İngiltere Başbakanı Gordon Brown, Guantanamo’daki beş tutukluyu Londra’ya ailelerinin yanına getirmeye kararlı. İngiltere Dışişleri Bakanı David Miliband, Guantanamo’da Arap kökenli 5 tutukluyla ilgili olarak dün resmen ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice’a başvururken, Brown’ın bu girişimi, ABD ile ilişkideki farklılığının yeni bir göstergesi olarak değerlendirildi.

Londra’nın bu girişimi insan hakları grupları ve muhalefet partileri tarafından da memnuniyetle karşılandı. Liberal Demokratlar, böylece İngiltere - ABD ilişkilerinde olumlu bir dönüşümün başladığı yorumunu yaparken, tutukluların aileleri de Brown’a bu girişiminden dolayı teşekkür ettiler.

Blair girişimde bulunmamıştı

Brown’ın selefi Tony Blair ise 2005 yılında Guantanamo’daki 9 İngiliz vatandaşının serbest bırakılmasını sağlamış, ancak diğerleri ile ilgilenmemişti. Libya, Suudi Arabistan, Etiyopya, Cezayir ve Ürdün’den gelip İngiltere’ye yerleşmiş olan 5 göçmenle vatandaşı oldukları ülkelerin ilgilenmesi istenmişti. Guantanamo’daki tutukluluk koşullarını eleştiren İngiliz insan hakları koruyucuları ise hükümeti ayrımcılık yapmakla suçlamıştı. Söz konusu beş tutuklunun Amerikalılara satıldığı bile ileri sürülmüştü.

Guantanamo’da hukuk devletinin geçerli olmadığına işaret eden İngiliz insan hakları savunucusu Jackie Chase de Blair’ın ardından Brown’ın Guantanomo girişiminin kendilerini rahatlattığını dile getirerek, “Birisi tutuklanmadan önce hakkındaki iddiaların incelenmesi gerekir. Yasaları çiğneyenler tabii ki tutuklanmalı. Ama bunun için güvenli işleyen bir hukuk sistemine ihtiyacımız var. Bu hukuk sistemi aynı zamanda kişisel özgürlükleri garanti altına almalı. Gordon Brown’ın bu konuda girişimde bulunması bizi rahatlattı.”

Serbest kalmaları uzun sürebilir

Guantanamo’daki göçmenlerin İngiltere’ye geri dönmesine izin verilirse, önce güvenlik kontrolünden geçirilecekler. Birisi hakkında İspanyol polisinin Madrid’deki trenlere saldırı ile ilgili suç duyurusu var, dolayısıyla İspanyollar tarafından da sorguya çekilecek. Göçmenlerin İngiltere’ye iadeleri için hukuki girişimde bulunan hukukçulardan Clive Stafford Smith, ancak Guantanamo tutuklularının serbest kalmasının uzun sürebileceğini söyledi.

Smith, “Hükümetin girişimi ile Guantanamo’daki tutukluların özgürlüğü yolunda büyük bir adım atıldı. Bunun ne kadar süreceğini ise bilmiyoruz. Amerikalılar aslında tutuklulardan kurtulmak istiyor, ama sabırlı olmalıyız. Her halükarda önemli bir adım atıldı” diye konuştu.