaport uygulamasının dondurulması veya devre dışı bırakılması gibi tedbirlerin planlanmadığı da belirtildi.

Almanya Dışişleri Bakanlığı ise DW Türkçe'nin konuyla ilgili sorularına yanıt vermedi. 

Almanya Dışişleri Bakanlığı, hizmet pasaportu da denilen gri pasaportu, Türkiye vatandaşlarının vize alma zorunluluğu olmadan kısa süreliğine Almanya'ya gelebileceği resmi belge olarak tanımlıyor. 

Elmas Topcu

© Deutsche Welle Türkçe