1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

BM’nin sarsıldığı gün

Klaus Dahmann 19 Ağustos 2008

Uzun yıllar dünyanın bütün ülkelerinin yararına çalıştığı ve belli bir politika ile özdeşleştirilemeyeceği için BM’nin terör saldırılarına hedef olmayacağı sanılıyordu. Bu düşünce, Bağdat’ta, bundan 5 yıl önce son buldu.

19 Ağustos 2003 günü BM’nin Bağdat’taki merkezine düzenlenen saldırıda BM temsilcisi De Mello hayatını kaybetmişti
19 Ağustos 2003 günü BM’nin Bağdat’taki merkezine düzenlenen saldırıda BM temsilcisi De Mello hayatını kaybetmiştiFotoğraf: AP

Sergio de Mello “en iyilerin en iyisi” övgüleri eşliğinde BM’in Irak Özel Temsilciliği’ne atanmıştı. Bu görevin sadece birkaç ay süreceğini ise o günlerde kimse tahmin edemiyordu. De Mello ise Irak’taki tehlikelerin farkındaydı. BM temsilcisi “Gereğinden çok kişi hayatını kaybediyor, hem de gün be gün. Irak’ta güvenlik ve hukukun olabildiğince çabuk şekilde yeniden tesis edilmesi gerekiyor” diyordu.

Annan’ın uyarısı

Ancak de Mello bu görevi tamamlayamadan hayata veda etti. 19 Ağustos 2003 günü bir intihar saldırganı patlayıcı yüklü aracını Bağdat’taki BM binasını çevreleyen koruma duvarının üzerine sürdü. Patlamada BM temsilcisiyle beraber 22 kişi hayatını kaybetti. Bu trajik olayın ardından dönemin BM Genel Sekreteri Kofi Annan “Bu bize daha fazla güvenlik önlemi almamız gerektiğini hatırlatıyor” demişti.

Saldırıdan sonra New York’taki BM alanındaki yürüyüş yolu kaldırıldı, inşaat işçileri hemen yeni bir bariyer kurdular. Dönemin Genel sekreter yardımcısı Angela Kane bu adımı “gerekli bir nahoş önlem” olarak niteledi. Aslında BM merkezi 1990’larda da teroristlerin hedefleri arasındaydı; patlayıcı yüklü bir kamyon binanın yer altındaki garajına girmeye çalışmış, ancak garajın kapısından sığmayınca yönünün değiştirip uzaklaşmıştı. Ancak Bağdat’taki saldırı bu girişimden daha büyük bir etki yarattı.

Saldırının etkileri

BM’nin Bonn’daki merkezinden Harald Ganns, “Bu saldırının BM için bir şok olduğunu ve çok güçlü etkilere yol açtığını söylemek kuşkusuz mümkün" diyor. Ganns'a göre o ana dek BM’in, dünyanın bütün ülkelerinin yararına çalıştığı ve belli bir politika ile özdeşleştirilemeyeceği için, terör saldırılarının hedefi olmayacağı sanılıyordu. Bu öngörü Bağdat’ta şiddetli biçimde değişti. Ardından da tüm BM binalarında güvenlik önlemleri sıkılaştırıldı. Örneğin Bonn’daki merkezin önü araç trafiğine kapandı.

Harald Ganns, “Burada kılı kırk yararak icat edilen bir güvenlik sistemine sahibiz. Özellikle de dışarıdan, binaya öyle kolay kolay yaklaşılamayacağı belli oluyor. Binanın bulunduğu alanın çevresi tel örgüyle çevrili; içeriye girmek için güvenlik kapısından geçmek gerekiyor." diyor. Yine de Bm yetkilisine göre tüm önlemlere rağmen terör saldırılarından yüzde yüz korunmak mümkün değil.

Dönemin BM Genel Sekreteri Annan saldırı sonrası, "daha fazla güvenlik önlemi almaları gerektiğini" söylemiştiFotoğraf: AP
2003 yılındaki saldırı sonrası BM temsilcisiyle birlikte 22 kişi ölmüştüFotoğraf: AP