1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Binlerce Özbek katliamdan kaçıyor

13 Haziran 2010

Kırgızistan’ın güneyindeki etnik çatışmalarda 100’e yakın Özbek öldü. Binlerce kişi Özbekistan’a kaçmaya çalışıyor. Aralarında yaralıların da bulunduğu 75 bin kişi sınıra yığıldı.

Fotoğraf: AP
Fotoğraf: AP

Nisan ayında yaşanan isyanla iktidarın el değiştirdiği Kırgızistan'da bu kez etnik Kırgız ve Özbek gruplar arasında başlayan çatışmalar, ülkeyi iç savaşın eşiğine getirdi.

Oş kentinde 3 gün önce başlayan çatışmalar, Celalabad ve ülkenin diğer kentlerine yayılırken, hükümet Oş kent merkezi, Karasu ve Aravan bölgelerinde 24 saat sokağa çıkma yasağı ilan etti.

Kırgızistan Sağlık Bakanlığı, olaylarda 82 kişinin öldüğünü, 1076 kişinin yaralandığını açıkladı. Etnik şiddet nedeniyle binlerce Özbek'in evlerini terk etmek zorunda kaldığı ve Özbekistan sınırına kaçtığı bildiriliyor. Oş kentinde Özbeklerin ev ve işyerlerinin yanı sıra devlet ve kamu binalarının da yakıldığı belirtiliyor.

Geçici yönetim Moskova'dan yardım istedi

Fotoğraf: AP

İki ay önce Kurmanbak Bakiyev'i devirerek iktidara gelen muhalifler, yayılan şiddet olayları nedeniyle zor günler geçiriyor. Geçici yönetimin Devlet Başkanı Rosa Otunbayeva, olayları bastırmak için Rusya'dan askeri yardım talep ederken; Moskova yönetimi, yaşananların “Kırgızistan'ın iç meselesi” olduğu gerekçesiyle bunu reddetti. Kırgızistan hükümeti bunun üzerine, 18-50 yaş grubundaki vatandaşların silah altına alınmasına karar verdi. Kırgız yönetimi, bölgedeki güvenlik kuvvetlerine de şiddet olaylarını bastırmak için gerektiğinde silah kullanma emri verdi.

Merkezi Bişkek'te bulunan hükümet, Özbeklerin nüfusun yaklaşık yarısını oluşturduğu ülkenin güneyindeki Oş ve Celalabad kentlerinde kontrolü ele almakta zorlanıyor. Devrik lider Kurmanbak Bakiyev'in güçlü olduğu güney kentlerinde 13 Mayıs'ta da isyan girişimi yaşanmıştı. Belarus'ta sürgünde bulunan Bakiyev, 3 gün önce başlayan ve yayılan çatışmalarla ilgisi bulunmadığını açıkladı.

Binlerce Özbek zor durumda

Fotoğraf: AP

Kırgız grupların saldırıları üzerine bazı Özbek mahallelerinde barikatların oluşturulduğu, binlerce Özbek'in de Özbekistan sınırına kaçtığı bildiriliyor. Oş kentinde birçok yerleşim biriminde doğalgaz ve elektrikler kesilirken, gıda sıkıntısı çekildiği haberleri geliyor.

Rusya, evlerinden kaçan ve çoğu kadın ile çocuklardan oluşanlara yardım etmek için sınır bölgesine doktor ve gıda malzemeleri gönderdi.

Özbekistan yönetiminin, güvenlik gerekçesiyle sınır kapısından geçişleri durdurduğu bildiriliyor.

Avrupa Birliği, gelişmeler üzerine özel temsilcisi Pierre Morel'i bölgeye gönderme kararı aldı.

Kırgızistan'daki istikrarsızlık, ülkede askerî üsleri bulunan Rusya ve ABD'de büyük kaygı yaratıyor. Oş kentine 300 kilometre uzaklıkta bulunan Manas'taki ABD üssü, Afganistan'daki Amerikan kuvvetlerine yönelik lojistik destekte kilit role sahip bulunuyor.

© Deutsche Welle Türkçe

DW/dpa/AFP/Reuters, AŞ/BK