Türkiye’de siyaset Ramazan Bayramı sonrasına hazırlanırken, partilerin koronavirüs salgınının etkisini yitirmesiyle birlikte daha çok sahaya ineceği ve TBMM'nin önemli yasalar için aktif bir biçimde çalışacağı bir döneme giriliyor.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın hafta sonu açıkladığı “gönül seferberliği” Ankara’daki siyasi kulislerde farklı açılardan yorumlanırken, muhalefet partileri de olası bir erken seçime hazırlıksız yakalanmamak için çalışıyor.

Erdoğan, İstanbul il teşkilatıyla yaklaşık 2 aylık aranın ardından video konferansla yaptığı toplantıda, "Yarından tezi yok yeni bir gönül seferberliği başlatıyoruz. Sokağa çıkma kısıtlaması günlerinde telefonla ulaşarak, Çarşamba'dan itibaren de bizzat sahaya inerek, milletimize gidecek, kendimizi anlatacak, onun da derdini dinleyeceğiz" ifadelerini kullanmıştı.

Bu sözler bazı siyasi uzmanlar ve muhalefet yetkilileri tarafından erken seçim sinyali olarakyorumlanırken, Erdoğan bir gün sonra 81 il teşkilatı ile bayramlaşması sırasında ise “Önümüzde hem programlarımızı uygulamak hem milletimizle gönül bağımızı güçlendirmek için 3 yıllık bir vakit var” diyerek bu iddialara üstü kapalı şekilde yanıt verdi.

Erdoğan’ın "gönül seferberliği” olarak tanımladığı ve teşkilatlara verdiği talimatın salgının bitimi ve yasakların kaldırılmasıyla hız kazanması bekleniyor. AKP teşkilatlarından halkla yapacakları yüz yüze temaslarda salgınla mücadele başta olmak üzere iktidarın başarılı faaliyetlerini aktarmaları istendi.

Erken seçim tartışmaları gündemde

Partilerin siyasi faaliyetlerinde görülen ivme ve MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin kısa bir süre önce gündeme getirdiği siyasi partiler kanunu ile seçim yasasında değişiklik önerilerini aynı kapsamda değerlendiren bazı uzmanlar, seçimin daha erkene alınacağını öne sürüyor.

Konsensus Araştırma’dan Murat Sarı, DW Türkçe’ye yaptığı açıklamada, erken seçim için başlangıçta sonbaharı öngördüğünü ancak pandemi nedeniyle bunun artık mümkün olamayacağını söyleyerek, 2021 yılının Mart ayından sonra her an seçim beklediğini ifade ediyor.

Sarı, normalde 3 yıl sonra yapılması gereken seçimin erkene alınmasında ona göre etkili olan hususlardan birinin ekonomik krizin yanı sıra koronavirüs ile mücadele olduğunu söylüyor ve bunu şöyle açıklıyor:

"Sadece son normalleşme prosedürlerini açıkladıkları gün, iktidarın oyu bir anda 1-2 puan yukarı çıktı. Ne kadar çok mutluluk, o kadar çok oy. Son 18 yıl incelendiğinde erken seçim öncesinde hep böyle büyük bir kriz ve AK Parti’nin bu krizden iyi bir şekilde çıktığını göreceksiniz.”

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu da Fox TV'de yaptığı açıklamada, Erdoğan'ın gideceğini gördüğünü ve CHP'yi geriletme peşinde olduğunu savunarak, "Sayın Bahçeli de 'Ben bunlardan bıktım, ekonominin hali ortada' der, erken seçim ister" sözleriyle bu ihtimali değerlendirdi.

Oluç'a göre değişiklik talebinin zamanlaması manidar

Muhalefet partileri, uzun zamandır demokratik olmadığı eleştirilerine maruz kalan seçim yasası ve siyasi partiler kanununda gerekli değişikliklerin şimdi istenmesini manidar buluyor.

DW Türkçe’ye konuşan HDP Grup Başkanvekili Saruhan Oluç, bu iki yasanın da 12 Eylül’ün mirası olduğunu ve değiştirilmelerinin zaman zaman gündeme gelmesine rağmen adım atılmadığını söyleyerek, "Neden şimdi yeniden gündeme geldi bunu değiştirmek? Neden 6 ay evvel, bir sene evvel gelmedi? Neden şimdi sorusunun cevabı da AKP içinden çıkıp kurulan DEVA ve Gelecek Partilerinin seçimlere yönelik yaptıkları hazırlıklardır.”

MHP liderinin yasalarda değişiklik çağrısı Kılıçdaroğlu’nun yeni kurulan Ali Babacan’ın DEVA ve Ahmet Davutoğlu’nun Gelecek Partisi’ne seçime girmelerinde destek olabileceklerini söylemesinin hemen ardından gelmişti.

Her iki yeni parti de teşkilatlanmaya hız verdiklerini söyleyerek, yaz aylarında bu süreci tamamlayacaklarını ifade ediyor. Siyasi partilerin seçime katılabilmesi için 81 ilin en az yarısında teşkilat kurmuş ve büyük kongresini yapmış olması veya TBMM’de grubu bulunması gerekiyor.

“Asıl salgın ekonomide olacak”

AKP’nin başlatacağı gönül seferberliğine karşılık muhalefet de salgın nedeniyle ara vermek zorunda kaldığı saha çalışmalarına hız vermeyi planlıyor.

İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener’in bir süre önce yaptığı ülke turunun Erdoğan’a “ilham vermiş” olabileceğini söyleyen İYİ Parti Grup Başkanvekili Lütfü Türkkan, “Vatandaşla temas tabi önemli ama Sayın Erdoğan’a korumalardan kimse yaklaşamıyor ki. Sadece ‘benim yüzümü görsün, belki ikna olur’ demek yanlış. Hayır, yüz görümlüğü bitti” yorumunda bulunuyor.

HDP’nin sahaya inme kararının ise gelecek hafta başında parti eş genel başkanlarının düzenleyeceği basın toplantısında açıklanması bekleniyor.

Türkkan, koronavirüs sonrasında salgının bir de ekonomi alanında yaşanacağını belirterek, “Ekonomik salgın önemli bir eşik iktidar için. Bu salgın milleti hasta ediyor belki ama iktidarları öldürüyor. O ölümden önce seçime gitmeye çalışıyorlar diye düşünüyorum. Bununla ilgili anketler yaptırıyorlar. Ama anketlerin hiçbiri şu anda uygun gördüğü bir zemin hazırlamadı” diyor.

Bayramdan sonra AKP ile MHP’nin siyasi partiler ve seçim yasalarında değişiklik önerilerine ilişkin çalışmalarının sürmesi bekleniyor. AKP Grup Başkanvekili Naci Bostancı “Halkın tayin ettiği milletvekillerinin temsil ettiği siyasi iradenin çeşitli oyunlarla, ahlaka, demokrasiye aykırı şekilde değiştirilmesine, pazara çıkartılmasına imkan vermeyecek bir hukuki çalışmayı MHP ile birlikte yürütmekteyiz” ifadelerini kullanmıştı.

Söz konusu düzenlemenin de Haziran ayında Meclis gündemine getirilmesi hedefleniyor.

Gülsen Solaker / Ankara

© Deutsche Welle Türkçe