Birleşmiş Milletler 61. genel kurul toplantısının kapanışında bir sonraki dönemden beklentiler de gündeme taşıdı. Genel kurulun yeni Makedonyalı başkanı Srgjan Kerim’den, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin genişletilmesi ve reformların gerçekleştirilmesi için hükümetleri harekete geçirmesi bekleniyor.

Bu konuda bir önerge taslağı, yükselen ekonomiler arasında bulunan, hatta Güvenlik Konseyi’nde yer almak da isteyen Brezilya ve Hindistan tarafından gündeme getirilmiş ve on ikiden fazla gelişmekte olan ülke tarafında da desteklenmişti.

Oy birliği sorunu

Almanya’nın Birleşmiş Milletler nezdindeki Büyükelçisi Thomas Matussek’e göre “Onaylanan metin ile yeni bir döneme girildi. Ancak bu, hiç kimsenin reform konusunda kendi duruşundan taviz verdiği, vereceği anlamına gelmiyor”.

Şimdi ise sıra hükümetler arasında müzakerelerin yapılmasında. İngiltere’nin Birleşmiş Milletler nezdindeki Büyükelçisi Karen Pierce, “Biz, Almanya’nın, Bredzilya’nın, Hindistan’ın ve de Japonya’nın daimi üye olması taraftarıyız. Afrika’nın da daimi temsilcileri bulunması gerektiğini düşünüyoruz. Ancak şu an yaşadığımız çıkmazı aşmamızı sağlayacak tüm tekliflere açığız” diyor.

BM’de reformlar konusanda yaşanan çıkmazın sebebi, teklifin oy birliği ya da nitelikli oy çoğunluğu ile kabul edilmemesi. Pakistan ve diğer ülkeler, Güvenlik Konseyi’ne üyelerin rotasyon yöntemi ile iki ya da dört yıllık süreler için seçilmesini tercih ediyor.

Pakistan Büyükelçisi Münir Akram ise 192 üyenin seçime gitmesine dair yapılan öneriye karşı çıkıyor ve oy birliğinden taviz vermiyor: “Seçim bir opsiyon değil. Oy birliği bir seçim ile sağlanamaz.”

Büyük devletlere suçlama

Böyle bir oy birliğinin sağlanması, özellikle de bu yıl içerisinde mümkün gözükmüyor. Hindistan’ın Birleşmiş Milletler nezdindeki Büyükelçisi Nirupam Sen’e göre Amerika Birleşik Devletleri gibi ülkeler, mevcut veto haklarını kullanarak olayı çıkmaza sürüklüyor.

Bu yüzden Hintli Sen’de göre, küçük ve gelişmeke olan devletler duruma müdahale etmeli ve mevcut durumdan fayda sağlayan statükocu ülkeleri rahatsız etmeli.

Bundan tam bir hafta sonra Almanya Başbakanı Angela Merkel ve ABD Başkanı George W. Bush, 62. Genel Kurul döneminin ilk üst düzey toplantısına katılacak. Ancak siyasi gözlemciler, 61. dönemin son oturumunda gündeme taşınan, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin genişlemesi konusunun çözüme ulaştırılacağından ümitli değil.