AB liderleri en kısa zamanda yeni seçilen ABD Başkanı Donald Trump ile gelecekteki ilişkileri görüşmek için AB-ABD Zirvesi’nde görüşmek istiyor. AB Konseyi Başkanı Donald Tusk ve AB Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker ortak hazırladıkları bir mektup ile Cumhuriyetçi Başkan Donald Trump’ı tebrik etti. Mektupta Avrupa ve ABD arasındaki “stratejik ortaklığa” vurgu yapan AB liderleri mümkün olan en kısa sürede Avrupa’da yapılacak bir AB-ABD Zirvesi’nde görüşme talebini iletti. 

“Transatlantik ilişkileri güçlendirmek için bugün her zamankinden daha önemli” ifadelerine yer verilene mektupta AB ve ABD’nin ortaklaşa birçok zorlukla baş edebileceği ifade edildi. AB liderleri bu zorluklar arasında IŞİD ile mücadele, Ukrayna’nın “egemenliğinin tehdidi”, iklim değişikliği ve mülteci krizini de sıraladı. Mektupta “Bağımızın güçlü ve kalıcı bir şekilde devam etmesi için hiçbir çabadan kaçınmamalıyız” ifadelerine yer verildi.

Juncker ve Tusk, ortak mektupta Amerikan ve Avrupa özel sektörü ticaret ve yatırım ortaklığı anlaşması TTIP görüşmelerine de değindi. Serbest ticaret anlaşması TTIP AB liderlerinin zirvede görüşmeyi istediği en önemli konulardan birini oluşturuyor. Ancak Trump seçim kampanyası süresince bu anlaşmayı durdurmak istediğini kaydetmişti. Bunun yanı sıra Cumhuriyetçi Başkan’ın Ukrayna krizi nedeniyle Rusya’ya yönelik AB ve ABD’nin uyguladığı yaptırım politikasını nasıl devam ettireceği de belirsiz. Trump seçim kampanyasında sık sık Putin’in liderlik gücünü övmüş, Moskova-Washington ilişkilerini düzeltmeyi hedeflemişti. Bu konu da olası bir zirvede gündeme gelecek en önemli konulardan bir diğerini oluşturuyor. 

Avrupalı liderlerden ortak değer vurgusu

İngiltere Başbakanı Theresa May Donald Trump’ı seçim zaferinden dolayı tebrik eden ilk Avrupalı liderlerden biri oldu.  “Büyük Britanya ve ABD güçlü ve sıkı ortaklar olarak kalmaya devem edecektir“ diye konuşan May, yaptığı açıklamada en kısa zamanda her iki ülke arasındaki “özel ilişki”yi konuşmak için Trump ile görüşmeyi istediğini kaydetti. İki ülkenin de özgürlük, demokrasi ve serbest girişim gibi ortak değerleri olduğuna vurgu yapan May, “Biz ticaret, güvenlik ve savunma alanlarında güçlü ve sıkı ortaklarız ve bu böyle kalmaya devem edecek” diye konuştu. 

Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande ise Trump’ın seçim zaferinin ardından bir “güvensizlik döneminin“ yaklaştığını söyledi. Paris’te yaptığı açıklamada yeni ABD hükümetine de ortaklık ve işbirliği teklifini sunacağını belirten Hollande, “Donald Trump’ın seçim kampanyasında savunduğu bazı pozisyonların AB ile paylaştığımız değer ve çıkarlar ile karşılaştırılması gerekir“ diye konuştu. Tüm Avrupalılara beraberlik ve ortak değerleri savunma çağrısında bulunan Hollande, “Özellikle özgürlük, onur, sosyal uyum ve yoksukla mücadele“ konusunda diye konuştu. 

İtalya Başbakanı Matteo Renzi de Donald Trump’ı tebrik etti ve ABD ile istikrarlı bir ilişkiye vurgu yaptı. Roma’da katıldığı bir etkinlikte konuşma yapan Renzi “Bu yeni siyasi durum diğer unsurlarla birlikte yeni bir siyasi dönem içinde olduğumuzu gösteriyor” diye konuştu. 

Danimarka Başbakanı Lars Lokke Rasmussen, yeni ABD Başkanı Donald Trump ile iyi bir işbirliği umduğunu belirtti. Rasmussen “Seçim heyecanının dinmesinin ardından yeni ABD hükümetinin yıllardır sürdürdüğü açık ve yapıcı biçimdeki işbirliğini devam ettireceğini umuyorum” diye konuştu. Trump’ı tebrik eden liberal Başbakan, Avrupa’nın güçlü bir ABD’ye ihtiyacı olduğunu kaydetti. 

Schulz: Trump ile çalışmak zor olacak

Avrupa Parlamentosu Başkanı Martin Schulz, Donald Trump’ın başkan seçilmesinin ardından yaptığı açıklamada “Trump ile çalışmak zor olacak” diye konuştu. Amerikan politik sisteminin sık sık zor dönemden geçtiğini belirten Sosyal Demokrat Partili (SPD) politikacı, bu sistemin Cumhuriyetçi Trump’ın başkanlığını kaldıracak kadar da güçlü olduğunu vurguladı.

Schulz, Trump’ın seçim zaferini İngilizlerin AB’den ayrılama kararı aldığı Brexit referandumu ile karşılaştırdı. İngiltere’de de birçok insanın ciddiye alınmadığını hissettiği için oyları ile tepki verdiğini kaydeden Schulz, seçmenin sesine kulak verilip hatalardan ders çıkarılması gerektiğini savundu.

AB, ABD ile işbirliğine devam etmek istiyor

AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, Trump’ın seçim zaferine ilişkin Twitter hesabından yaptığı ilk açıklamada, AB ve ABD arasındaki ilişkilerin “diğer tüm siyasi iktidar değişimlerinden daha karmaşık” olduğunu kaydetti. Mogherini, ABD ile “birlikte çalışmaya devam edeceğiz, Avrupa’nın dayanıklılığını yeniden keşfedeceğiz” paylaşımını yaptı.  

Avrupalı aşırı sağcılar Trump'ın zaferinden memnun

Avrupalı sağ popülist partilerin temsilcileri ise Trump’ın seçim zaferini bir dönüm noktası olarak niteliyor. Fransız Ulusal Cephe Genel Başkanı Marine Le Pen, Çarşamba sabahaı Twitter hesabından “Amerikan halkının yeni Başkan’ına iyi dileklerini” ileterek tebrik etti.

Hollandalı aşırı sağcı Özgürlük Partisi'nin (PVV) lideri Geert Wilders ve İngiltere'de AB ve göçmen karşıtı aşırı sağcı UKIP’in eski lideri Nigel Farage Trump’u tebrik ederek seçim sonuçlarından memnuniyetlerini dile getirdi. Wilders Twitter hesabından “Amerikan halkı ülkesini geri aldı” şeklinde bir mesaj paylaştı. Farage ise Trump'ın seçim zaferi ve Brexit referandumuna atıfta bulunarak "2016 iki büyük siyasi devrimin yılı gibi görünüyor” diye konuştu.

© Deutsche Welle Türkçe

DW/dpa/AFP/RTRD/BD/GA