Almanya'da bir bilimsel araştırma için 60 gün boyunca yatakta yatacak kişiler aranıyor. Çalar saat ve alarm sesinden nefret edenler, kimse dokunmasa da bir uykumu alsam diyenler için bulunmaz bir fırsat gibi görünüyor. Ama kulağa geldiği kadar kolay değil.

Alman Havacılık ve Uzay Merkezinin (DLR) yapacağı araştırma, Ay ya da Mars'a gelecekte yapılacak olası yolculuklara hazırlık amacı taşıyor. Köln kentinde yapılacak araştırmada, yerçekimsiz ortamda uzun süreli bir seyahatin insan vücudu üzerindeki baş dönmesi, koordinasyon bozuklukları gibi olumsuz etkileri mercek altına alınacak.

Gönüllülerin 60 gün boyunca üzerinde yatacağı yatak sıradan bir yatak değil. Baş tarafı 6 derece eğik. Yani deneklerin başı, ayaklarından daha düşük seviyede olacak.

Araştırmanın yöneticisi Edwin Mulder, bu eğimde vücuttaki sıvıların uzaydaki astronotlarınkiyle neredeyse aynı şekilde yer değiştirdiğini belirtiyor ve ekliyor: "Yer çekimi olmayınca vücudun üst kısmına daha fazla, bacaklara daha az sıvı gidiyor. Kafadaki basınç artıyor, hareketsizlik nedeniyle kemikler ve kaslar zayıflıyor, denge duygusu bozuluyor ve dolaşım sistemi değişiyor." Mulder, vücuttaki bu değişikliklerin Ay ya da Mars'a iniş sonrasında astronotlar için önemli bir sorun olduğuna ve tüm misyonu tehlikeye atabileceğine işaret ediyor.

Denekler dört gruba ayrılacak

Köln'deki DRL araştırmacıları, Amerikan Havacılık ve Uzay Dairesi NASA ile birlikte, vücuttaki değişikliklerin yarattığı olumsuz etkilere karşı önlemler geliştirmeyi hedefliyor. Araştırmada denekler dört gruba ayrılacak. Grupların birinde vücudun konumu ve hareketleriyle ilgili hissin canlı tutulması hedefleniyor. Bu gruptaki deneklere özel bir simülatör yoluyla bir hava yastığı üzerinde havada süzülüyormuş hissi verilirken ayaklarının kemerlerle bir denge tahtasına bastırılmasıyla sanki ayakta duruyormuş gibi hissetmeleri sağlanacak.

Bir grup sadece yatakta yatarak kontrol grubu işlevi görecek, hiçbir fiziksel faaliyette bulunulmadığındaki durumun karşılaştırılması için kullanılacak. Üçüncü gruba ek ağırlık ve kuvvet antrenmanları yaptırılacak. Dördüncü grupta ise kaslar Elektriksel Kas Uyarımı (EMS) yoluyla uyarılacak. Tüm gruplar için ortak kural ise, her ne yaparlarsa, yatar vaziyette yapmaları. Buna vücut bakımı, tuvalet ihtiyacı, yemek yeme ve boş zamanları değerlendirdikleri aktiviteler de dahil.

18 bin euro verilecek

DLR'den yapılan açıklamada yatak araştırmalarının 1980'li yıllardan beri yapıldığına ve uzay alanında şimdiye kadar önemli katkılar sağladığına işaret edilerek şu anki araştırmalarda Mars gibi uzun süreli yolculuklara odaklanıldığı kaydedildi.

Köln'de Eylül ayında başlaması planlanan araştırmaya katılacak gönüllülere 18 bin euroluk masraf tazmini ödenecek. Araştırmanın yöneticisi Mulder, bunun kolay kazanılmış bir para olmadığına vurgu yaparak "İki ay boyunca kesintisiz yatar pozisyonda kalmak gerçek bir sınama" diyor.

Araştırma, 60'ı yatakta olmak üzere toplam 88 gün sürecek. Katılacak gönüllülerin 24-55 yaş grubunda ve 153 ila 190 santimetre boyunda olması, Vücut Kitle Endeksinin (BMI) 18-30 aralığında bulunması gerekiyor. Sağlıklı olmak, sigara içmemek ve iyi Almanca konuşmak da aranan nitelikler.

dpa/BK,BÖ

DW Türkçe'ye engelsiz nasıl ulaşabilirim?